Begin januari van dit jaar werd er in het geheim een zogenaamde bankinstelling, New Surfin N.V., als staatsbedrijf statutair opgericht met een aandelenkapitaal van SRD1 miljoen. Een belachelijk kapitaal dat uiteraard vele vraagtekens oproept over de motieven hiervan. De voorwendsels zijn onder meer het ontplooien, financieren en deelnemen in projecten gericht op armoedebestrijding. Structureel wordt armoede bestreden door educatie, beroepsscholing en het creëren van duurzame werkgelegenheid. Idealiter zou dit in combinatie met de hervorming van de overheidssector (public sector reform) moeten worden gedaan. Alle andere genoemde doelen en taken van New Surfin kunnen worden vervuld door bijvoorbeeld Investment and Development Corporation Suriname (IDCS), NOB, VCB, SPSB, HakrinBank en Investsur. Nu wordt er bewust of onbewust geprobeerd deze instanties uit te hollen in plaats van hun optimaal te betrekken en in te zetten. Rara, waarom?
Bovendien blijken de leden van de Raad van Commissarissen (RvC) van dit staatsbedrijf te bestaan uit een paar VHPers, onder wie de ministers van Financiën en Buitenlandse Zaken. Hoe de notaris deze akte van New Surfin heeft kunnen passeren zonder acht te slaan op het feit dat ministers tot ‘politically exposed persons’ behoren, mag Joost weten. Een Politically Exposed Person (PEP) is een persoon met een prominente politieke rol of iemand aan wie een prominente publieke functie is toevertrouwd. Zulke personen vormen een groter risico op betrokkenheid bij witwassen en/of terrorismefinanciering vanwege hun positie. Daarnaast is de directeur van New Surfin een Nederlander en teven RvC lid van de Republic Bank. Hieruit blijkt overduidelijk dat belangenverstrengeling er troef is, wat zich gemakkelijk leent voor corruptie, diefstal en witwasserij. De bemensing is dus strijdig met de beginselen van behoorlijk bestuur (o.a. het rechtszekerheids- en vertrouwensbeginsel), corporate governance (functievermenging) en National Risk Assessment (NRA). Het heeft er alle schijn van dat in alle haast om te heersen deze vereisten over het hoofd zijn gezien, alsook welke van deze personen een track record hebben om al deze specialistische taken naar behoren te kunnen uitvoeren. En waarom treedt de Centrale bank van Suriname (CBvS) dan niet op?
Regels voor goed, behoorlijk en transparant bestuur gelden voor een ieder. En juist regeringslieden zouden het goede voorbeeld moeten geven, anders kunnen we AO/IC (Administratieve Organisatie en Interne Controle) uit alle accountantsberoepen schrappen. De reacties vanuit de samenleving als zou er een financiële coup worden gepleegd op de bestaande instellingen om corruptie in te lijven in het beleid, zijn begrijpelijkerwijs allemaal te wijten aan het toenemende wantrouwen. Misschien omdat je bij de bestaande instellingen een strenge toets van transparantie moet doorstaan. Wie weet. Time will tell. In elk geval zal onder deze omstandigheden New Surfin een fata morgana blijken te zijn!
Dr. Roy I. Bhikharie, BA, MA, PhD
Filosoof-Psycholoog, Bedrijfsonderzoek & Management
