“De naam van de Surinaamse ex-minister Gillmore Hoefdraad zal zeer binnenkort op de opsporingslijst van Interpol staan.” Dat zei procureur-generaal Roy Baidjnath Panday in de eerste week van oktober 2020. Hij kon nog niet precies aangeven wanneer Interpol Hoefdraad op de internationale opsporingslijst plaatst. ‘Omdat het hier om een gewezen bewindsman gaat had Interpol extra informatie nodig. Die hebben wij verstrekt, het wachten is nu op Interpol.’ Het is Dagblad Suriname, na onderzoek, gebleken dat Hoefdraad nog steeds niet op de internationale opsporingslijst van Interpol voorkomt. Hij wordt dus niet internationaal gezocht….
Wat vooraf ging aan de vlucht van Hoefdraad – Een chronologisch overzicht
Eind september 2019 vroeg de VHP-fractie in de Assemblee de procureur-generaal om Hoefdraad in staat van beschuldiging te stellen vanwege overtreding van het obligoplafond. Hoefdraad was van plan de Afobakastuwdam te verpanden voor US$ 500 miljoen. De besteding ervan was volgens de VHP in volledige duisternis gehuld. ‘Het risico is levensgroot dat de lening niet zal kunnen worden terugbetaald.’ Ook stelde de fractie, dat het aangaan van de lening van 500 miljoen een strafbaar feit oplevert volgens de Wet op de Staatsschuld van 2002. Hierop staat een straf van 10 jaar gevangenisstraf. De VHP wilde dat het Openbaar Ministerie de minister van Financiën in staat van beschuldiging zou stellen vanwege het misdrijf overtreding van het obligoplafond ex artikel 25 van de Wet op de Staatsschuld.
Aangifte door VHP tegen Hoefdraad vanwege obligoplafond
De VHP-fractie deed op 16 oktober 2019 bij procureur-generaal Roy Baidjnath Panday aangifte tegen Hoefdraad, omdat hij geldelijke schuldverplichtingen heeft gevestigd ten laste van de Staat en van januari tot juli 2019 het wettelijke binnenlandse obligoplafond had overschreden.
Governor CBvS Van Trikt in opspraak
Op 14 januari 2020 werd bekend, dat governor Robert van Trikt van de Centrale Bank van Suriname (CBvS) met verlof is op verzoek van de Raad van Commissarissen en meewerkt aan een justitieel onderzoek dat ingesteld wordt bij de bank. Er waren vraagtekens bij grote aankopen en uitgaven zonder dat er afstemming had plaatsgevonden. Zo werd een zeer dure auto geïmporteerd via faciliteiten van de CBvS. Ook zou worden getoetst of bedragen die betaald zijn voor consultancy wel voldoen aan de compliance-regels van de bank. Waarnemend governor Ingeborg Geduld-Nijman diende haar ontslagbrief in.
Van Trikt werd op 21 januari ontslagen als governor. Er vindt een integriteitsonderzoek plaats naar handelingen van Van Trikt. Hij heeft volgens documenten twee dure voertuigen geïmporteerd via de CBvS. Er is sprake van overfacturering. Op 10 mei was een betaling gedaan voor een gepantserde Lexus voor US$ 280.000. Voor een Range Rover werd 285.000 euro betaald. De waarde was veel minder dan waarvoor de bank heeft betaald. Op 13 januari is de lening opgemaakt en waarbij antidatering heeft plaatsgevonden voor 19 augustus 2019. In deze zaak is overleg geweest met de procureur-generaal. Nadat het onderzoek afgerond is zal hij nagaan of er een strafrechtelijk onderzoek moet volgen. Een tweede vraagstuk ging over Orion, het bedrijf van Van Trikt. Er waren aanzienlijke bedragen betaald voor diensten. Volgens Hoefdraad was hier sprake van belangenverstrengeling. Tot 18 november 2019 was een miljoen SRD betaald aan Orion. Er worden ook vraagtekens geplaatst bij contracten die getekend zijn met een Belgisch bedrijf. Er zou 2.5 miljoen euro zijn overgemaakt voor consultancy, reis- en verblijfkosten. Een bedrag van 1.3 miljoen euro staat nog open.
Op 23 januari werd bekend, dat Hans Buysse, managing partner van Clairfield Belgium NV, heeft bevestigd dat aanzienlijke bedragen overgemaakt zijn door de Centrale Bank voor geleverde diensten. Het ging volgens Hoefdraad om 2.5 miljoen euro in negen maanden tijd. De bewindsman zei dat er grote vraagtekens zijn over contracten die getekend zijn met Clairfield, waar onderzoek naar wordt gedaan. Volgens Buysse was de minister op de hoogte van de contracten die door de ex-governor Robert van Trikt en de directie van de bank zijn getekend, maar Hoefdraad beweerde van niets te weten.
De advocaat van de CBvS diende 29 januari2020 officieel een klacht in bij de procureur-generaal tegen ex-governor Van Trikt. De pg werd gevraagd om een onderzoek in te stellen bij de bank.
De voorzitter van de Bankiersvereniging, Eblien Frangie, zei begin februari 2020, dat de kasreserveregeling een internationaal gebruik is, maar is misbruikt. ‘Men heeft bewust de regeling misbruikt. Daar wringt de schoen. De structuur is niet verkeerd, het overtreden van de regels is verkeerd’, aldus Frangie. Van de US$ 426 kasreserve die de Centrale Bank beheert, was ruim US$ 100 miljoen verdwenen.
De oppositie in de Assemblee eiste op 4 februariin een motie dat Hoefdraad consequenties moest verbinden aan het falende beleid. Eerder had Van Trikt zijn ontslag ingediend en dat werd geaccepteerd. De motie werd ingediend door de VHP, ABOP, PL en NPS en verworpen met 15 vóór en 26 tegen.
De aankoop van een terrein van ruim 550 hectare (Blauwmeer/project Concordia) door Centrale Bank werd teruggedraaid. Het ging om een project van de joint venture DSB/Assuria Vastgoed (DAVG). Assuria had 51% en DSB 49%. Hoefdraad zei 4 februari in De Nationale Assemblee, dat de vraag is of koop op een correcte wijze gedaan is of dat het op basis van de Bankwet heeft plaatsgevonden. Hoefdraad stelde, dat jaren geleden de aankoop van het project door de bank verkeerd is geweest. Dit project heeft DSB in grote financiële problemen gebracht.
Van Trikt aangehouden en in verzekering gesteld
Ex-governor van de Centrale Bank van Suriname Van Trikt werd 6 februari 2020 door de afdeling Fraude aangehouden en in verzekering gesteld.Aan zijn advocaten werd een contactbeperking opgelegd. Van Trikt wordt onder andere verdacht van het oneigenlijk tekenen van contracten met het Belgische bedrijf, Clairfield, zijn eigen bedrijf Orion en overfacturering van voertuigen. De zaak staat los van het oneigenlijk gebruiken van de vreemde valuta kasreserve van de banken.
Op 14 februari 2020 werd duidelijk dat Hoefdraad in Rusland was om Russische helikopters te bezichtigen. Hij moest nog worden verhoord in de kwestie waarvoor Van Trikt in verzekering is gesteld.
Maurice Roemer, topman van verzekeringsmaatschappij Self Reliance, werd op zaterdag 22 februari 2020 benoemd als de nieuwe governor van de Centrale Bank. Roemer moest nog genaturaliseerd worden tot Surinamer.
Hoefdraad verschijnt niet bij politie om gehoord te worden
Hoefdraad is 29 februari niet verschenen bij de politie om gehoord te worden in het kader van het gerechtelijk vooronderzoek in de strafzaak tegen Van Trikt. Hij moest met spoed naar het buitenland. De in verzekering stelling van Van Trikt werd 6 maart met 30 dagen verlengd door de rechter-commissaris.
Hoefdraad is 14 maartals getuige gehoord door het rechercheteam dat belast is met het onderzoek naar een strafklacht die ingediend is tegen Van Trikt. De minister zou volledig meewerken aan het onderzoek.
Procureur-generaal vraagt Assemblee Hoefdraad in staat van beschuldiging te stellen
Procureur-generaal Roy Baidjanath Panday vroeg 23 april De Nationale Assemblee Hoefdraad in staat van beschuldiging te stellen. Hij had een vordering daartoe ingesteld. De vordering ging vergezeld van een opgave bevattende een feitelijke omschrijving van de misdrijven waarvan de minister wordt verdacht alsmede van de wettelijke bepalingen waarbij de misdrijven strafbaar zijn gesteld. Hoefdraad liet dezelfde dag weten niet van plan te zijn op te stappen.
Hoefdraad werd 13 mei gehoord door de Assembleecommissie naar aanleiding van de vordering van de procureur-generaal.
De NDP en de BEP hebben op 19 mei tegen de vordering van de procureur-generaal gestemd. Met 28 stemmen tegen en 14 vóór werd de vordering afgewezen. Hoefdraad werd niet in staat van beschuldiging gesteld zoals het Openbaar Ministerie had gevorderd bij De Nationale Assemblee. Coalitieleden beweerden dat het om politieke motieven gaat om Hoefdraad te beschuldigen.
Van Trikt verdacht van zeven strafbare feiten
Het Openbaar Ministerie maakte 15 juni 2020 bekend, dat zij ex-governor Van Trikt verdenkt van zeven strafbare feiten. Uit de dagvaarding die aan hem was uitgereikt, bleek dat hij onder meer verboden handelingen zou hebben verricht en/of besluiten zou hebben genomen, die tot ernstige financiële schade voor de Staat Suriname hebben geleid, het zou gaan om miljoenen euro’s, Surinaamse en Amerikaanse dollars. In sommige gevallen zou Van Trikt eigen voordeel hebben opgedaan of zouden zijn handelingen hebben geleid tot een valselijk beeld van gepleegde valuta-interventies.
Openbaar Ministerie ziet Hoefdraad als mededader in zaak Van Trikt
Het Openbaar Ministerie maakte 17 juni bekend, dat Van Trikt tezamen en in vereniging, althans in nauw overleg met minister Hoefdraad, bankgelden heeft gebruikt die tot ernstige financiële schade voor de CBvS hebben geleid. Er zouden blanco kredieten zijn verstrekt, panden zijn gekocht, middelen zijn verduisterd en de verdachte en/of mededader(s) zouden mogelijk eigen voordeel hebben opgedaan, ten koste van de Staat.
Het Openbaar Ministerie ziet Hoefdraad als mededader in de zaak Van Trikt. Volgens de dagvaarding aan Van Trikt, zou de CBvS zeventien panden hebben gekocht. Aan Hoefdraad werd hiervoor een blancokrediet of een voorschot ter waarde van totaal SRD 869.055.000 verstrekt. Het OM stelt dat de onroerende goederen niet noodzakelijk waren voor de bedrijfsvoering van de CBvS. De zeventien panden zijn niet overgedragen aan de CBvS en twee van de onroerende goederen waren vooraf bezwaard door hypotheken.
Uitreisverbod voor Hoefdraad
De procureur-generaal heeft 22 juli een uitreisverbod uitgevaardigd tegen Hoefdraad.
Hoefdraad zou zijn gespot in Guyana
Er waren eind juli 2020 in Suriname en Guyana bronnen die bevestigden dat Hoefdraad zich in Guyana zou bevinden. Voor het laatst was hij in Suriname gezien te Leonsberg. De nieuwswebsite Kaieteur Newsin Guyana had kunnen achterhalen dat Hoefdraad in Guyana is. Hij was herkend in Berbice, Skeldon, en in gezelschap van enkele mannen die Nederlands spraken.
Assemblee stelt Hoefdraad in staat van beschuldiging
De Nationale Assemblee heeft op 6 augustus Hoefdraad in staat van beschuldiging gesteld. De procureur-generaal had een hernieuwde vordering hiertoe gedaan. 28 Assembleeleden hebben vóór gestemd. De NDP en BEP hadden de zaal verlaten.
Interne opsporing van Hoefdraad uitgevaardigd
Een interne opsporing van Hoefdraad werd 10 augustus uitgevaardigd door het Korps Politie Suriname. Hoefdraad spande een Kort geding aan tegen de Staat Suriname, zo werd 11 augustus bekend. Hij vond, dat niet de juiste procedure was gevolgd om hem in staat van beschuldiging te stellen.
Hoefdraad vroeg 7 september via zijn advocaten de rechter te vragen om voor recht te verklaren, dat het besluit genomen door het parlement op 6 augustus om hem in staat van beschuldiging te stellen op grond van de vordering van het Openbaar Ministerie, nietig is.
Rechter wijst vordering Hoefdraad inzake in staat van beschuldiging stelling af
De rechter heeft op 17 december de vordering van Hoefdraad tegen de Staat Suriname afgewezen. Hoefdraad vond dat de Assemblee niet de juiste procedure had gevolgd om hem in staat van beschuldiging te stellen. Het ministerie van Binnenlandse Zaken, De Nationale Assemblee en het Openbaar Ministerie waren de gedaagden.
PK