De zeer beruchte valuta wet die door de vorige regering was afgekondigd, dient volgens Sahara volledig afgeschaft te worden omdat deze zeer nadelig is voor producenten die exporteren.
Dat dit momenteel op de operatietafel ligt voor aanpassing was niet de afspraak zoals beloofd werd tijdens de campagnevoering, zou deze wet terstond worden afgeschaft als men aan de macht zou komen. Dat velen zeggen dat de wet ook voordelen kent komt niet van de zijde van producenten die exporteren maar voornamelijk van de kant van de import sector, het bankwezen en van het verzekeringswezen.
In een land waar de broodnodige deviezen schaars zijn en waar de import het tienvoudige is van de export moet men juist de export sector stimuleren waardoor ze veel meer kunnen produceren, exporteren en hiermee deviezen genereren voor het land .
Nu de rijstproductie aan het toenemen is, wordt juist op dit cruciale moment de exporteur beknot om een deel van de exportopbrengsten tegen een niet reële koers om te wisselen terwijl de prijzen van alle inputs voor de sector op vrije marktkoersen zijn gebaseerd.
Doordat de exporteurs en tevens rijstverwerkers de boeren een gunstige prijs aanbieden door de export mogelijkheden, zijn de boeren erg gemotiveerd om meer te produceren. De rijstexporteurs repatriëren hun exportopbrengsten voor de volle 100% en dit kan getraceerd worden bij de banken en via de douane en LVV. De rijstexporteurs zijn bereid geen 30% tegen de unificatie koers maar de volle 100% tegen de vrije marktconforme koersen in te wisselen voor hun lokale verplichtingen . Voor het binnenhalen van inputs voor het verwerken van rijst willen wij ons handen niet uitstrekken bij de banken en kunnen wij niet maanden wachten voor dollars terwijl de productie non-stop moet plaatsvinden .
Voor verschepingskosten van containers en het charteren van boten dient men terstond vreemde valuta te betalen. De 70% is niet voldoende aangezien de lokale markt veel meer consumeert en wij daarvoor in SRD ontvangen .
Vanaf 2000 in de rijstsector volledig geliberaliseerd en zijn wij vrij te bepalen wat we met de dollars kunnen doen, dit was een eis van het IMF en IDB om de sector verder te liberaliseren . Of er nu tegen de vrije marktconforme koers of tegen de unificatie koers gewisseld wordt, punt is dat de dollars die lokaal nodig zijn ook in de economie worden gepompt .Indien het de eis is van IMF voor deviezen reserves , dan is ook de eis dat de koersen losgelaten worden en subsidies in te dammen .
Over 2 tot 3 maanden start de nieuwe oogst en de exporteurs en verwerkers zijn huiverig door deze recente ontwikkelingen om nu een prijs vast te stellen vanwege deze onzekerheid met de recente aankondigingen omtrent deviezen voor exporteurs . Hierdoor roeren ook de boeren zich nu en zullen zij het komend seizoen minder enthousiast zijn om extra arealen rijst te verbouwen .Dit seizoen zal de prijs zeer ongunstig uitvallen voor de boeren , omdat een deel verrekend dient te worden tegen irreële koers terwijl alle inputs lokaal gebaseerd is op de vrije marktkoersen .
In de afgelopen 3 decennia hebben de belanghebbenden in de rijstsector deze taferelen gekend waardoor alle export-dollars op basis van toen geldige bank koersen verrekend werden en voor de aanschaf van dollars voor hun inputs waren ze genoodzaakt dit op de vrije markt te zoeken met als gevolg een totale verval van de sector . Dit euvel mag zich nooit herhalen .
In een land met een economische malaise zorgen de producenten hoe moeilijk ze ook hebben voor voedselveiligheid en voedselzekerheid . Men hoeft niet te klagen dat er een schaarste is aan rijst en wordt deze elke dag op tafel opgediend .
Het volk heeft genoeg te eten en de productie is zo groot dat er nog voor een redelijk deel geëxporteerd wordt naar het buitenland. Rijst is niet als goud, hout, aardolie en bauxiet die uit de bodem gehaald wordt en ligt er het letterlijk niet voor het oprapen. Er wordt keihard geploeterd in de modder om rijst op tafel te krijgen. Dat men wel eens
aangeeft dat de export dollars van de Staat zijn, is mooi en waar, maar de producenten nemen de grote risico’s door hun have en goed te verpanden bij de banken om aan geld te komen voor de verdere productie van rijst .
Als het mis gaat dan is de Staat nergens te bespeuren om ons als producenten te ondersteunen . Er zijn vele boeren en verwerkers geweest die hun huizen en alle andere bezittingen hebben verloren, die ooit voor de broodnodige deviezen hebben gezorgd in het land. Nadat alles gedaan is en er voor harde valuta is gezorgd dan is het wel heel makkelijk bedacht als dit direct als eigendom van de staat beschouwd wordt .
Sahara haalt het voorbeeld aan van de beschikking van IATA welke is uitgevaardigd en waarin vermeld staat dat alle vliegmaatschappijen uitsluitend in vreemde valuta betaald dienen te worden en als de reisagenten dit in vreemde valuta niet op tijd kunnen betalen dat dan het gevaar bestaat dat de IATA zich terugtrekt uit Suriname met alle gevolgen van dien . Met dit voorbeeld wilt Sahara aangeven dat er veel hapert aan de wet . Exporteurs/ondernemers dienen hun dollars 100% te repatriëren en vrij gelaten te worden in hun besteding van export dollars voor verdere investering ter verhoging van de productie .
Moeten wij voor deviezen zorgen voor het importeren van Satestokjes , tandenstokers , kokoswater , basmatirijst en andere overbodige spullen die voor enorm deviezen verspilling zorgt ?
Ondernemers/importeurs klagen steen en been over koopkrachtig daling en dat de koersen blijven stijgen. Sahara heeft een boodschap om de helft van hun kapitaal te investeren in de productiesector om hiermee mee te helpen om deviezen verdienen voor het land . Er zijn genoeg kapitaalkrachtigen ondernemers die dit kunnen doen toch kiest men voor snel geld verdienen, terwijl je bij een productiebedrijf minstens na 3 tot 5 jaren je geïnvesteerd kapitaal terug ziet .
Het zou de CBvS zieren indien zij de commerciële banken insinueert om gezamenlijk een pot te creeren waarbij vooral producenten die deviezen genereren een veel zachtere rente aan te bieden met een grace period .
Wij worden over een kam geschoren als de importeurs .
Sahara nv zit langer dan 55 jaren in de productie en behoort tot een van de grootste rijstexporteur en is tevens een van de oudste rijstverwerkingsbedrijven van Suriname .
Wij hebben veel ups en downs gekend en weten waarover we praten .
Met bloed, zweet en tranen hebben verwerkers en boeren het elk jaar klaargespeeld om onder uitdagende omstandigheden rijst te produceren dan is het zeer wrang dat er nu ineens beperkingen worden opgelegd.
Waar nu juist vanwege de pandemie de vraag naar Oosterse rijst in de Caribbean en de Franse overzeese gebieden aan het afnemen is en wij vanuit deze gebieden meer rijst aanvragen krijgen, dient Suriname (de Staat met de rijstsector) juist gretig op deze ontwikkeling in te spelen.
Op de regering wordt een dringend beroep gedaan om de agrarische sector die met heel veel pijn en moeite in stand is gehouden, te stimuleren en aangenamer te maken zodat de agrariërs continu kunnen blijven produceren, exporteren en Suriname daadwerkelijk te maken tot de veel beloofde voedselschuur in de regio .
De President zal plat gebeld worden door ondernemers over koers fluctuaties , maar hoeveel van ze zorgen voor deviezen inkomsten voor het land ? Moet ook gevraagd worden .
Toen de pandemie uitbrak , is men als eerste opzoek geweest naar rijst .
Hiermee wilt Sahara aangeven dat de agrariër gerespecteerd dient te worden omdat de agrariër de ZIEL is van de natie .
Wierin Bishesar
Directeur Sahara nv/Sranan-Alesie