Covid-19 is de belangrijkste doodsoorzaak geworden in 5 Latijns-Amerikaanse landen en de tweede meest voorkomende doodsoorzaak in 6 andere. De America’s is volgens de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) harder getroffen door de pandemie dan enig ander deel van de wereld. De regio is momenteel verantwoordelijk voor 48% van de 1.65 miljoen covid-19-sterfgevallen, die tot nu toe wereldwijd aan de WHO zijn gemeld. Vergeleken met overige landen op het continent blijkt dat Suriname tot afgelopen week de covid-situatie aardig onder controle had. Maar nu is een forse stijging te constateren van het aantal dagelijkse besmettingen – van zo’n 10 tot plotseling meer dan 50 – en zijn de maatregelen, waaronder de avondklok, aangescherpt. Gevreesd wordt voor een tweede golf met alle gevolgen voor de gezondheidssector van dien.
Hoewel de Verenigde Staten meer dan 300.000 sterfgevallen heeft, is het sterftecijfer in Peru zelfs hoger dan in de VS. In Peru, een van de landen met het hoogste aantal extra sterfgevallen door covid, had 85% van de mensen die aan covid-19 stierven, overgewicht ofwel obesitas. Covid-19 overtreft nu hartziekten als doodsoorzaak nummer 1 in Brazilië, Chili, Ecuador en Panama. Het aantal gevallen neemt snel toe in Colombia, Peru, Argentinië en Chili, en zelfs in Uruguay en Paraguay, 2 landen die relatief ongedeerd waren ontsnapt aan de pandemie.
Uruguay, dat eind september slechts ongeveer 10 dagelijkse nieuwe besmettingen kreeg, registreerde tot dusver meer dan 500 per dag afgelopen week. President Luis Lacalle Pou zei dat het land tijdens de feestdagen zijn grenzen zou sluiten voor bezoekers en de drukte en wat openbaar vervoer zou beperken. ‘De tweede golf van de wereld is onze eerste golf’, zei hij.
Paraguay heeft in december bijna 1.200 nieuwe gevallen per dag, vergeleken met 150 in augustus, wat nu al leidt tot overvolle ziekenhuizen. Minister van Volksgezondheid Julio Mazzoleni zei dat het land ‘een nieuwe, zeer moeilijke fase van de pandemie’ ingaat.
De Mexicaanse president, Andrés Manuel López Obrador, heeft de Mexicanen aangespoord om de komende 10 dagen thuis te blijven nu de kerstfestiviteiten naderen. Zijn regering haast zich om de hoofdstad te helpen de ziekenhuiscapaciteit te vergroten. Openbare ziekenhuizen in Mexicostad waren donderdag 17 december voor 80% bezet, het hoogste percentage tijdens de pandemie, volgens gegevens van het ministerie van Volksgezondheid.
De regering van Panama hoopt het coronavirus tegen te gaan door mannen en vrouwen op verschillende dagen in de week inkopen te laten doen: de ene dag alleen mannen in de winkels en de andere dag alleen vrouwen. Het aantal besmettingen is fors toegenomen. Daarom heeft de regering meer drastische maatregelen genomen. Tijdens de kerstdagen en van nieuwjaarsdag tot en met 4 januari gaat het land volledig in lockdown.
De vaccinrace
In de race om vaccins blijft Latijns-Amerika achter. Weinig landen hebben een plan. Ook Suriname heeft nog niet echt een plan. De gezondheidsautoriteiten hopen, zoals in zoveel andere landen, in januari te kunnen starten met vaccineren, maar op dit moment is feitelijk nog niets bekend of georganiseerd. Bekend is slechts dat er een aanbetaling is gedaan voor vaccins, waarmee slechts 20 procent van de bevolking kan worden ingeënt. Maar, welk vaccin gaat komen is ook nog niet bekend en ook niet of er voldoende koelfaciliteiten zijn voor het vaccin. Er zijn immers vaccins, die gedurende een week moeten worden opgeslagen in een ruimte met een temperatuur van 70-80 graden onder nul.
Terwijl regeringsleiders in de meeste landen hun best doen de bevolking ervan te overtuigen dat vaccineren noodzakelijk is, doet de president van Brazilië, Jair Bolsonaro, daar geen enkele moeite voor. Hij wil zelf niet eens ingeënt worden en wil ook dat de Brazilianen een formulier ondertekenen als ze ingeënt worden, waarin ze verklaren dat ze zelf verantwoordelijk zijn voor bijwerkingen.
In Colombia zal het vaccin gratis zijn, maar niet verplicht. Het zal gratis zijn voor alle Colombianen, ongeacht de sociaaleconomische status en de geografische locatie. Het zal niet verplicht zijn. Maar ondanks het op een na hoogste aantal besmettingen in Latijns-Amerika, heeft Colombia nog geen definitieve overeenkomst aangekondigd om vaccins te kopen. Het land zou de mogelijkheid hebben om 20 miljoen doses te krijgen voor 10 miljoen mensen.
Mexico was het eerste land in Latijns-Amerika dat een gedetailleerd vaccinatieplan had, hoewel het tot nu toe alleen voorziet in het gebruik van het BioNTech / Pfizer-vaccin, dat de Federale Commissie voor de Bescherming tegen Sanitaire Risico’s (Cofepris) al heeft goedgekeurd, op 11 december. De doses om de eerste 125.000 mensen te vaccineren arriveren in de derde week van december. Dit zou een eerste vaccinatieoperatie tussen januari en februari 2021 mogelijk maken. De Mexicaanse regering heeft voorzien in militaire faciliteiten als distributiepunten voor het vaccin en geeft prioriteit aan eerstelijns gezondheidspersoneel om het vaccin toegediend te krijgen.
Peru heeft nog geen vaccinatieplan ingediend. President Franciso Sagasti bevestigde, dat de regering in onderhandeling is met drie producenten van het vaccin: het Gamaleya Instituut in Rusland voor de verwerving van het Sputnik V-vaccin, met Sinopharm in China en met AstraZeneca, om ‘de vaccins het hele jaar door te hebben’.
In Chili zou de vaccinatieoperatie op 24 december kunnen beginnen en zou een overeenkomst met Pfizer al gesloten zijn.
Ecuador heeft onderhandelingen met Pfizer, AstraZeneca en Moderna afgesloten. Verwacht wordt dat Ecuadoranen begin 2021 de eerste vaccins te krijgen.
De gezondheidsautoriteiten van Panama gaven op 15 december groen licht om het BioNTech/ Pfizer-vaccin toe te passen, kondigde de viceminister van Volksgezondheid, Ivette Berrío, aan. Tot nu toe heeft Panama onderhandeld over 3 miljoen doses.
De minister van Volksgezondheid van de DominicaanseRepubliek, Plutarco Arias, meldde op 14 december dat de vaccins, waarover de Dominicaanse regering een contract sloot met Astra Zeneca, in februari in het land zullen arriveren, maar dat de eerste waarschijnlijk pas worden toegepast in maart.
De regering van Costa Rica keurde op 16 december het gebruik van het vaccin van BioNTech/Pfizer goed en verwacht in het eerste kwartaal van 2021 met vaccinatie te beginnen. President Carlos Alvarado legde uit dat het ministerie van Volksgezondheid toestemming heeft verleend voor het gebruik in noodgevallen van het vaccin, geproduceerd door BioNTech/Pfizer. Het land heeft een contract getekend met het bedrijf dat dekking van 1,5 miljoen mensen garandeert.
In Bolivia zou het binnen 2 weken mogelijk zijn om te weten of er een overeenkomst is met een laboratorium. Slechts 3 miljoen mensen kunnen het verkrijgen. Bolivia telt zo’n 11 miljoen inwoners
In Guatemala zijn er nog steeds geen vooruitzichten. Guatemala wacht op de beslissing van de multinationale Covax-alliantie, geleid door de WHO, voor de overname en de daaropvolgende distributie in het land. Volgens het ministerie van Volksgezondheid zullen eerstelijns gezondheidspersoneel en 60-plussers de prioriteit krijgen bij het vaccinatieproces.
Nicolás Maduro, president van Venezuela, kondigde aan dat het land de vaccinatiecampagne in april 2021 ‘optimistisch’ kan starten, na de aankoop van 10 miljoen doses. Het Russische Spunik V-vaccin wordt getest in Venezuela en Maduro’s zoon zou het al hebben gekregen.
In Paraguay zouden de vaccins in het tweede kwartaal van 2021 kunnen aankomen, schat de viceminister van Gezondheidszorg, Julio Borba.
In El Salvador zou het vaccin vanaf het eerste kwartaal van 2021 gratis, universeel maar vrijwillig kunnen worden toegepast, aldus president Nayib Bukele.
Uruguay staat volgens het ministerie van Volksgezondheid op de wachtlijst om het vaccin te kopen.
Inter-American Development Bank
De Inter-American Development Bank (IDB) kondigde 16 december aan dat ze $ 1 miljard zal mobiliseren om Latijns-Amerikaanse en Caribische landen te helpen bij het verkrijgen en distribueren van covid-19-vaccins. De fondsen zullen een aanvulling vormen op de $ 1,2 miljard aan middelen, die de IDB in 2020 heeft vastgelegd, evenals andere fondsen die al zijn geprogrammeerd voor 2021, om landen te helpen levens te redden door middel van volksgezondheidsmaatregelen, zoals effectiever testen en traceren, en beter klinisch beheer van covid-19-patiënten. ‘We breiden onze steun uit om Latijns-Amerikaanse en Caribische landen te helpen bij het garanderen van tijdige toegang tot veilige en effectieve covid-19-vaccins’, zei IDB-president Mauricio Claver-Carone. ‘De komende maanden zullen cruciaal zijn om het verloop van de pandemie te veranderen en het herstel van onze regio te ondersteunen. Daarom zijn we proactief.’
PK
