Tekst toespraak Sunil Oemrawsingh, voorzitter Stichting 8 December, bij herdenking te Fort Zeelandia van moorden 8 december 1982
‘Geachte nabestaanden, eerwaarde dominee en pandit, delegaties van de VS en Nederland, geachte aanwezigen, dames en heren.
Bedankt dat wij samen met u deze bloemenhulde vandaag 8
december kunnen brengen.
Vandaag is het 38 jaar geleden dat precies op deze plek gruwelijk moorden werden gepleegd op 15 dragers van toortsen voor democratie en vrijheid. Het doel van De moordenaars: het vernietigen van de inspirerende levensgeesten en motiverende stemmen voor recht, waarheid en democratie. Bij wijze van intimidatie en om hun boodschap van moord en vernietiging kracht bij te zetten werden 38 jaar geleden ook de mediahuizen radika/ABC in brand gestoken. De drukkerij van dagblad de Vrije Stem en het vakbondsgebouw van de Moederbond werden opgeblazen. Het was niet alleen een aanslag op de vrije
meningsuiting, het vakbondswezen en de vrije pers, het was een aanslag op de Surinaamse ziel.
Maar, zoals voorspeld door de 15 helden die hier hun leven gaven voor een beter Suriname, was de inspiratie die hen dreef, een inspiratie die hun en hun gedachtegoed levend hield en Suriname altijd weer terug zal brengen op het spoor van democratie en rechtsstaat.
Het is een jaar geleden, dat de eerste tekenen van de gerechtigheid klonken na lang wachten en lijden door de nabestaanden en ons volk. De rechterlijke uitspraak van 29 november 2019 heeft het masker van de moordenaars doen verbleken. Toen wisten wij al, dat het karakter van gewetenloosheid en de inborst van straffeloosheid zich zou uiten niet alleen in juridisch verzet, maar in het wederom zichtbaar maken van de ware aard van intimidatie, dreiging en kwaadaardig inspelen op de helende Surinaamse ziel.
Met in onze gedachten en in onze harten de nimmer wankelende inspiratie van onze helden die rotsvast geloofden in democratie en rechtsstaat, moeten wij ook vandaag alert blijven op de laatste stuiptrekkingen van de symbolen van vernietiging, moord en straffeloosheid in ons land!
Wij zijn onbevreesd. Na 38 jaar is het genoeg geweest. Wij moeten met z’n allen ervoor zorgen dat we een land blijven met een geheugen. De inspiratie van deze 15 zonen van Suriname, de roep voor gerechtigheid en rechtvaardigheid, weerklinkt in de stemmen en de eisen van vele jonge Surinamers vandaag. De helden inspiratie heeft haar weg gevonden naar een nieuwe republiek in wording, naar generaties die nu de wens uiten en onbevreesd de strijd zullen aangaan voor behoud van onze democratie, voor behoud van onze vrijheid, voor verdediging van het gedachtengoed waar deze 15 mannen voor stierven.
Dit fundament voor de rechtsstaat en democratie is onuitwisbaar en zeker niet het resultaat van een foutief denken. De 15 martelaren geloofden in de kracht van het woord, de overwinning van de waarheid en de inspiratie van de vrijheid. Er was geen plek voor wapengeweld. Elk ander verhaal is leugen en dit is voor de geschiedenis vastgelegd in het gerechtelijk vonnis.
Zonder enige aantoonbare aanleiding werden deze 15 zonen 38 jaar geleden uit hun huizen gehaald en gewelddadig overgebracht naar deze locatie, Fort Zeelandia. Het was de laatste keer dat hun dierbaren hun levend zagen; en toch kunnen wij hen voelen in ons hart, hun vreugde en licht voelen schijnen, nu vaststaat dat hun recht op gerechtigheid wordt gehonoreerd en dat alle laster slechts gebleken is niets anders te zijn dan, lasterpraat van gewetenloze daders. De waarheid is dat de Surinaamse geschiedenis op 8 december 1982 de namen van vijftien dappere Surinamers heeft toegevoegd, namen die wij nu hier noemen
Wij vragen u een respectvol applaus voor deze dappere
Surinamers.
Het bloed van onze 15 helden heeft niet zinloos gevloeid op 8 december 1982. Hun offer, het hoogste offer dat een mens kan geven, is nu na 38 jaar nog steeds de stuwende kracht en licht op ons pad in de strijd voor gerechtigheid. Het is ook daarom dat wij geen groter belang kennen dan het belang van een goed functionerende rechtsstaat.
Nog steeds, ondanks onomstotelijk bewijs en een onweerlegbaar vonnis, zijn de pogingen een aanslag te plegen op de boodschap van onze helden en het tot zwijgen brengen van de door hun gevoede inspiratie voor een Suriname waar vrijheid en rechtvaardigheid regeert, in verhevigde vorm losgelaten. Maar, de nabestaanden en wij Surinamers hebben voor hetere vuren gestaan, en ook nu zullen wij onze hoop en geloof ondanks het slepend karakter van de rechtszaak, in stand houden.
De afgelopen 38 jaar, zijn wij steeds bijeengekomen, ondersteund door religieuze leiders, mensenrechtenorganisaties en andere maatschappelijke organisaties. De overtuiging van het zegevieren van recht en rechtvaardigheid heeft door de jaren heen standgehouden en ook nu zal dat het geval zijn, mede vanwege de ondersteuning vanuit onze eigen Surinaamse samenleving.
Hier staand vandaag weten wij, dat de opdracht aan ons is, om nimmer op te geven en altijd strijdvaardig te blijven. Niet alleen voor het moment van 8 december 1982, maar meer nog om nu met hun inspiratie in onze harten alert te zijn dat er nimmer een herhaling van deze voorbedachte criminele actie kan plaatsvinden in ons land. De moordenaars van 8 december 1982 zijn geïdentificeerd en veroordeeld. Een nieuw tijdperk is aangebroken, een nieuwe kans om zonder angst in vrijheid te leven. Het is aan ons de toortsen over te nemen en brandende te houden. Het is aan ons de poorten naar recht en rechtvaardigheid open te houden voor alle generaties die na ons komen. Er is geen ruimte voor geweldsverering en straffeloosheid. En daarom roepen wij de regering op om: de gewijzigde amnestiewet 2012 in te trekken en om 25 februari niet te handhaven als nationale vrije dag. Wij moeten zorgen dat deze 15 mannen met trots vanuit de hemel naar ons hier kijken vandaag. De toorts is overgedragen en in goede handen. Het is nu aan ons! Hun deel is gedaan. De hoogste prijs hebben zij betaald. Nu moeten wij dit waardevol offer vereeuwigen.
Ook de laatste drempel zullen wij nemen, met hun in onze gedachten. Memre den! De gijzeling van onze vrijheid en van onze toekomst door gewelddadige intenties is voorbij! Wij zijn de erfgenamen van hun helden inspiratie, dankzij hun zien wij het licht van een nieuwe toekomst.
Wij zullen samen met alle rechtgeaarde Surinamers blijven strijden voor het gedachtengoed van vrijheid, democratie en rechtsstaat, wetend dat dit een nimmer eindigende strijd is. Ook na 38 jaar gaat de strijd voort, voor het land waar zij zo ontzettend veel van hielden.
Met hun inspiratie….Suriname wees Ferm!’