In Ghana is gewezen president Jerry Rawlings donderdag overleden. Hij overleed na een kort ziekbed in het Korle-Bu Teaching Hospital te Accra. Hij was twee decennia lang aan de macht, van 1979 tot 2000. Rawlings greep de macht via twee militaire staatsgrepen, maar werkte zich op tot een verkozen staatshoofd in een land, dat vandaag de dag wordt gezien als een van de meest volwassen democratieën van Afrika.
Hij was de zoon van een Schotse vader en een Ghanese moeder. Hij was luchtmachtpiloot toen hij in 1979 een eerste staatsgreep leidde en de militaire regering omver wierp. Hij liet daarop verschillende voormalige leiders en generaals executeren wegens corruptie, maar zou daar later wel enige spijt over uitspreken. ‘Ik ben me ervan bewust dat wij in Ghana niet van bloedvergieten houden’, zei hij daar later zelf over. ‘Ikzelf hou er ook niet van.’
Rawlings liet de macht over aan een burgerbestuur, dat hij in 1981 via een nieuwe staatsgreep opzij zette. Hij stond daarna aan het hoofd van een militaire junta tot 1992, toen Ghana overging naar een meerpartijenstelsel. Rawlings trad terug uit het leger en stichtte de partij National Democratic Congress (NDC). In datzelfde jaar, 1992, won hij zelf de presidentsverkiezingen met bijna 60 procent van de stemmen. In 1996 deed hij er een tweede ambtstermijn bovenop. Hij liberaliseerde de economie en moedigde investeringen aan in de olie- en goudsector.
In 1999 bood president Rawlings alle Afrikanen in diaspora zijn verontschuldigingen aan voor het Afrikaanse aandeel in de trans-Atlantische slavenhandel. Er kwam een gedenkplaats in de buurt van Fort Elmina, het centrum van de Nederlandse slavenhandel. De regering van Suriname ging niet in op de uitnodiging om deze plechtigheid bij te wonen.
Rawlings bleef een machtsfactor in de Ghanese politiek. In 2010 werd hij gezant van de Afrikaanse Unie in Somalië. In 2019 vertegenwoordigde hij zijn land bij de uitvaart van dictator Robert Mugabe in Zimbabwe. Tegenstanders beschuldigden hem van grove mensenrechtenschendingen en corruptie.
Rawlings en Bouterse goede vrienden
Rawlings was een persoonlijke vriend van oud-president Desi Bouterse. Hij was ere-gast op een VIP-receptie die Bouterse hield op 25 november 2010 bij de viering van 35 jaar onafhankelijkheid. Rawlings was samen met zijn echtgenote door de SLM naar Suriname gevlogen.
Bouterse bezocht Rawlings in de jaren tachtig in Ghana. Net als Bouterse kwam Rawlings via een staatsgreep aan de macht. Rawlings bleef tot 3 december in Suriname. Hij toonde bijzondere interesse voor de marron-cultuur, die zijn roots heeft in Ghana. Rawlings bracht tijdens zijn verblijf in Suriname ook een bezoek aan Imro Manglie van Manglie’s Rijstbedrijf in Nickerie. Dat deed hij in gezelschap van zijn vrouw en toenmalig parlementariër Rashied Doekhie (Mega combinatie/NDP). Rawlings toonde belangstelling voor de rijstsector en was overtuigd van goede exportmogelijkheden voor Suriname.
PK