De ‘idealist’ Henck Alphonsus Eugène Arron (†) keerde aan het begin van de jaren 1960 uit Nederland (waar hij International Banking Affaires had gestudeerd) terug in Suriname. Hij sloot zich aan bij de Nationale Partij Suriname en in een wip stond hij sterk binnen de partij. Pengel, geënthousiasmeerd door Arron’s redevoeringen, stond tijdens een van de eerste publieke toespraken van Arron op, applaudisseerde en zei: ‘Hij is een man naar mijn hart.’ Arron bracht een nieuw intellectueel elan in de kringen van de NPS.
Menig katholiek aan het roer van Suriname
Dat Pengel de rooms-katholieke Arron naar voren schoof als zijn opvolger binnen een overwegend protestantse partij, maakte dat velen de wenkbrauwen fronsten. Met Arron aan het roer werd de NPS sterker. De rooms-katholiek georiënteerde Progressieve Surinaamse Volkspartij raakte op de achtergrond, mede vanwege het feit dat de achterban opteerde voor de NPS onder Arron. Opvallend is dat Arron werd opgevolgd door Venetiaan, die ook rooms-katholiek is. Menig vooraanstaande rooms-katholiek heeft aan het roer gestaan van Suriname. Bouterse komt ook uit de katholieke school. Pengel was de laatste Protestant, die het land leidde.
De rivaal van de NPS
Een sterke rivaal van de NPS onder leiding van Pengel was de gevestigde politieke, economische en sociale elite bestaande uit mulatten. Een bevolkingsgroep met gemengd joods, inheems, creools en Europees bloed, die in de jaren tussen 1950 en 1960, een vooraanstaande plaats innam binnen het maatschappelijk spectrum. Het was deze groep die voorzag in bestuurlijke en administratieve ervaring en het kader voor de vrije beroepen leverde.
Historische emoties
De politiekvoering van Arron was hetzij onafhankelijk, hetzij in samenwerking met tijdgenoten. Arron beviel de politieke oppositie beter dan Pengel. Arron bood hun de gelegenheid om hun intellect en ervaring in te zetten binnen het apparaat van de overheid. Dit was een triomf over sterke historische emoties, die Suriname kwelden. Arron wist ook de PNR van Bruma rond de tafel te krijgen. Hij bracht jonge nieuwe gezichten in de gelederen van de NPS, die spoedig politieke carrière maakten. Dit en meer maakte Arron sterk. Vandaag zien wij dat de VHP-leider Santhoki de algemene en vrije verkiezingen van mei 2020 heeft gewonnen door net als Arron, personen van alle afkomst en gezindten te betrekken bij de wederopbouw van Suriname.
Politieke tactiek
De nieuweling Arron nestelde zich binnen een mum van tijd, zonder kleerscheuren in de top van de partij. De ene dag was hij een onbekend lid, de andere dag was hij een bestuurslid, dat uitgroeide tot onbetwiste partijleider. Hij ontpopte zich als een leider, die zich in stilte voorbereidde. Hij volgde met dezelfde aan de omstandigheden aangepaste, met beleid en overleg gepaard gaande werkwijze om Srefidensi te bewerkstelligen. Hij ging confrontaties met de oppositie uit de weg, totdat hij in de positie was om de spijker op de kop te slaan.
Een grote verrassing
Het was een complete verrassing voor iedereen toen hij in 1973 aankondigde: “ultimo 1975 is Suriname onafhankelijk”. Arron wist het zover te brengen dat Juliana Louise Emma Marie Wilhelmina, Koningin der Nederlanden, haar handtekening plaatse onder de Onafhankelijkheidsverklaring van Suriname.
Doe-het-zelf-drang
Het is notoir dat Arron de drang kende om de touwtjes in eigen hand te hebben en te houden om er zeker van te zijn, dat zaken nauwgezet uitgevoerd werden. Deze ik-doe-het-zelf drang komt net als bij Pengel tot uiting in de portefeuilles van de ministeries van Financiën en Buitenlandse Zaken, die hij naast het minister-presidentschap beheerde. De politici die na hem zijn gekomen neigen, aangevuld met een flinke dosis nepotisme, ook in deze richting.
Dienstverlener
Van Arron wordt gezegd dat hij diplomaat en vredestichter was, die multiculturele achtergronden goed begreep en een aura van waardigheid als kroon had, zonder overmatig trots en pompeus te zijn. Suriname leerde Arron kennen als een dienstverlener en geen baas. Hij had gevoel voor humor en wist spanning te breken en zaken in het juiste perspectief te plaatsen. Hij voelde aan hoe strak de teugels in handen gehouden dienden te worden. De politicus verstond de kunst mensen te bundelen en te corrigeren. Hij was in staat het beste uit elkeen te halen.
Tweesnijdend zwaard
Gemoederen sussen en vijandigheden kalmeren, zodat individuele opvattingen binnen zijn structuren rationeel en onpartijdig in overweging werden genomen, waren enkele van zijn sterke kanten. Hij hanteerde het tweesnijdend zwaard van regeringsprocedures om het pad schoon te houden en niet om tegenstanders neer te maaien.
Volharding
Opvallend in de Arron-politiek is het benadrukken van het positieve en het negatieve (zo lang mogelijk) ontwijken. Het was belangrijk voor Arron de NPS als een eenheid te presenteren. Als er problemen openbaar werden gemaakt, dan was het niet bij monde van hem. Wanneer hij een doel voor ogen had, deed het deed er niet toe wat voor schijnbaar onoverkomelijke obstakels in zijn weg waren gelegd, hij vond altijd een uitweg om zijn doel te bereiken. Arron toonde zich volhardend. Hij werd opgevolgd door Venetiaan, die qua werkwijze in veel opzichten zijn evenbeeld was.
Niet dapper
Arron was niet dapper en ook niet politiek onafhankelijk, zijn politiek om vriendschappelijk om te gaan met iedereen, deed zich ook gelden in de buitenlandse politiek. Vriendschappelijke verhoudingen met een breedspectrum van landen, met de nadruk op Zuid-Amerika, waren Arron’s idee dit zonder het expansionistische karakter van de Zuid-Amerikaanse landen uit het oog te verliezen. Binnen het kader van de buitenlandse politiek van Arron paste het om machtige vrienden ver van huis te hebben, landen die verafgelegen liggen en zich niet bevinden, binnen een afstand die te belopen was.
Indirecte politiek
De indirecte politiek van Arron wordt gekenmerkt door dralen, een benadering waarbij confrontatie uit de weg wordt gegaan. Er wordt naar buiten toe slecht kleine acties ondernomen. Hij bewoog zich langs interne en eigen communicatielijnen en voerde politieke hit-and-run-tactieken uit. Intern bereidde de NPS-voorman zich voor om toe te slaan wanneer de tijd daartoe rijp was.
Het rechte eind
Arron geloofde dat de tijd aan zijn kant stond. Maar het was ook zo dat hij geen andere haalbare strategie kon bedenken. “In plaats van politiek van leer te trekken te trekken, is hij go-no-go. Hij is niet heldhaftig. Hij intimideert niet”, gierde het uit kelen binnen en buiten de NPS. Maar Arron de idealist had het bij het rechte eind.
HD
