De Vereniging van Regionale Gezondheidsdienst (RGD)-artsen (VRA) reageert tegenover Dagblad Suriname op het voorstel van Rab William dat de RGD ontmanteld kan worden door aan te geven dat de VRA van mening is dat collega Rab William met zijn zienswijze zijn eigen bekrompen denken en zijn beperkte inzicht in het verder ontwikkelen van de kwaliteit van de eerstelijnszorg in Suriname etaleert. Rajendra Ramautar, arts en voorzitter van de VRA, gaat in op het idee van Rab William, waar hij aangeeft dat het opdoeken van de RGD “een bijdrage tot reorganisatie en rationalisatie van onze gezondheidszorg” zal zijn.
Reactie VRA
De VRA baseert haar reactie op zijn schrijven op de volgende feiten. Ten eerste: de meeste artsen in Suriname zijn hun carrière bij de RGD begonnen en hebben daardoor hun stage alsook ervaring opgebouwd bij de RGD, alvorens ze met hun particuliere praktijk zijn begonnen. De pas afgestudeerde arts heeft daardoor ook de kans om zijn land beter te leren kennen en een bredere kijk op de bevolking en gezondheidszorg in Suriname te krijgen. Het is ook zo dat vele particuliere artsen de RGD verlaten hebben uit teleurstelling vanwege het vooral financiële mismanagement, maar ook de erbarmelijke werkomstandigheden, met name in verval geraakte gebouwen, onderbetaling, onderwaardering door de diverse beleidsmakers binnen de organisatie, welke steeds politiek gekleurd zijn en politieke belangen vooropstellen boven het algemeen maatschappelijk belang. De inzet en “know-how” van de werknemers in het veld worden niet genoeg gewaardeerd, wat blijkt uit de desinteresse in het werk aldaar en onderbetaling van de artsen en het personeel van de poliklinieken. Ten tweede: de RGD biedt naast curatieve zorg aan preventieve diensten: vaccinatie en consultatie bureau zorg, de schooldienst voor detectie van ziekten en problemen bij kinderen op openbare lagere scholen, educatie en begeleiding met betrekking tot gezinsplanning, anticonceptie, zwangerschap, bevalling en kraamzorg, educatie en begeleiding van de overdraagbare infectieziekten, zoals hiv, maar ook de CD’s of niet-overdraagbare chronische ziekten, met name diabetes mellitus, hypertensie, nierziekten, en andere hart- en vaatziekten, maar ook astma, epilepsie en andere chronische ziekten. De arts heeft vaak een sociale rol te vervullen voor de patiënt, die vaak uit de laagste lagen van de samenleving komt, en op vele gebieden achtergesteld is. De arts ontwikkelt ervaring met gratis gezondheidszorg, in plaats van individuele gezondheidszorg, en verwordt tot een familie-arts, omdat meestal hele gezinnen en families onder zijn of haar hoede zijn.
Eerstelijnszorg in de districten
Ten derde: in vele districten is het alleen de RGD waar de lokale bevolking op terug kan vallen voor zowel reguliere eerstelijns- als levensreddende zorg, en is de zorg 24 uur beschikbaar, gratis of tegen een zeer sociaal tarief. Daarbij worden naast lab- en apotheekdiensten ook ambulancediensten geboden, waarmee de RGD zich met recht de grootste en meest toegankelijke eerstelijns organisatie in Suriname mag noemen, zoals haar motto ook luidt “Zorg voor gezondheidszorg dichtbij huis”. Ten vierde: het financiële mismanagement, de grootschalige corruptie en zelfverrijking door opeenvolgende directeuren en managers wordt door diverse politieke en regeringsleiders oogluikend toegelaten, terwijl het personeel zich uitslooft en met een mager nettosalaris genoegen moet nemen. William heeft ook op die stoel van de directeur mogen zitten voor korte tijd en zijn wederhelft zelfs voor een heel regeringstermijn. Zij hebben deze mismanagement ook slechts waargenomen, doch geen enkele actie hiertegen genomen, aldus de VRA.
Handreiking
De artsen, het belangrijkste wetenschappelijke kader van de organisatie, worden steeds buiten de financiële huishouding gehouden, en krijgen ondanks herhaaldelijke verzoeken al jaren geen inzage in de financiële jaarverslagen. De VRA heeft ook vaker de handreiking gedaan naar de verschillende directeuren om te helpen het bedrijf weer economisch gezond te maken. Zowel mondeling als schriftelijk zijn er talrijke voorstellen gedaan. Doch nimmer is zij speciaal daarvoor uitgenodigd of gehoord. Nee, het mismanagement zit niet in het hardwerkende, ervaren en onderbetaalde artsenkorps of sterke en goed opgeleide personeelsbestand, maar in het mismanagement van corrupte pionnen van diverse regeringsleiders, met het doel om zichzelf en degenen die ze afgevaardigd hebben, te verrijken. Jammer genoeg gaan dergelijke figuren in ons land vrij uit.
RGD niet weg te denken
De eerstelijnsgezondheidszorg in Suriname heeft een mooie balans tussen public en private partnership, wat een voorbeeld voor andere sectoren mag wezen. En zo kunnen de patiënten in tijden van nood, bijvoorbeeld bij staking van artsen of personeel, altijd ergens terecht voor medische hulp. Welk goed denkende regeringsleider zou dat willen veranderen. De particuliere artsen hebben zeker hun plekje in de eerstelijnszorg in Suriname, maar de RGD is niet meer weg te denken uit de Surinaamse samenleving, en is het alleszins waard te redden, te behouden en te laten bloeien voor een gezonde samenleving die productief kan zijn, besluit Ramautar.