Europa is opnieuw geschokt door de zoveelste aanslag van de kant van het Islamitisch extremisme op onschuldige burgers en andermaal is Frankrijk de plaats van handeling. Unaniem is de verontwaardiging in de Westerse wereld op de barbaarse reactie van Islamitische zijde op het drijven van de spot met de Profeet, hetgeen in Westerse ogen valt onder de vrijheid van meningsuiting.
Vanaf de jaren zestig van de vorige eeuw stroomde West-Europa vol met mensen uit andere culturen. De eerste golf betrof arbeidsmigranten die later familie lieten overkomen en zich blijvend in Europa vestigden. Nadien ging het behalve om economische migranten ook om hen die om politieke redenen hun heil in Europa zochten, zoals vluchtelingen. In het merendeel van de gevallen gaat het om personen uit Islamitische landen. Dagblad Suriname van 15 april 2018 wijdde er onder de titel ‘Integratie’ een ampele beschouwing aan. Waarschuwingen dat die culturen niet zonder meer geabsorbeerd konden en kunnen worden door de oorspronkelijke Westerse culturen werden en worden nog steeds in de wind geslagen.
De clash tussen de Westerse en de Islamitische cultuur manifesteert zich speciaal op religieus vlak. Ongeveer in dezelfde tijd dat de instroom uit Islamitische landen op gang kwam raakte de ontkerstening in de meeste West-Europese landen in een stroomversnelling. Ook daaraan wijdde deze krant onder de kop ‘Geloven en weten’ van 15 november 2018 een uitgebreide beschouwing. In de ‘ongelovige’ wereld staat spot over gelovige zaken op één lijn met spot over om het even welk ander fenomeen. Maar in de Middeleeuwen stond ook in Europa op blasfemie en profanie de brandstapel en als het aan de diehards uit de Hollandse Bijbelbelt lag was daarin nimmer verandering gekomen.
De conclusie is helder: door grote aantallen mensen uit andere culturen in het ‘verlichte’ Westen toe te laten kan datzelfde Westen niet langer claimen dat zijn normen en waarden zonder meer worden gedeeld door die immigranten. Dat is de prijs die moet worden betaald voor de gemakzucht en de onnadenkendheid waarmee het Westen die toestroom gedoogde. Het is dan ook naïef te menen dat immigranten uit Islamitische landen zich zonder meer zouden willen conformeren aan de opvatting dat het bespotten van normen en waarden van de Islam als vanzelfsprekend valt onder de vrijheid van meningsuiting. Het heilige boek van de Islam, de Koran, en de daarop gebaseerde sharia zijn daarin voor hen glashelder. In het overgrote deel van de Islamitische landen staat op godslastering of geloofsafval de doodstraf. De aanslagen van Islamitische extremisten kunnen dan ook niet gekwalificeerd worden als daden van eenlingen: zijn worden gelegitimeerd door hun ideologie die geweld aanmoedigt. De onthoofder van de Franse leraar handelde geheel en al in overeenstemming met wat zijn geloof hem leert.
Als men de vrijheid van meningsuiting in de Westerse wereld toch in volle omvang zou willen handhaven zou de enige optie zijn de Islam als religie te verbieden als strijdig met de Westerse waarden en normen. Deze visie werd en wordt daadwerkelijk voorgestaan door politieke groeperingen die sedert jaar en dag door de traditionele politiek worden gebrandmerkt als populistisch en fascistoïde, maar het moet onwaarschijnlijk worden geacht dat deze groeperingen ooit op een meerderheid van de kiezers zullen kunnen rekenen. De consequentie daarvan is dat er maar één weg open ligt: inperking van de vrijheid van meningsuiting in die zin dat daaronder niet valt het beledigen van andere dan de Christelijke en aanverwante religies. In het andere geval zal men moeten leren leven met de zo verafschuwde Islamitische sancties van overtreding van dat verbod.
Anton van den Broek
