Gedurende de negen dagen en nachten durende Navratrie, geschiedt de verering van- en het uiten van dankbaarheid aan de Almachtige en wordt om kracht en bescherming verzocht. De Schepper is hierbij uitgebeeld als meerdere vrouwen met verschillende uiterlijke kenmerken. Deze personificaties symboliseren de essentiële levensaspecten van de mens, zoals geld, gezondheid, gezond verstand/goed intellect, de kracht om te werken, -te slapen, -zich voort te planten etc. Dus één enkele God in verschillende manifestaties. Voor elk aspect een beeld en zodoende de uitbeelding in miljoenen goden, maar in essentie enkel één Almachtige, De Ondefinieerbare, De Onbenoembare, Het Absolute.
De beelden vormen een geheugensteun, een medium om de aandacht op De Onzichtbare, de Schepper wat langer en wat beter te vestigen, daar onze zintuigen, vooral onze gedachten heel wispelturig zijn.
Het hindoeïsme kent de functionele mannelijke Drie-Eenheid A. BRAMHA (creatie) B. VISHNU (heersen/verzorgen/in stand houden) en C. SHIV (vernietigen en aanzet tot herschepping), die wordt vergezeld van de energie verschaffende complementaire vrouwelijke drie-eenheid, respectievelijk SARASWATIE (intellect), LAKSHMIE (rijkdom) en SHAKTIE/KALIE of DURGA ( de oerkracht). Zonder intellect kan men niet scheppen/is er geen creatie (bijv. juiste hypotheek, juiste partner, juiste investering), zonder rijkdom (materieel zoals financiën en immaterieel z.a. gezondheid) kan men niet heersen en zonder de oerkracht vindt geen vernietigen en herschepping plaats.
De belangrijkste aspecten van de schepping zijn toegedicht aan vrouwelijke verschijningsvormen. Meerdere hoofden en armen symboliseren de veelheid van de levensaspecten.
SARASWATIE: is afgebeeld met o.a. een snaarinstrument, boeken en lotusbloem.
Het muziekinstrument staat voor kunst. De trilling van de snaren voor de schepping van het universum incl. de klanken. De lotusbloem in een van de handen symboliseert o.a. bescheidenheid, zedigheid en onthechting. Zoals de waterdruppels van een lotusblad afglijden, in het blad niet kunnen dringen, zo moet de mens niet worden beheerst door al het aardse zoals geld en uiterlijke schoonheid opdat de innerlijke negatieve eigenschappen als hoogmoed , jaloezie, afgunst en gehechtheid niet kunnen opspelen.
LAKSHMIE: eveneens op een lotusbloem zittende of staande, prachtige, lichtgevende verschijning uit wiens hand een stroom van gouden munten vloeit als symbool van materiele rijkdom. Ook belichaamt zij het levensgeluk, voorspoed en is zij het toonbeeld van moederlijke welwillendheid. Als gemalin van Vishnu is zij het medium voor zijn creatieve energie, welke noodzakelijk is om het universum in stand te houden. De lotusbloem welke ook zij in haar hand heeft symboliseert ook het vrouwelijke, de baarmoeder, de voortplanting en vruchtbaarheid, het water dat leven geeft, hoop, vrede, vrijheid, goddelijkheid, onsterfelijkheid, reinheid en spirituele kracht.
SHAKTI ( KALI): een samenvattende benaming voor kracht is Shaktie, de oer-essentie, de alomvattende creatieve oer-levenskracht, de concentratie van alle Goddelijke krachten. Als Kali is zij de vernietigende kracht die de elementen welke de kosmos/mens in gevaar brengen elimineert
SHAKAMBHARIE: voorzienster van dagelijkse voeding. ANNAPURNA: godin van overvloed
DURGA: De naam Durga vloeit voort uit de woorden dūr (uitbannen) en gam (leed). Het uitbannen van al het mogelijke leed.
SAPTAMATRIKA: een zevenhoofdige vrouw, symboliserende de belichaming van de zeven energie-chakras/kundalini’s , de psycho-spirituele mini energiecentrums in het menselijke lichaam, goed bekend bij Yogabeoefenaars.
ARDHANARISHVAR: de half man/half vrouw personificatie weergevende de Goddelijke androgynie d.w.z. zowel mannelijke als de vrouwelijke scheppingseigenschappen bezittende en uitende dat de Almachtige enerzijds man noch vrouw is en anderzijds tegelijk man en vrouw is; een van de dualiteiten kenmerkend voor het hindoeïsme
Telkens zien wij de ambivalente godin Shakti in één figuur gesymboliseerd met de strijdige positieve en negatieve eigenschappen; de leven gevende – en tegelijkertijd de vernietigende oerkracht. Deze zijn echter complement, dus elkaar aanvullend. Is wat de mens dagelijks ervaart .
Als LAKSHMI brengt zij geluk en rijkdom en haar zus DARIDRI zorgt voor armoede; zij gaan hand in hand en moge men dit goed beseffen.
Het lichaam van Shakti is de leven verschaffende en voedende moeder aarde. Als Kali is zij de verwoestende kracht die de externe vijanden van de rechtvaardigen en de demonen van onwetendheid in de mens vernietigd.
De Almachtige is één en immanent, dus in alles en in alle levensaspecten aanwezig. God is HIJ en/of ZIJ en kan de mens bevrijden van armoede, begunstigen met overvloed of tot bedelstaf doen geraken, het leven geven en vernietigen. Ook de omnipotentie (onbeperkte macht in elk denkbare facet) van de Schepper en de allesomvattendheid, vindt expressie in de betekenis van Navratrie.
NAVRATRIE VOOR EEN IEDER
Omdat een ieder met rijkdom, intellect, gezondheid etc. te maken heeft, kan Navratrie dus ook door een ieder, ongeacht de geloofsovertuiging worden beleefd. De dankbetuiging kan ook zonder een specifieke vorm aan de Almachtige toe te kennen en/of in gedachten te nemen; alleen is dat moeilijker omdat het niet eenvoudig is om de gedachten op het vormloze te concentreren.
Ook o.a. de Christenen, Sikhs, Moslims, Joden, Budhisten, Sjamanisten en de Kabalisten kunnen de beschreven essentie van Navratrie op hun eigen wijze beleven. De boodschap van bescherming, dank aan de Almachtige, vrede, eenheid en overwinnen van de externe – en innerlijke vijanden (de slechte eigenschappen zoals hoogmoed, trots, jaloezie, afgunst, hartstocht e.d.), is immers universeel. En indien het begrip God/ De Almachtige/Schepper wordt vervangen door Natuur, kan ook de niet-gelovige en de atheïst de Navratrie uitbundig, vol overtuiging vieren.
Resumerend kan worden gesteld dat
A. het hindoeïsme een levensbeschouwing met extreem hoge mate van elasticiteit is, primair geen religie en in essentie monotheïstisch is, dat B. tijdens de Navratrie de Almachtige/Natuur dank wordt geheten voor alle verkregen levensaspecten en daaraan verbonden geneugten, met het verzoek om al het kwade in de mens te vernietigen, dat C. Navratrie door iedereen kan worden beleefd en dat D. de vrouw in het hindoeïsme een verheven positie heeft. Zoals blijkt zijn namelijk al de onontbeerlijke levensaspecten toebedeeld aan symbolisch vrouwelijke vormen van God en niet aan mannelijke. Vooral gedurende de Navratrie wordt deze verhevenheid in de hindoeïstische cultuur geëtaleerd tijdens de ceremoniën en lezingen. Jammer dat het echter slechts bij theoretisch voorbeeld stellend is gebleven. De door de religie voorgeschreven en door de hindoeïstische levensbeschouwing betoogde waardering komt in dagelijkse praktijk, heel miniem tot uiting. Zowel in Suriname als elders in de wereld is dit het geval, getuige de statistische cijfers inzake vrouwenmishandeling/-verkrachting etc. Alom is bekend dat juist in India, de bakermat van het hindoeïsme, het erbarmelijk gesteld is met de positie van de vrouw.
Moge de oproep van de huidige president en vice-president van Suriname voldoende gehoor vinden en ertoe leiden dat de vrouw die hoge waardering krijgt welke zij onbetwistbaar verdient. Hiertoe is er een collectieve mindshift nodig. In het bijzonder dienen vele religieuze leiders/prominenten/voorgangers, de wijziging in hun eigen mindsetting afdoende door te voeren, waarvoor het elimineren van de achterhaalde interpretaties – en de herinterpretatie van de religieuze teksten een absolute must is!
Pandit drs. Purushottam Rob Sitaldin (Hindupriester/ filosoof/bedrijfseconoom)
Tel: 06 25 15 95 25
