We merken dat de regering zwaar bezig is om middelen af te romen om het dan weer te dirigeren naar 1 richting van de samenleving en dat is het betalen van de lonen van de ambtenaren. Om de lonen in de publieke sector te betalen worden er allerlei maatregelen getroffen in de belastingsfeer. De prijs van benzine is laatst verhoogd en andere maatregelen zijn nog op komst. De vraag rijst nu wat er zal gebeuren met de werknemers en de werkgevers in de private sector. De regering heeft als werkgever het gemakkelijk door de verhoging van belastingen en tarieven, middelen snel te vergaren om haar werknemers te betalen. Maar de werkgevers in de private sector hebben dit middel niet om snel middelen te vergaren om hun werknemers te betalen. Er is door de CLO een loonsverhoging overeengekomen met de vorige regering, maar het is niet geïmplementeerd door de vorige regering. Dezelfde CLO heeft tijdens de vorige regering steeds aangegeven dat verhoging van de lonen bij de overheid een inflatoire werking zal hebben. Prijzen van goederen in de winkels zullen stijgen, waardoor een loonsverhoging bijna geen effect meer sorteert. Nu zien we dat de CLO de regering in een heel moeilijke periode ertoe beweegt om een loonsverhoging toe te kennen. Ondanks de CLO geen voorstander was van loonsverhogingen in de publieke sector zijn deze loonsverhogingen wel gegeven aan de ambtenaren in de vorm van heffingskortingen en een koerscompensatie. Deze bedragen zijn nu opgenomen als onderdeel van de bezoldiging (gebruteerd) en daarop is afgesproken dat er nog een bezoldiging komt. De zittende regering heeft al vanaf het begin van haar aantreden geklaagd dat het ambtenarenapparaat vol zit en dat ze elke maand moeite heeft om alleen al de lonen uit te betalen. Let wel, het zijn de lonen waarop de verhoging nog niet is doorgevoerd. Wat zal er dan gebeuren als straks de verhogingen worden doorgevoerd? Van waar zal men de middelen opeens halen om de al loodzware last van de lonen, nu verhoogd uit te betalen? Opmerkelijk is wel dat de VHP, Abop, NPS en PL eerder, voor de verkiezingen niet hebben geklaagd dat de ambtenarij vol zit en dat ze het apparaat gaan saneren bijvoorbeeld. Opmerkelijk is ook dat het wel degelijk bij deze 4 partijen bekend was dat de NDP-regering bezig was mensen die nodig en mensen die niet nodig zijn in het ambtenarenapparaat aan te trekken. Maar men heeft toen niets daartegen gezegd, man heeft juist gezegd aan de burgers om te nemen wat aan hem of haar gegeven wordt ‘want het is van jouw’. Men heeft de kiezer niet ervoor gewaarschuwd dat men de aangeboden banen binnen de overheid niet moet aannemen, omdat men anders thuis zou worden gezet. Men heeft dat wel gedaan bij enkele geldschieters om de vorige regering geen geld te geven, omdat zij bij verkiezingswinst die leningen niet zal aflossen. Kortom we zitten nu met een enorme loonlast en de regering wil nog een loonsverhoging op losgooien. Wat ook effect zal hebben op de situatie in de private sector, waar de situatie nu niet al te rooskleurig uitziet. En het zijn deze zelfde bedrijven die straks ook lonen zullen moeten verhogen en meer belasting zullen moeten betalen alleen zodat de ambtenaren kunnen worden betaald. Dat wordt niet als rechtvaardig gezien door het bedrijfsleven.
De enige oplossing in deze is nu om de lonen in de publieke sector voor een periode bijvoorbeeld een jaar te bevriezen. Dat moet de regering overeenkomen met de CLO. Dat betekent dat de lonen een jaar lang bij de ambtenaren niet wordt verhoogd. Dat zal een akkoord moeten zijn met geven en nemen van alle twee kanten. De regering confronteert de samenleving nu met een niet eerder echt aangekondigde houding en opvatting over de ambtenaren, maar public sector reform staat wel in de regeringsverklaring van de VHP. Er staat uitdrukkelijk dat een ‘Plan Public Sector Reform’ zal worden geformuleerd en uitgevoerd en dat een kerntakendiscussie over overheidstaken en –uitvoering zal plaatsvinden. De kiezer leest over het algemeen de programma’s niet, en dat is op zich begrijpelijk omdat een groot deel toch wel op het glo-mulo-niveau zit. Maar public sector reform is niets anders dan of het uitbreiden van de overheidstaken zodat er voor iedereen wat te doen is of het inperken van het ambtenarenbestand zodat alle ambtenaren genoeg te doen hebben en niet zitten te duimendraaien. Het kan ook een combinatie van beide worden. Maar voor nu is de oplossing in een tijd van grote liquide problemen, het bevriezen van de lonen voor bijvoorbeeld een jaar. De CLO moet zich sociaal opstellen nu en rekening houden met de private sector. De loonsverhogingen bij de overheid zullen niet op zichzelf staan, maar ze zullen een effect hebben op de totale economie.