Door de Surinaamse regering is besloten om de geboortedag van Jaggernath Lachmon te maken tot een herdenkingsdag. Deze dag heet officieel de Dag van Nationale Verbroedering en Eenheid en is een herdenkingsdag die niet gelijkgesteld is aan een zondag. Deze dag staat in verband met de verbroederingspolitiek, dat is een politieke werkwijze waarbij de leiders van de VHP en de NPS besloten om voortaan zoveel als mogelijk met elkaar samen te werken en coalities met elkaar te vormen. Maar meer was het een politieke afspraak tussen de VHP en de NPS om te voorkomen wat in het buurland Guyana is gebeurd aan etnische rellen. Sinds de inwerkingtreding van de verbroederingspolitiek hebben deze 2 partijen af en toen wel in verschillende kampen gezeten wat betreft regeerverantwoordelijkheid. Na 1987 zijn ze altijd samen geweest; ze waren of samen in de regeercoalitie of samen in de oppositie. De VHP en de NPS zijn in de Surinaamse politiek de 2 partijen met het langste partnerschap. De verbroederingspolitiek moet ergens in een document zijn ingesteld en gedefinieerd. Dat moet dan het begin markeren van deze werkwijze. Naar verluidt is de verbroederingspolitiek terug te voeren naar de jaren ’50 van de vorige eeuw. Bij de vergaring van de stemmen door toen de hindoestaanse partij (de VHP) en de creoolse partij (de NPS) werden wel etnische sentimenten bespeeld, maar net genoeg om zetels te halen en ruim binnen de veilige marges om het niet te laten komen tot geweld. Het meest explosief en op de rand balancerend met geweld was de onafhankelijkheidsverkrijging in 1975. Dat was het moment waarop grootschalig geweld had kunnen uitbreken, vooral omdat de NPS niet heeft gelet op de gevoelens van de andere bijna even grote partij de VHP. De onafhankelijkheid werd door NPS de VHP door de keel gedrukt en door wijs leiderschap hebben de leiders Lachmon en Arron elkaar kunnen vinden. Daarna zouden de partijen nooit elkaar opposanten zijn. Voor degenen die in de boiti’s de vergaderingen van de VHP en zijn leider hebben bezocht, die weten wel 1 ding: de VHP-voorzitter wilde koste wat kost etnisch politiek geweld zoals het voorkomt in Guyana voorkomen. Die vrees was te merken in de betogen, maar was het wel gerechtvaardigd om bevreesd te zijn? Was er een dreiging tot escalatie? Hadden partijen als de NPS een militante knokploeg? Het antwoord is neen. Er was zeker vanaf de jaren 70 geen dreiging voor een uitbraak van etnisch geweld in Suriname. Door de gezamenlijke sportclubs, de werkplekken, de scholen en vooral de Sranantongo hadden zeker in de jaren ’70 de twee grote etnische groepen die over het algemeen in 2 kampen zaten, elkaar gevonden. De verbroederingspolitiek was zeker vanaf die periode een politieke pact voor zetelwinst. En de verbroederingspolitiek waas vanaf dan meer een monument van formaat: het was om de Surinamers steeds erop te wijzen dat wij het zeer goed hebben gedaan. Dat we in staat zijn geweest om elkaar te accepteren en tot elkaar te groeien en dat we het zeker beter hebben gedaan dan Guyana. Maar het was ook een monument om eraan te herinneren dat we deze waarde van waardering en samenwerken niet moeten verwaarlozen. Er zijn leiders die hun politieke strategieën hebben gehad, maar het samengaan van de twee grote groepen altijd hebben gepropageerd. De drie leiders die in dit kader gememoreerd moeten worden zijn Lachmon, Pengel en in principe ook Henck Arron. Vandaag belichten we in het kader van de Dag van Eenheid en Verbroedering Jagernath Lachmon en op de andere grote politici gaan wij de komende dagen in. Lachmon werd geboren te Corantijnpolder op 21 september 1916. Hij was het jongste kind van zijn ouders die als contractarbeiders uit Uttar Pradesh naar Suriname waren gekomen. Zij vader was kok werd op plantage Waterloo en zijn moeder kapte suikerriet. Later begonnen de ouders een klein boerenbedrijfje, en was Lachmons moeder melkboer in Nieuw-Nickerie. Lachmon vertrok op 13-jarige leeftijd naar Paramaribo, en haalde daar zijn Mulodiploma. Op aanraden van een van zijn leraren besloot hij praktizijn (advocaat) te worden, opgeleid door de creoolse advocaat Julius Caesar de Miranda. In 1940 begon hij zijn eigen praktijk als praktizijn, en in 1943 richtte hij met andere hindoestanen de vereniging Djagaran op (Ontwaakt!). In 1947 was Lachmon een der oprichters van de Hindostaans-Javaanse Politieke Partij (HJPP); een voorloper van de Vooruitstrevende Hindoestaanse Partij (VHP). VHP werd de grootste politieke partij waar hindoestanen zich tot aangetrokken voelden van Suriname (later omgedoopt in Vooruitstrevende Hervormings Partij). Deze partij werd later veel multi-etnischer. Lachmon werd daarvan de voorzitter, en behield die functie tot zijn dood. Lachmon had een belangrijke rol in de terugkeer van de democratie in 1987. Daarna had zijn partij enkele keren regeerverantwoordleijkheid, altijd samen met de NPS en ook de javaans georiënteerde KTPI en later ook de PL. In totaal is Lachmon vijf keer parlementsvoorzitter geweest. In juni 1999 werd hij in het Guinness Book of Records opgenomen, als langstzittende parlementariër ter wereld. Lachmon overleed te Den Haag op 19 oktober 2001, terwijl hij in het land op op een officiële dienstreis was. Op 25 oktober 2001 werd hij te Paramaribo gecremeerd. Om de goede banden met de NPS te benadrukken werd het stoffelijk overschot niet alleen naar het VHP-partijkantoor gebracht, maar ook naar dat van de NPS.
