De Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken is voor enkele uren donderdag op bezoek in Suriname. De Amerikaanse regering heeft een permanente volwaardige missie in Suriname gedurende decennia. De belangen in Suriname werden voor de Amerikanen groot tijdens de Tweede Wereldoorlog toen het Surinaamse bauxiet gewonnen werd om te gebruiken voor de bouw van gevechtsvliegtuigen. De Amerikanen werden zichtbaar in het land en werd ook de Suralco op den duur opgericht. Tijdens de koude oorlogsperiode, was er relatief meer belangstelling van de Amerikanen voor onze regio, die als de achtertuin van de USA werd aangeduid. De CIA zou in veel landen invloed hebben gehad en regimes ondersteund of tegengewerkt. Hier en daar viel de Amerikaanse regering ook landen binnen. Ook in Suriname zouden de CIA tijdens het militaire regime bemoeienissen hebben met politieke krachten. Sinds de jaren ’90 begonnen Aziatische en met name Chinese bedrijven op te komen in de landen van Zuid-Amerika en de Caribbean. Vooral in het nieuwe millennium begon China agressiever in deze regionen op te komen en de laatste 0 jaar was dat heel goed te zien in Suriname. Met de toename van de invloed van China in deze regio werd verondersteld dat vooral vanaf het presidentschap van Barack Obama de interesse in de regio was afgenomen. Er wordt nu gesproken van nieuw imperialisme met soft diplomacy en de ‘schuldenval’ (debt trap). Afrikaanse voorbeelden worden aangehaald. Opmerkelijk is wel dat is aangekondigd dat voor de pers er maar 15 minuten zijn uitgetrokken. De Buza-minister van Suriname heeft aangegeven dat het bezoek van Pompeo niets te maken heeft met de enorme olievondsten op zee voor de Surinaamse kust. De huidige minister van Buza geeft aan dat er meer bezoeken van dit ‘kaliber’ zullen komen. Hij vindt dat de relaties met Europa, de USA en de regio die de afgelopen 10 jaren achteruit zijn gegaan. Volgens de Surinaamse minister staan voornamelijk veiligheid en energie op de agenda. Alhoewel de minister ontkende dat het bezoek te maken heeft met Venezuela en de olievondsten, is de zaak met betrekking met Venezuela niets anders dat de regionale veiligheid. En olie is niets anders dan energie. Als er niet over olie wordt gesproken, over welke energie wordt er dan wel gesproken? Over duurzame energie waarin de regering van Trump niet gelooft? De regering van Trump is sceptisch over de opwarming van de aarde, de klimaatsverandering en de zeespiegelstijging. Trump is een klimaatscepticus en Mike Pompeo derhalve ook. De Surinaamse minister geeft aan dat concreet gesproken zal worden de bestrijding van het Coronavirus, trainingen, grote buitenlandse schulden van Suriname en de investeringen die uitblijven. Als er grootschalig in de duurzame sectoren dreigt te worden geïnvesteerd, komen de productiesectoren in opstand en worden projecten on hold gezet. De minister wil dat er weer gezamenlijke militaire trainingen plaatsvinden in de Surinaamse jungles en de Surinaamse wateren. Er deden schepen met medische missies Suriname aan, maar dat is de laatste tijd gebeurd. Opmerkelijk nogmaals is dat er maar 2 vragen aan de president gesteld kunnen worden: een vraag van de Surinaamse pers en een vraag van de Amerikaanse pers. De Amerikaanse minister heeft tijd besteed aan Amerikaanse burgers en zakenlui hier te lande. Inmiddels zit hij in Guyana. Na het bezoek aan Guyana zal Pompeo Brazilië en Colombia aandoen.
De inhoudelijke meeting tussen de Surinaamse en de Amerikaanse delegatie was vrij kort van duur. Vanuit Surinaamse zijde benadrukte de Surinaamse president dat Suriname voorstaat het respect voor mensenrechten, de rechtstaat, democratie en de internationale samenwerking. Mike Pompeo benadrukte dat hij een sterkere band wil tussen de USA en de Caribbean. Op een vraag of Suriname een belangrijke positie relatief inneemt in de Caribbean, kon de Amerikaanse minister dat niet zo goed aanduiden. Hij benadrukte op vragen van de pers dat de Amerikaanse regering de zittende Venezolaanse president Maduro niet erkent als de legitieme leider van Venezuela. De vraag of Surinaams grondgebied of luchtruim gebruikt zal worden als basis voor interventies in Venezuela werd niet echt beantwoord. Pompeo liet wel merken dat de Amerikaanse regering blij was met de keuze die de Surinaamse regering heeft gemaakt in mei. Het zou, zo blijkt uit zijn woorden, een keuze zijn die gemakt wordt voor meer democratie. Hij keurde ook af het beleid van de Chinese communistische partij die allerlei bedrijven de wereld in stuurt en die werken in ontwikkelingslanden zonder de mensenrechten in acht te nemen. Zo wordt al jarenlang door de Amerikaanse regering in jaarrapporten benadrukt dat er slavernijachtige praktijken in Suriname voorkomen met een verwijzing naar Chinese werkers hier in het land. Ook zou de regering niet bij machte zijn om de Chinese gesloten gemeenschappen te penetreren. De Amerikaanse regering noemt misstanden in zijn jaarlijkse mensenhandel rapporten, maar maakt ook opmerkingen over bijvoorbeeld kinderarbeid in de goudvelden. De corruptie in het controlesysteem wordt ook steeds genoemd. Dat zijn allemaal zaken waar er samengewerkt kan worden. Door beide landen is verwezen naar investeringen. Als de Amerikanen willen voorkomen dat Chinezen hier zaken komen doen waarbij mensenrechten niet worden nageleefd dan moeten zij als rijk land wel durven om hier investeringen te plegen en werkgelegenheid te scheppen. Opmerkelijk was wel de mededeling dat de Amerikaanse president er was om de huidige president te feliciteren met zijn uitverkiezing tot president. Het bezoek van Pompeo aan Suriname kan aangeduid worden als een tussenstop of een bliksembezoek. Maar alhoewel kort, geeft het wel aan dat Suriname aandacht heeft nu van een ander type landen dan voorheen. Wij moeten als natie daar voordeel uit halen.
