Minister Armand Achaibersing van Financiën & Planning zei gisteren in De Nationale Assemblee (DNA) dat de overheidsfinanciën over de jaren 2017, 2018 en 2019 met meer dan SRD 10 miljard is gefinancierd. Alleen in het jaar 2019 was er al sprake van een bedrag van SRD 5,6 miljard, dat middels leningen moest worden gedekt. In 2018 was dat nog ongeveer SRD 3 miljard. Het tekort is vanaf 2015 jaarlijks verdubbeld. “De conclusie is dus dat overheidsuitgaven structureel hoger zijn geweest dan inkomsten. De wijze waarop men dit gefinancierd heeft, heeft de staatsschuld doen exploderen. Hier kan Covid niet als excuus voor gebruikt worden. Absoluut niet”, benadrukte de bewindsman. Op deze vergadering heeft de regering, in aanloop op de begrotingsbehandeling en de jaarrede van de president, informatie verschaft over de stand van zaken en de te treffen maatregelen in verband met de huidige financieel economische situatie in het land. Volgens Achaibersing is de financiering middels leningen tijdens de vorige regeerperiode zover gegaan dat men uiteindelijk uit de kasreserves heeft gefinancierd. “Dat noemt hij een zeer kwalijke zaak, want wij zitten nu met het probleem dat we dit moeten oplossen”, aldus de minister.
Overheidsuitgaven vervijfvoudigd
Achaibersing gaf een overzicht van hoe de leningen exponentieel gegroeid zijn vanaf het jaar 2012 tot en met 2019 en 2020. “Als het was gegroeid om investeringen te plegen en de economie aan de gang te brengen en daaruit te verdienen, dan was er niets aan de hand. Want dan had je ook kunnen aflossen.” Operationele lasten zijn gefinancierd geworden met schulden tot een bedrag van SRD 16,6 miljard. De instellingen die dit gefinancierd hebben, zijn de Centrale Bank van Suriname (CBvS), schatkistpapier, Republic Bank, Finabank NV, Caribbean Development Bank, IDB en Trustbank Amanah. De minister benadrukte dat overheidsschulden vanaf 2012 tot juli 2020 met 538% zijn gestegen. Dus meer dan vervijfvoudigd. “In relatie tot onze GDP is onze overheidsschuld 104%, terwijl de norm eigenlijk 60% is. Wanneer wij de koers aanpassen straks, dan zal de GDP een hoger cijfer laten zien”, aldus de minister.
Wet op de Staatsschuld maar liefst 6 keren gewijzigd
In voornoemde periode is de Wet op de Staatsschuld volgens Achaibersing maar liefst 6 keren aangepast. “Alleen maar om de financiering van operationele lasten te kunnen faciliteren. Het zijn feiten, zaken die niet ontkend kunnen worden. Cijfers liegen niet”, stelde hij. Het nalatenschap van de 2 regeringen onder gewezen president Desi Bouterse bij een dollarwisselkoers van SRD 7,52 zorgt volgens de minister ervoor dat het begrotingstekort 18% is. “In dit percentage is niet gemanipuleerd door het meenemen van leningen in de verwoording van trekkingen. Dit is zuiver overheidsuitgaven minus overheidslasten. Als wij dat doorrekenen dan kom je op een percentage van 20%. De norm is 5%”. Volgens de bewindsman laat dit het land in de toekomst voor grote problemen staan, omdat het niet makkelijk op te lossen is. “Daarom zei ik eerder dat er veel eerder op de rem getrapt moest worden”, aldus de minister.
Renteaflossingen 2021: SRD 5,13 miljard
Wat de renteaflossingen over 2021 betreft, gaat dat om ongeveer SRD 5,13 miljard. Die zijn min of meer even hoog als de begrote inkomsten van de overheid (SRD 5,28 miljard). “Als je alleen maar aan je aflossingsverplichtingen moet voldoen, dan heb je geen rooie cent om salarissen etc. te betalen. Dus dit noopt tot stringente maatregelen”, zei de minister. Voor 2020 zijn de renteaflossingen begroot op SRD 2,64 miljard. Hierop moet nog bijgeteld worden de achterstand in de rente en aflossingen van rond de SRD 1 miljard. Het gaat hier om bedragen en schulden die niet afgelost zijn.
Niet alle schulden geregistreerd bij Bureau voor de Staatsschuld
Er bestaat volgens Achaibersing op zich ook een probleem om alle cijfers te presenteren, omdat sommige schulden niet geregistreerd zijn bij het Bureau voor de Staatsschuld. “Ik ben deze week nog geconfronteerd geworden met een schuld waarvan na verificatie gebleken is dat het niet geregistreerd is bij het Bureau voor de Staatsschuld. Daarom zeg ik: ‘Deze cijfers zijn nog optimistisch’. Want als je al de schulden die niet geregistreerd zijn meeneemt, dan vallen al de haren van me hoofd af”, zei de minister.
3 weken importdekking; Krimp economie voorspeld van 7,6%
De dept to GDP is bij een koers van SRD 7,52 ongeveer 104%. “Hypothetisch als u een koers van SRD 14 gebruikt, dan loopt dat op tot 137%. Dat is zeer ongezond, maar we gaan ermee moeten dealen. De monetaire reserve thans is 3 weken import, terwijl de norm voor de minimale reserve 3 maanden moet zijn. En met 3 maanden ben je op randje-kantje. Dus ik weet niet hoe ik dit moet typeren. Minder, minder en minder dan randje-kantje”, aldus Achaibersing. Hij voegde eraan toe dat het Planbureau een krimp van 7,6% voor de economie heeft voorspeld.
FR
