‘Ik geef nu geen reactie, de gesprekspartners lezen ook de krant’
Onlangs werd bekend dat de vergunningen van scalians niet worden verlengd. Dat klinkt positief, maar tot wanneer zijn de huidige vergunningen geldig, om hoeveel vergunningen gaat het feitelijk en waar bevinden al die scalians zich vandaag de dag?
In een reactie tegenover het Dagblad Suriname blijft minister Kenneth Abiamofo van Natuurlijke Hulpbronnen (NH) de antwoorden op deze paar vragen echter schuldig. ‘Mijn ministerie is thans in gesprek met de eigenaren van de scalians. Ik kies ervoor om eerst na deze gespreksronde in de pers te treden over deze problematiek. Ik hoop dat u het geduld kunt opbrengen’, zei Abiamofo. Maar, welke ‘problematiek’ bedoelt de minister. Het niet verlengen van vergunningen is toch geen probleem? Op de vraag waarom hij niet nu gewoon een paar simpele vragen wil beantwoorden, was de reactie van de bewindsman kort en bondig: ‘De gesprekspartners lezen de krant ook’.
Voorzichtigheid en terughoudendheid
Het is de reactie van een minister die te kampen heeft met een al jarenlang voortslepend probleem rond de goudpontons, de scalians. Een probleem waarvan velen in de samenleving vermoeden dat er bepaalde belangen op de achtergrond meespelen. De reactie van de huidig NH-minister lijkt erop te duiden dat ook nu weer met de nodige voorzichtigheid en terughoudendheid wordt omgesprongen met de personen achter de scalians. Immers, waarom een gesprek met eigenaren van die goudpontons, wanneer duidelijk is gesteld dat de vergunningen niet worden verlengd. Waarom is een gesprek nodig, wat moet er geregeld worden en waarom die terughoudendheid van minister Abiamofo?
Een kleine terugblik
Volgens een contract dat gesloten werd met de toenmalige minister van Natuurlijke Hulpbronnen, Regilio Dodson, moeten in januari 2021 de activiteiten van scalians sowieso worden stopgezet. Maar, het was ook deze minister die woensdag 22 augustus 2018 onder vernieuwde voorwaarden de ongeveer 40 scalians in het Sarakreekgebied en op de Marowijnerivier toestemming verleende om per 1 september van dat jaar legaal goud te winnen. De scalianhouders mochten dus van de regering Bouterse-Adhin aanzienlijke schade toebrengen aan de biodiversiteit, om vooral de staatskas via in te houden belastingen te spekken. Op social media werd door zeer velen verontwaardigd gereageerd.
Slechts 19 eigenaren van scalians stonden destijds geregistreerd. Sommigen hadden meerdere scalians. Dodson beweerde dat er strakke regels waren voor het mijnen in het stuwmeergebied (omgeving Sarakreek) en in Marowijne. Zo moesten de scalians worden voorzien van een GPS (global positioning system, een wereldwijd satellietplaatsbepalingssysteem) en een volgnummersysteem. Het werd ook verboden met kwik te werken. Maar, hoe de bewindsman dat dacht te kunnen gaan controleren, of al dan niet kwik werd gebruikt, was een grote vraag. Het is in het geval van scalians niet alleen kwik dat schadelijk is voor mens en milieu. Meerdere toxische stoffen zijn aanwezig op scalians en daarenboven wordt door het winningsproces de bodem van wateren omgewoeld met alle gevolgen voor het milieu. Verder moesten privé-security op verschillende scalians verdwijnen en de Commissie Ordening Goudsector werd van stal gehaald, afgestoft, om voor de veiligheid op de scalians te zorgen. Ruim 25 scalians waren in augustus 2018 actief in het Marowijnegebied en ongeveer 10 ten oosten van het Stuwmeer (Sarakreek). Het gedeelte tussen de Sarakreek en Mamaini werd ook opengesteld voor de scalians.
‘Als je mij vraagt, moeten de activiteiten volledig worden stopgezet’
Voormalig minister Sergio Akiemboto van Natuurlijke Hulpbronnen zei medio juni van dit jaar dat het een uit de hand gelopen situatie is met de scalians in het Marowijne-gebied. ‘Als je mij vraagt, moeten de activiteiten volledig worden stopgezet’, zei de bewindsman. Feit is dat al jaar en dag scalians worden gesignaleerd in uiteenlopende aantallen op onder andere het stuwmeer, de Marowijnerivier, de Surinamerivier ter hoogte van onder andere Brokopondo, het Sarakreek-gebied en in het Apoera- en Wayambogebied. Ze werden en worden gedoogd.
Waarom het ministerie van Natuurlijke Hulpbronnen nu in gesprek is met scalianhouders laat zich raden. Mogelijk worden er toch weer afspraken met ze gemaakt, worden voorwaarden besproken, met als uiteindelijk doel dat de pontons toch weer goud mogen blijven winnen. Maar, mogelijk maakt het ministerie de eigenaren duidelijk per wanneer de vergunningen niet meer worden verlengd. Het wachten is op een verklaring van minister Abiamofo.
