Het suïcidevraagstuk in Suriname blijft actueel en is te merken dat de laatste tijden steeds meer jongeren dit pad kiezen waarbij het plegen van suïcide, oftewel zelfmoord of zelfdoding, dient als oplossing van de problemen waarmee men zit. Variërend van liefdesproblemen tot financiële problemen, kunnen diverse motieven worden bedacht of geopperd voor de poging tot zelfmoord, of de daadwerkelijke daad. Echter, is volgens psycholoog Donovan Isselt en NJP-ondervoorzitter Dinesh Parag niet in alle gevallen duidelijk wat exact de oorzaak is. Desalniettemin is het van belang om bewustwording te creëren onder alle lagen van de samenleving, en te werken aan preventiemaatregelen ten einde dit probleem, dat tal van destructieve gevolgen kan hebben voor families, gezinnen en de samenleving als geheel, tot een minimum of einde te laten behoren.
Jaarlijks rond de 700 aanmeldingen van vermoedelijke suïcide bij SEH
Psycholoog Donovan Isselt geeft aan dat volgens de laatste cijfers van de Wereld Gezondheidsorganisatie (WHO) wereldwijd jaarlijks rond de 800.000 personen ten gevolge van suïcide sterven. “Wat Suriname betreft is data nogal beperkt of niet volledig bijgewerkt, maar wordt op basis van beschikbare data verondersteld dat gemiddeld 150 personen overlijden door suïcide te plegen, terwijl rond de 700 personen zich aanmelden bij het SEH van het Academisch Ziekenhuis vanwege vermoedens dat zij een suïcidepoging hadden ondernomen”, geeft hij aan. Suïcide wordt volgens de psycholoog beschouwd als een van de voornaamste doodsoorzaken onder jongeren tussen 15 en 19 jaar. “De complexiteit van het suïcidevraagstuk is onder andere te wijten aan het feit dat mensen suïcide plegen uit impulsiviteit na het ondervinden van een stressende situatie of traumatische gebeurtenis, geen hulp zoeken bij psychische klachten waarbij stigmatisering en taboe ten aanzien van geestelijke gezondheid mede daartoe kunnen bijdragen en personen die behoren tot kwetsbare groepen (bijv. LGBT en vluchtelingen). Echter, behoort een eerdere suïcidepoging tot de voornaamste risicofactor voor het plegen van zelfmoord”.
Adequate, effectieve en integrale aanpak die zich baseert op de preventie
De probleemcomplexiteit van suïcide behoeft volgens Dinesh Parag, ondervoorzitter van het Nationaal Jeugdparlement (NJP), een adequate, effectieve en integrale aanpak die zich baseert op de preventie. “Omdat suïcidegevallen voorkomen kunnen worden mits hiertoe de randvoorwaarden aanwezig zijn. De toenmalige regering had tijdens het Nationaal Suïcide Preventie Congres van het Psychiatrisch Centrum Suriname (PCS) in oktober 2019 haar volledige commitment toegezegd om financieringsmogelijkheden te bekijken om het suïcidevraagstuk effectief aan te pakken. De huidige regering Santhoki-Brunswijk zal op dit gebied continuïteit van bestuur en beleid moeten uitvoeren, omdat suïcide een nationaal en ernstige publieke gezondheidsprobleem is. Er zal beleid ontwikkeld moeten worden in samenspraak en overleg met alle relevante actoren om minder suïcidegevallen te noteren”, zegt Parag.
Overheid zal moeten kiezen tussen beleidsfasenmodel of een netwerkbenadering
De overheid zal volgens de NJP-ondervoorzitter gaan kiezen tussen een beleidsfasenmodel of een netwerkbenadering. “Indien de overheid vindt dat zij over de kennis, kunde en middelen beschikt om dit probleem op te lossen dan kiest zij voor een beleidsfasenmodel. Indien de overheid vindt dat het gaat om een complex probleem dan dient zij een netwerkbenadering te hanteren. Vanwege de complexiteitsgraad van suïcide vind ik persoonlijk dat de overheid gebruik moet maken van een netwerkbenadering waarbij diverse multisectoriële deskundigen hun inzichten geven om te komen tot een integraal plan van aanpak. Het ministerie van Volksgezondheid is hiertoe het aangewezen ministerie om samen met haar werkarmen een leidende rol te vervullen bij het suïcidevraagstuk”, aldus Parag.
De overheid zal zich volgens Parag verder moeten inzetten om:
- Professionele maatschappelijke werkers op de scholen te plaatsen. Deze werkers moeten de leerlingen die een afwijkend gedrag vertonen identificeren en verder begeleiden;
- Gezinsontwikkeling. Lage-inkomensgezinnen behoren eveneens tot de risicogroepen, dus zal men deze gezinnen moeten coachen en begeleiden in de thuissituatie;
- Partnerschappen aangaan met expertise groepen (Stg. Rumas van Emmy Hart of Stg. Father and Mother Figures van Henk Redmond), omdat zij dagelijks werken met jongeren en beschikken over de expertise om de jongeren te coachen en/of te begeleiden;
- Het vergroten van de awareness rondom geestelijke gezondheid en de hulp tot geestelijke gezondheidszorg toegankelijker te maken voor hulpbehoevenden.
Ouders hebben ook belangrijke taak
Natuurlijk hebben ouders volgens Parag ook een belangrijke taak bij de aanpak van suïcide onder jongeren en het identificeren van gedragingen die kunnen aanduiden op suïcidegedachten. “Ouders zullen moeten communiceren met hun kinderen, hun een luisterend oor bieden en altijd openstaan voor een gesprekje met de kinderen. De overheid zal moeten investeren in haar burgers, meer nog de jongeren, omdat populair gezegd de jongeren de toekomst van morgen zijn en zij frisse ideeën en veel energie bezitten. Echter, behoren zij tot een kwetsbare groep waarover wij ons als overheid en samenleving moeten ontfermen”, aldus Parag.
