De agressieve Braziliaanse ‘killer bee’ bij heeft vrijdag voor de derde keer toegeslagen in Suriname. Een zwerm bijen had het voorzien op een echtpaar en een 6-jarig jongetje te Peperpot. De man was een stuk grond aan het ontbossen, toen de bijen de aanval openden op de drie. Ze werden gestoken, maar overleefden de agressie van de bijen.
Braziliaanse bijen maakten dit jaar meerdere slachtoffers. Een poclain-operator (29) werd in april belaagd op een perceel langs de Oost-Westverbinding ter hoogte van km 52. Hij was met schoonmaakwerkzaamheden bezig op het perceel, toen hij werd aangevallen door de bijen. Hij sprong uit de poclain (dragline), maar kwam in de modder vast te zitten, waardoor de agressieve bijen vrij spel hadden. De man kon het navertellen.
Begin juli werden een vrouw en haar vier honden aangevallen op een terrein aan de Wanicaweg. Twee van de honden overleden. De vrouw bleef ongedeerd en bracht de twee andere honden naar de dierenarts. De Braziliaanse bijen waren in een boom op het terrein. De vrouw was bezig te wieden met een houwer en werd op een bepaald moment plotseling aangevallen door de bijen.
De
bijensoort is berucht om zijn agressie. En nu weten we waar dit driftig gedrag
vandaan komt. De geafrikaniseerd honingbij wordt vaak aangeduid als ‘killer
bee’. En die bijnaam heeft hij niet voor niets. De beestjes hebben een vrij
negatieve reputatie, doordat ze heel agressief kunnen zijn. Een boze zwerm
heeft dan ook al meerdere mensen het leven gekost, ook in Suriname dus.
Maar waarom is de killer bee zo agressief? Onderzoekers zochten het uit en
publiceerden eind juni hun bevindingen. Het gaat om een agressieve bijensoort,
die haar oorsprong vindt in het Afrikaanse land Tanzania. In de jaren ’50 deed
de bioloog Warwich E. Kerr onderzoek naar bijen in Zuid-Amerika en de VS. Hij
wilde een nieuw bijenras creëren dat meer honing produceerde en Afrikaanse
honingbijen bleken in een tropisch klimaat meer honing te produceren dan de
inheemse soorten.
Hij verkocht hiertoe Afrikaanse honingbijen aan Braziliaanse imkers. Kerr hield de bijen in speciale bijenkasten met gaten groot genoeg om de werksters door te laten, maar te klein voor de koninginnen. Deze kasten werden geleverd aan Braziliaanse imkers die koninginnen van de Afrikaanse honingbij kochten.
Maar in 1957 ging het helemaal mis, toen een imker per ongeluk 26 Tanzaniaanse door Kerr geleverde bijenkoninginnen liet ontsnappen. Zij paarden vervolgens met Europese darren en verspreidden zich over heel Zuid-Amerika, waarbij ze de Europese soorten weg concurreerden. Volgens schattingen breidde het gebied, waarin geafrikaniseerde honingbijen voorkomen, zich met gemiddeld twee kilometer per dag uit. Vanwege het agressieve gedrag kreeg het beestje al snel de bijnaam ‘killer bee’. Geafrikaniseerde honingbijen gaan sneller over tot de aanval en vallen dan ook meteen in grotere groepen aan. Hoewel het gif niet krachtiger is dan dat van andere bijensoorten, zal iemand die aangevallen wordt wel vaker gestoken worden. Een enkele steek kan fataal zijn in geval van allergie, maar dit geldt ook voor die van de Europese soorten.
In Suriname, waar de bij zijn intrede deed in 1976, zijn geafrikaniseerde honingbijen verantwoordelijk voor zeker 1 à 2 doden per jaar.