Deel 21
De taxichauffeur maakte volgens de passagier allerlei omwegen om op de plaats van bestemming terecht te komen. De passagier, die lette op de taximeter, bracht zulks onder zijn aandacht. De chauffeur deed alsof zijn neus bloedde. Ter plaatste aangekomen, vroeg hij: “Moet ik op u wachten?” Hij werd vriendelijk bedankt.
Munt slaan
Op het adres dat werd aangedaan, werd nagekaart over de mentaliteit van de taxichauffeur. Mijn gesprekspartner gaf te kennen: “Iedereen probeert munt te slaan uit de situatie. Door de moeilijke omstandigheden gedreven, draaien personen zich door allerlei bochten om aan hun trekken te komen. De consument moet ervoor te waken om niet bedrogen te worden.”
Producenten zonder ambitie
“Ik volg de maatschappelijke ontwikkeling op de voet. Uit de administratie van de afdeling Bedrijfsvergunningen van het ministerie van Handel en Industrie, die ik een tijd geleden raadpleegde, putte ik dat het gros van vergunningaanvragen gaat om het uitoefenen van het beroep of bedrijf van winkelier. Producenten schijnen geen ambitie te hebben om aan de slag te gaan. De aanvragers die toen op toekenning wachtten, bevonden zich van noord naar zuid, van oost naar west van het land. Voor meer dan 95% winkelvergunning waren de aanvragen van Aziatische belangstellenden, die gisteren in Suriname zijn aangekomen.”
Chinese monopolie
“De handelsmonopolie (de importbedrijven, de winkels, de supermarkten) is in handen van een machtig Chinees blok. In alle supermarkten en andere handelszaken worden dezelfde producten verkocht. Mogelijkheid tot keuze uit andere dan Chinese makelij bestaat hoegenaamd niet. Bovendien is er sprake van gebrekkige kwaliteit, slechte dienstverlening en service. Als ik een supermarket betreed, bekruipt mij het gevoel dat supermarkthouders zich opstellen alsof zij de klanten een genoegen doen en het niet de klanten zijn, die zorgen voor hun welvaart.”
Consument gebeten
“Hermien, een hartsvriendin, bracht een tijd geleden, haar auto naar een carwash. Na drie kwartier keerde ze terug om haar autootje af te halen. Vanuit de verte hoorde zij haar favoriete muziek hard klinken. Het zinde haar niet dat er werd gefrunnikt aan haar muziekinstallatie. Toen ze er iets van zei, haalde de autowasser onverschillig de schouders op: “sorry”.”
Brandvlek
“Thuis aangekomen werd een brandvlek in de bekleding van de auto ontdekt. Mijn vriendin had de auto pas aangeschaft. Zij rookt niet en laat deze ongezonde gewoonte niet toe in haar voertuig. De scherpe rand van het verbrande plasticmateriaal voelde bij aanraking scherp aan en brokkelde af. Het kon niet anders dan dat de brandvlek pas was veroorzaakt. Uiteraard begaf zij zich terstond naar de carwash aan de Anamoestraat om haar gram te halen.”
Oplichting
“Dat had ze beter niet kunnen doen. Zij werd door de carwashhouder (een buitenlander) in korte broek, met een bloot bovenlijf, ontvangen. Zij had nauwelijks drie woorden gesproken en hij sprong uit zijn vel, zich op het standpunt stellende dat zij probeerde geld van hem af te troggelen, op te lichten. De intimidatie en het kabaal waren je van het. Uiteraard kreeg Hermien nul op het rekest. Verbitterd keerde zij huiswaarts terug.”
Genoegdoening halen onmogelijk
“In hemelsnaam, waar kan een consument als hij zo kwaadaardig wordt behandeld naar toe om zich te beklagen, genoegdoening te krijgen, richtte zij zich nog helemaal overstuur tot mij. Ik herkende mijn vriendin niet in de woorden die zij uitsloeg bij het luchten van haar hart.”
Blaka snesi
“Afgaande van haar Chinese achternaam is zij een blaka snesi, maar zij betreurde het dat zij een Chinese carwash had bezocht. Zij gaf aan dat zij zich doorgaans ergert aan buitenlanders die arbeidsplaatsen van Surinamers bezetten. Wij vangen verschoppelingen op in Suriname, die de ellende uit hun eigen land ontvluchten en in Suriname het brood uit de mond van Surinamers halen.”
Chinees personeel
“Als je rondkijkt in Suriname zie je dat er in de nieuwe Chinese supermarkten, personen die op hun lijken, de dienst uitmaken. Hier en daar zie je een Surinaamse bij Chinezen werken. De dienstbetrekking van supermarketpersoneel duurt doorgaans niet lang. Om de haverklap zie je nieuwe gezichten. Beweerd wordt dat de slechte, denigrerende behandeling, de geringe betaling, het totaal ontbreken van arbeidsvoorzieningen en het zware vuile werk door niemand wordt volgehouden.”
Uitbuiting
“Van meerdere zijde heb ik gehoord dat de Chinese arbeiders in Suriname het niet veel beter hebben. Ook zij worden uitgebuit door de bonzen in hun kring. Deze bazen worden ervan beschuldigd, deel uit te maken van gewetenloze figuren die over lijken gaan. Het ministerie van Arbeid treedt niet op, reguleert niet. Integendeel spreiden zij de rode loper uit voor de Chinese en andere buitenlandse invasies met een geurtje. Het is mij opgevallen dat tegenwoordig Cubanen worden aangetrokken om auto’s te wassen. Voelen Surinamers zich daarvoor te hoog?”
HD
