Het begon met wat scheurtjes in de muur, verf dat afbladderde kortom allemaal signalen dat mijn woonkamer aan renovatie toe was.
Ik huurde een klusjesman in en samen begonnen we aan deze klus. Maar tijdens het werk, kwamen er steeds meer mankementen te voorschijn. Zo bleek de muur uit drie lagen tegels te bestaan kortom het was gewoon een puinhoop daarachter. Er zat veel meer werk aan vast dan we in eerste instantie hadden gedacht. Maar we zetten stug door en uiteindelijk zag de woonkamer er weer uit als nieuw.
Deze hele renovatie had mij echter aan ’t denken gezet daarom wilde ik dit aan u meegeven als overdenking.
Zo aan de buitenkant had een willekeurige toeschouwer gezegd dat de woonkamer er redelijk uitzag en best een nette indruk maakte. De dingen die tijdens de renovatie tevoorschijn kwamen, waren eerst onzichtbaar voor de toeschouwer. Je kon niet van te voren weten wat voor narigheid zich daarachter verschool.
Dat geldt ook voor ons mensen. Zo zitten wij mensen in elkaar, we houden ervan om aan onze omgeving een mooie buitenkant te tonen. Men moet kunnen zien dat je in een dure auto rijdt, een groot huis hebt ingericht met dure spullen, een bediende hebt enz. maar de binnenkant blijft verborgen. Misschien word je in dat mooie huis fysiek en psychisch mishandeld. Ook in de politiek hecht men te veel waarde aan uiterlijk vertoon. Zodra ze een ministersfunctie hebben, is de oude auto niet goed genoeg meer. Dan moet er een duurdere voor in de plaats komen. Ondanks er geen aanwijzing is voor gevaar, moeten ze plots worden omringd door bodyguards. Als er een brug of gebouw of zelfs een stoplicht wordt geopend, vinden politici uiterlijk vertoon erg belangrijk. Hun naam of politieke partij moet in verband hiermee in de media verschijnen. Ze vergeten dat niet zij persoonlijk maar het geld van de bevolking deze projecten heeft mogelijk gemaakt. Mensen vinden het belangrijk dat anderen aan de buitenkant kunnen zien dat ze van een bepaalde politieke partij zijn. Ze dragen daarom petten, T-shirts, laten vlaggen wapperen. Er worden bij wijze van spreken mensen van de straat geplukt en op kandidatenlijsten geplaatst. Het volk neemt niet de moeite om eerst onderzoek naar die persoon te doen alvorens hem of haar te accepteren. Is hij of zij geschoold, heeft hij skills en de juiste papieren? Velen gaan af op de naam, het uiterlijk en ‘t horen zeggen en vragen zich niet af hoe de binnenkant van die persoon er uitziet, hoe hij of zij is als mens.
Ook in de dagelijkse omgang met mensen, zien we soortgelijke symptomen. Voordat we vastlopen of voordat er dingen echt stuk gaan in ons leven is het vaak nauwelijks aan de buitenkant te merken. Zo heb je bijv. een collega die van ’t ene op ’t andere moment plots thuis zit met een burn-out. Hoe hebben we dat over het hoofd kunnen zien? Of je hoort dat een bekende plots een eind aan zijn leven heeft gemaakt. Wat heb ik in vredesnaam gemist, hoe komt het dat ik het niet heb zien aankomen? We staren ons blind op een politieke partij met grootse plannen en veel uiterlijk vertoon en dan blijkt achteraf de binnenkant corrupt en hebzuchtig te zijn. Allemaal dingen waar je plotseling mee geconfronteerd wordt en die je niet had verwacht. Hoe kon dat gebeuren? Velen vragen zich nu af, hoe heb ik die hebzucht en het gebrek aan beleid niet kunnen zien, waarom heb ik al die praatjes en beloften blindelings geloofd, hoe heb ik op zo’n politieke partij kunnen stemmen? Waarom ben ik afgegaan op de buitenkant en de mooie beloften die achteraf niet te realiseren zijn?
Velen kijken op een verkeerde manier naar hun medemens. Ze kijken alleen naar de buitenkant en verdiepen zich niet echt in die onderliggende laag, waar het juist werkelijk omgaat. Het uiterlijk en de mooie woorden van mensen verbergen vaak de nare onderlagen van hun ware aard.
Net als een kapotte wasmachine of een losgeraakt plafond, waar we de signalen die zich van te voren hadden aangekondigd, niet zagen of niet wilden zien, geeft onze medemens ook van te voren signalen af, die wij niet zien of niet willen zien. We hebben bijvoorbeeld tot tweemaal toe in het verleden negatieve signalen gehad over de leider van de NDP en toch verkozen velen die niet te zien. We krijgen signalen van een medemens die een schreeuw om hulp zijn maar zien die niet of te laat. Medewerkers krijgen signalen waarbij een innerlijk stemmetje ze zegt ‘pas op met de beloften en het beleid van deze man. Hij kan je meesleuren in fraude en corruptie.’ Toch kiezen ze ervoor om voor struisvogel te spelen, om doof, stom, blind te zijn. Ze kiezen ervoor om zich alleen te focussen op het uiterlijk, de luxe die ze in de schoot wordt geworpen. Beste mensen laten we proberen om ons niet blind te staren op het uiterlijk of de mooie woorden van een ander zodat we op tijd die signalen kunnen opvangen van hebzucht en eigen belang. Ren niet als een “las ede kraboe” achter een persoon aan, maar pleeg eerst onderzoek naar hem of haar. Laten we proberen om onze medemens echt te zien zodat we op tijd op de rem kunnen trappen of hulp kunnen bieden. In elk geval moeten we geen struisvogelpolitiek toepassen of onze schouders ophalen en niets doen. Dit proces van signaleren, op de rem trappen, hulp bieden en mee helpen werken aan herstel, zullen vragen om integriteit, een beetje van je tijd en je geduld. Ben je bereid je daarvoor in te zetten?
“ Tan loekoe na nyingi nyingi foe metie, dan joe no sa sribi nanga angri bere = kijk niet oppervlakkig maar dieper
Josta Vaseur.