Het degraderen van Suriname van B2 naar B3 door Moody’s is volgens fiscaaljurist Robby Makka een geluid voor het aankomend nederlaag van de NDP. Hoewel hij niet geschrokken is van deze rating, gezien de richting die ook Fitch Rating en Standard & Poor’s (S&P) recent zijn opgegaan, vindt hij dit wel vreselijk, omdat dit de laagste rating voor Suriname is sinds het land door kredietbeoordelaars beoordeeld wordt. Dat is al ongeveer 25 jaren. “In 3 maanden tijd is Suriname door gerenommeerde internationale ratingbureaus tot junkstaat gebombardeerd. De codes van de ratingsbureaus Fitch, S&P en Moody’s zijn misschien wel anders, maar de downgrading is hetzelfde. Het degraderen van B2 naar B3 en ook de vooruitzichten van stabiel naar negatief brengen, is geen afwijking van de natuurlijke economie. Deze rating is de zoveelste selfie-foto van Hoefdraad. NDP+ economie= een biologische bom!”, zegt Makka om een reactie gevraagd, aan Dagblad Suriname. Volgens de fiscaaljurist is Suriname, met Financiënminister Gillmore Hoefdraad aan het stuur, de weg volledig kwijtgeraakt met de 92 leningen in 5 jaren tijd. “Dat zijn ongeveer 1½ leningen per maand. De man is de wanhoop nabij. Het enige wat Hoefdraad nog kan doen, is dan de kasreserve van SRD 400 miljoen aanspreken. Daarbij is het ordinair verpatsen van je kroonjuwelen, waaronder Staatsolie en andere overheid gelieerde ondernemingen, aan de orde”, aldus Makka.
Knockout van de economie
Moody’s voert aan dat de overheidsfinanciën enorm aan het verslechteren is. Het begrotingstekort is groot. De wisselkoers staat eveneens onder druk, terwijl de schulden alleen toegenomen zijn. Dit is volgens Makka geen lockdown, maar een knockout van de economie. “Een avondklok + prijsstijgingen = echte downgrading. Dat is het effect nu. Ik zie het bijna als een soort gangstarisme in de economie na 10 jaren te zijn uitgeregeerd. Internationaal neemt het vertrouwen in Suriname met deze ratings verder af.” Makka voert aan dat Suriname in die 10 jaren regeertijd van de NDP van president Desi Bouterse enorme extra inkomsten heeft gehad. “En we hebben ze laten verdampen. In 10 jaar tijd hebben we meer geleend dan de regeringen Venetiaan 2 en 3 te besteden hadden.” Dat de Surinaamse regering de dowgrading door Fitch naar CCC als politieke manoeuvre ziet om de oppositie te helpen, keurt Makka af. “Moody’s, Fitch en Standard & Poor’s zijn naar mijn mening geen structuren van de VHP. Wat zullen ze nu zeggen? Komt er weer een advertentie van de minister dat het een scenario is? Deze nieuwe beoordeling van Moody’s bevestigt dat de regering bezig is de schutting te verven, terwijl het huis in brand staat. Met is bezig verkiezingsreddend apparatuur te installeren voor een verkiezingswinst”, aldus Makka.
‘Als we goud aftrekken, staan we blank’
Volgens Moody’s is er een gebrek aan deskundigheid bij de overheid, instituten functioneren niet, projecten stagneren, terwijl de werkzaamheden van overheidsinstellingen vastlopen, belastingen niet geordend worden en er de komende 12 maanden geen perspectief meer is voor herstel. De internationale reserves zijn binnen 2 maanden fors gedaald. Bedroegen de internationale reserves eind vorig jaar nog US$ 647,5 miljoen, tegen eind februari waren die gekelderd tot US$ 565,3 miljoen. Als de reserveverplichtingen van de banken worden verrekend met de berekening van de internationale reserves, dan heeft de Centrale Bank slechts ongeveer US$ 100 miljoen beschikbaar, inclusief US$ 88 miljoen aan goud, wat neerkomt op royalty’s betaald door de mijnbouwsector. “Het is effectief minder dan US$100 miljoen. Dus als we het goud aftrekken, staan we blank”, zegt Makka. De staatsschuld is rond 86% van het bbp, SRD 22 miljard plus (statistieken maart Bureau voor de Staatsschuld). Indien de nieuwe begroting alsnog wordt aangenomen, stijgt dat boven de 130%. “De economie is anti-poster voor deze regering. Het is 0% inspiratie en 100% transpiratie. Met NDP is het al 10 jaren isolatie”, aldus de fiscaaljurist.
FR