“De COVID-19 pandemie zorgt zowel internationaal, als nationaal voor een enorme uitdaging van het zorgstelsel. Wereldwijd geschat zijn er bij het schrijven van dit artikel al meer dan 1.2 miljoen mensen besmet geraakt met het virus, waarbij meer dan 69000 zijn overleden”. Drs Shalini Mohan-Bhoendie is reeds 8 jaren arts en mag zich sedert 2019 neuroloog noemen. Zij is tewerkgesteld in het Academisch Ziekenhuis Paramaribo. Voor haar specialisatie is zij twee jaren in Nederland opgeleid en daarna de opleiding in Suriname afgerond. Dokter Shalini Mohan-Bhoendie heeft niet geaarzeld om terug te keren naar Suriname om haar krachten te geven. “Dat ben ik verplicht aan Suriname”, antwoordt deze gedreven jonge specialist.
“Omdat er nog geen middel beschikbaar is waarmee men de ziekte kan genezen, is de focus gericht op controle van de pandemie door middel van maatregelen die de verspreiding van het virus moeten vertragen of stoppen. Denk hierbij aan de toepassing van hygiëne maatregelen, social distancing, lockdown in landen etc. Mede door deze maatregelen tracht men te voorkomen dat er ineens een enorme behoefte is aan intensieve zorg voor grote aantallen van patiënten in de ziekenhuizen.
In ziekenhuizen is men op hoog tempo bezig met een reorganisatie van de zorg, om de toestroom van (eventueel)grote aantallen patiënten op te kunnen vangen. Zo worden o.a. ruimten op de SEH/IC heringericht, worden PPE’s (Personal Protective Equipment) aangeschaft en trainingen verzorgd voor het personeel, en worden artsen en verpleegkundigen voor de intensieve zorg bij ernstig zieke patiënten klaargestoomd.
“Neurologen zijn artsen die gespecialiseerd zijn in ziekten van de hersenen, de zenuwen, het ruggenmerg en de spieren van de mens. In het ziekenhuis worden wij vaak in spoedsituaties in consult gevraagd, zoals bij iemand met een beroerte of epilepsie. Zodoende staan wij ook in de frontlinie van de patiëntenzorg. Met een toename van de stroom COVID-19 patiënten is het onvermijdelijk dat onze beroepsgroep blootgesteld zal worden aan de ziekte”.
Op de vraag of er enig relatie is tussen neurologie en COVID-19 merkt de neuroloog op dat “naarmate er meer bekend wordt over het ziektebeeld en het virus, komen er zaken bijkijken die kunnen wijzen op mede betrokkenheid van het zenuwstelsel door het virus. Zo wordt er, naast de koorts en droge hoest, een andere klacht gehoord namelijk plots niet meer kunnen ruiken (anosmie) of (minder vaak) verminderd proeven(dysgeusie). Er worden steeds meer neurologische ziektebeelden beschreven die zich samen met een COVID19 infectie presenteren. Volgens collegae in gerenommeerde ziekenhuizen die betrokken zijn bij onderzoek zijn er nog te weinig gegevens en patiëntgevallen bekend om een betrouwbare uitspraak te doen over de betrokkenheid en rol van het virus bij deze aandoeningen. De meeste COVID 19 patiënten die worden gezien hebben geen neurologische klachten. Abnormale neurologische bevindingen die worden gezien variëren van verlies van reuk en smaak tot een veranderd bewustzijn, en zelfs coma in ernstige gevallen”.
Telemedicine
“Vooralsnog is de zorg in het AZP gericht op de acute ziektegevallen in de Neurologie. Dit neemt niet weg dat de kans dat iemand die zich met een neurologische aandoening presenteert een COVID-19 infectie erbij heeft, groot is. Om deze redenen hebben wij als neurologen de zorg ook aangepast, waarbij we slecht cito-gevallen op de poli en SEH zien met de nodige voorzorgsmaatregelen. Wij leren uit de ervaringen van onze collegae uit landen waar de epidemie ernstiger is, waarbij steeds meer van de techniek zoals telemedicine en videoconference gebruik wordt gemaakt in plaats van direct patiëntcontact. Ik denk dat we rekening moeten houden dat we dit in Suriname ook gaan moeten toepassen in de toekomst. Alhoewel het zeker in de Neurologie een grote omschakeling gaat zijn, omdat direct patiëntencontact en het daarbij behorend lichamelijk onderzoek altijd een grote plek hebben gehad voor het kunnen stellen van een diagnose”.
