De doodse stilte op het gebied van de koers en de kwestie van de kasreserves van de kant van de regering lijkt er weer op alsof zij in slaap is gevallen. Ondertussen lijkt niemand zich te houden aan de nieuwe wet Controle Valutaverkeer. Nogmaals wordt duidelijk dat beleid niet begint en zeker niet eindigt met het maken van nieuwe wetten of het wijzigen van bestaande wetten. Juist nu terwijl de samenleving geconfronteerd wordt met het COVID-19 virus verwacht het volk van de regering dat zij wakker is en wakker blijft. Meer dan ooit wordt het duidelijk dat de samenleving samengebracht zou moeten worden om gezamenlijk te werken aan de financieel-economische crisis die momenteel aan het verergeren is. De regering holt inmiddels achter de feiten aan en zal moeten afstappen van de werkwijze waarbij zij kennelijk geen pottenkijkers tolereert bij de illegale handelingen die zij inmiddels gepleegd heeft om te economische situatie beter te doen lijken dan zij is. De PALU ziet in het betrekken van de samenleving bij het komende regeerbeleid een essentiële voorwaarde om te komen tot een stabiele koers en duurzame ontwikkeling op de lange termijn.
De nieuwe wet Controle Valutaverkeer zou om “ideologische redenen” zijn ingevoerd volgens NDP-toppers, maar heeft meer chaos gecreëerd dan dat er ordening en verlichting is gebracht voor de burger. De Centrale Bank (CBvS) heeft inmiddels een instructie doen uitgaan naar de particuliere banken dat de Bankwet moet worden gevolgd. Op grond daarvan weigeren de banken SRD-aflossingen van cliënten voor de valuta hypotheken en leningen. Ook bedrijven weigeren SRD-aflossingen voor de US-dollar koopleningen tegen de koers van de CBvS. De koers die daarbij wordt gehanteerd ligt tussen de 10 en de 12. Ondertussen zijn US-Dollars nergens te vinden. CBvS en de banken verkopen niet en de cambio’s baseren zich op de nieuwe wet en kopen slechts op. Verkopen Cambio’s dan hun valuta nou wel of niet dagelijks door aan de CBvS tegen SRD7.52, zoals wettelijk bepaald? Het volk waar deze wet juist voor gemaakt zou zijn zit in het donker. Mag in de praktijk er nou wel of geen valuta betalingen meer plaatsvinden? Wat moet het volk doen nu bedrijven en banken weigeren uitvoering te geven aan de nieuwe wet?
In de kwestie van Kasreserves heeft de Procureur-Generaal (PG) de banken gelijk gegeven: de kasreserves zijn gestolen. Het kon niet anders dan dat de regering illegaal bezig is geweest om de kasreserves te gebruiken voor valuta interventies en de import van basisgoederen. De banken hebben de regering nu een deadline gesteld voor het terugbetalen van de gestolen kasreserves.
Maar ondertussen zit de regering duidelijk in nood vanwege het eigen wanbeleid. De vele leningen die genomen zijn, zijn niet-productief besteed. De inkomsten van de overheid zijn daardoor niet gegroeid ten opzichte van de uitgaven. Integendeel, de uitgaven zijn gegroeid door de toegenomen aflossingen van de leningen. Inmiddels heeft de regering uit wanhoop een nieuwe vorm van monetaire financiering uitgevonden om de eigen tekorten te dekken: “toekomstige inkomsten” uit de goudsector zijn bij de CBvS als onderpand gegeven om meer SRDs te kunnen lenen. Met andere woorden, er worden meer SRDs in de samenleving gepompt zonder dat er meer gouddekking ertegenover staat en/of dat de productie op dit moment is toegenomen. Inmiddels zou de regering op deze wijze meer dan SRD2 miljard geleend hebben en voornemens zijn om in de samenleving te pompen. Ondanks de aanname van de nieuwe wet Controle Valutaverkeer zal dit de facto betekenen een devaluatie van de SRD. De vraag die rijst, wanneer zal de aanpassing van de CBvS-koers volgen.
Volgens de PALU moeten alle actoren met elkaar aan tafel gaan zitten. Iedereen is erover eens dat de koers gestabiliseerd moet worden en dat dat slechts kan plaatsvinden door te investeren in de productie. Daarvoor zal een lange termijn plan op tafel gelegd moeten worden waar we met onze productie economie naartoe moeten gaan. Onze olie verdiensten zullen met name daarvoor gereserveerd worden. Op korte termijn en middellange termijn moet dan een plan van aanpak op tafel moeten komen om de koers te beteugelen en de overheidsbegrotingen meer in evenwicht te brengen met onze ogen gericht op de lange termijn doelen. Op korte termijn zullen de banken, inclusief de CBvS, en bedrijven samen met de overheid moeten komen tot een herschikking van gestolen kasreserves, andere leningen die genomen zijn alsook om een gezamenlijke aanpak van de dollarisering van de Surinaamse economie te verminderen. Maar ook de leningen die zijn aangegaan met buitenlandse instituten als Oppenheimer zullen herschikt moeten worden. Productieprojecten kunnen binnen 6 maanden geconcretiseerd worden waarin de samenleving duurzame werkgelegenheid en meer mogelijkheden in vindt om export dollars te verdienen. Alleen op deze wijze kan volgens de PALU Suriname ready gemaakt worden voor de toekomst.
