ingevolge artikel 23 van de grondwet.
De regering Bouterse heeft in het zicht van de komende verkiezingen een draaiboek opgesteld om de verkiezingen zo lang mogelijk uit te stellen, aangezien de NDP ten opzichte van de verkiezingen van 2015 er slecht voor staat ingeval de verkiezingen op 25 mei aanstaande worden gehouden. Dit gebeurt door burgerlijke ongehoorzaamheid uit te lokken door allerlei controversiële wetten aan te nemen en aan te sturen op een in artikel 23 van de grondwet genoemde Uitzonderingstoestand. Op zaterdag 21 maart 2020 werd de Wet Controle Valutaverkeer en Transactiekantoren aangenomen waarbij de oppositie, de banken, het bedrijfsleven en andere maatschappelijke groepen buitenspel zijn gezet omdat hun voorstellen niet in de wet zijn terug te vinden, laat staan dat er een andere wet werd aangenomen dan die waarvoor de oppositie was uitgenodigd om te stemmen.
Op zaterdag 28 maart j.l. kondigde de President aan dat er een avondklok wordt ingesteld als maatregel om het corona virus te bestrijden.
Op dinsdag 31 maart j.l. werd in de media aangekondigd dat de regering voornemens is om in de loop van deze week een concept wet Uitzonderingstoestand Covid 19 toe te zenden aan de DNA om een wet aan te nemen die onmiddellijk daarna zal worden bekrachtigd door de President. Deze wet is volstrekt onnodig om gepaste maatregelen tegen de Corona virus te nemen. De avondklok was reeds een vergaande maatregel, die overigens tijdelijk is te rechtvaardigen i.v.m. bestrijding van het corona virus. Uiteraard zal de regering aanvullende voorzieningen moeten treffen op medisch preventief- en repressief gebied, aangezien een avondklok volstrekt onvoldoende is om het corona virus te bestrijden.
Om ingevolge artikel 23 van de grondwet grondwettelijke rechten van burgers te beperken en bij wet een Uitzonderingstoestand af te kondigen om het corona virus te bestrijden, is in strijd met de letter en geest van dit artikel alsmede met artikel 4 van het Bupo verdrag (mensenrechtenverdrag) dat door Suriname is geratificeerd.
Artikel 23 van de grondwet, citaat: “In geval van oorlog, oorlogsgevaar, staat van beleg of een andere uitzonderingstoestand of om reden van staatsveiligheid, openbare orde en goede zeden kunnen de in de Grondwet genoemde rechten bij wet worden onderworpen aan de beperkingen, welke gedurende een bepaalde periode, afhankelijk van de situatie, van kracht zullen zijn, met inachtneming van de terzake geldende internationale bepalingen”.
Om te beginnen met het laatste deel van dit artikel is de eerste vraag die moet worden beantwoord welke internationale bepalingen verplichten Suriname tot het uit roepen van een
Uitzonderingstoestand? Mij is niet bekend dat de WHO, laat staan de VN, landen ter bestrijding van de corona virus heeft opgeroepen om in hun landen een wettelijke Uitzondertoestand van toepassing te laten zijn.
Daar komt nog bij dat ingevolge artikel 4 van het Bupo verdrag Suriname verplicht is om deze Uitzonderingswet die afwijkt van de bepalingen in het Bupo verdrag, door tussenkomst van de Secretaris-Generaal van de Verenigde Naties, andere Staten die partij bij dit Verdrag zijn onverwijld in kennis te stellen van de bepalingen die verder gaan dan de toestand vereist en niet in strijd zijn met andere verplichtingen welke voortvloeien uit het internationale recht.
Uit de bewoordingen van artikel 23 van de grondwet blijkt dat dit artikel naast het woord
Uitzonderingstoestand ook het woord oorlogstoestand vermeldt. Dit geeft temeer de impact aan van het woord Uitzonderingstoestand dat de grondwetgever ermee heeft bedoeld. Kortom een Uitzonderingstoestand gebaseerd op de grondwet van Suriname is een ultimum remedium (uiterste middel) dat ter bestrijding van de corona virus niet aan de orde is.
Mocht ondanks het bovenstaande om welke reden dan ook deze wet wel in stemming worden gebracht, dan is het zeer goed pleitbaar dat een twee derde meerderheid van stemmen is vereist. De redenen hiervoor zijn dat deze wet haaks staat op in de grondwet in hoofdstuk V opgenomen grondrechten, de facto deze wet een grondwetswijziging is waarvoor een twee derde meerderheid is vereist en deze wet op gespannen voet staat met het Bupo verdrag.
Stichting Herstel Democratie
Mr. Lionel Mahin Lalji