Harish Monorath neemt geen blad voor de mond wanneer hij uiteenzet dat de burgerlijke uitzonderingstoestand het directe gevolg is van de dreiging van verdere uitbreiding van het Coronavirus. “Men moet deze maatregel niet direct negatief plaatsen, want Suriname vergelijkt direct de huidige situatie met de noodtoestand van de jaren tachtig, maar dit gaat om een totaal andere situatie”, zegt Monorath.
Het belang van goede informatie
De voormalige parlementariër en ex-deken van de Orde van Advocaten haalt als voorbeeld aan dat de huidige maatregel om van 20.00 uur ‘s avonds tot 06.00 uur binnen te blijven in de volksmond ‘avondklok’ wordt genoemd, maar dat de werkelijke naam partiële lockdown is. “We hebben in onze 44-jarige onafhankelijkheid een beetje een nare smaak overgehouden aan bepaalde woorden waardoor we de context van de juridische interpretaties door elkaar halen.” Monorath vertelt verder dat wetten worden gemaakt voor de samenleving om de samenleving te organiseren en wijst op het belang van het scholen van de samenleving via voorlichting. “De overheid faalt daarin momenteel. De overheid geeft onvoldoende middelen aan de samenleving om bepaalde wetten te kunnen begrijpen die zij op dit moment opnemen.”
Veel veranderingen in korte tijd
De wetten komen vrij snel achter elkaar betoogt Monorath. Hij noemt: de Wet valutaverkeer en Transactiekantoren, het besluit voor de partiële lockdown van 20.00u tot 06.00 uur en de (nog niet officiële) beperking op de import van luxegoederen. “En nu komen ze met de buitengewone bevoegdheden van burgerlijk gezag. Dat is allemaal in een tijdspanne van amper zes dagen en dit heeft grote sociaalmaatschappelijke en juridische gevolgen. Beide gevolgen zijn desastreus,want de regeringhad de educatie van de samenleving moeten meenemen. De banken hebben zich bijvoorbeeld over de valutawet. Mogelijk staat de samenleving niet tegenover al deze maatregelen, maar omdat het niet goed wordt uitgelegd krijg je een maatschappelijke ontwrichting als gevolg van de vele veranderingen.”
De inhoud
“Doordat de grenslijnen dun zijn, haalt de burger zaken door elkaar. Al zeg je honderd keer aan iemand dat het niet de noodtoestand is, maar door de interpretatie, uitvoering en verregaande bevoegdheden die de overheid krijgt, draagt dat er toe bij dat de burger het verschil niet meer inziet”, licht Monorath toe.
Wat betekent burgerlijke uitzonderingstoestand?
Een burgerlijke uitzonderingstoestand is in geval van de rechtsorde en het volksbestaan bedreigende oproerige beweging, onlusten of soortgelijke stoornissen van de openbare orde, kan…de toestand van verhoogde waakzaamheid. Debuitengewone bevoegdheden burgerlijk gezag zijn wettelijke maatregelen die, in geval van bedreiging van de rechtsorde en het volksbestaan, genomen kunnen worden zonder dat het behoeft te komen tot de afkondiging van de veel ingrijpender staat van oorlog of staat van beleg (noodtoestand).
Het is vooralsnog onbekend hoe de bevoegdheden van de overheid eruit gaan zien en hoe deze zullen worden uitgevoerd verklaart Monorath. Voor de samenleving is het nodig deze te informeren zodat de burgers weten waar ze aan toe zijn. Monorath noemt als voorbeeld Argentinië die ooit de gelden van de rekeningen van de burgers had leeggehaald. “Dat is wat de samenleving ziet”, probeert Monorath te verduidelijken in wat mensen zien in de ‘valutawet’. “Omdat dit is gebeurd in de wereld en wij geven de zekerheden niet.” Hiervoor draagt hij aan dat het ook nog niet duidelijk is gemaakt vanuit de kant van de Centrale Bank hoe de verdwenen gelden terugbetaald zullen worden. “Mensen zijn bang dat hun gelden van de rekening zullen worden gehaald en hierdoor krijg je lange rijen wachtenden bij de banken, en door deze rijen heb je dan ook het gevaar voor het Coronavirus.” Als burgers niet het gevoel hebben dat het goed komt dan leiden wetten tot niets vertelt Monorath verder.
Gezondheid
Als we moeten kiezen tussen gezondheid of economie dan kiest Monorath voor gezondheid. “Daarom heb ik gezegd laat de president de verkiezingen uitstellen door de noodtoestand af te kondigen.” Hierbij vult Manorath direct aan dat het dan moet gaan om het Coronavirus en niet over allerlei andere bijkomende wetten. “Als oud-parlementariër spoor ik de beleidsmakers aan om beter uit te leggen waarvoor de wet geldt, want er is zowel financiële onzekerheid als sociaal maatschappelijke ontwrichting, de samenleving is bang en het staat op exploderen”, verduidelijkt Monorath. “De burger is zo sterk verarmd dat hij of zij nu de vraag stelt: ‘wat kan ik nog redden bij de bank en wat kan ik nog kopen voor mijn gezin?’.” Monorath wijst er dan ook op dat niemand zich daarom nog druk maakt over de verdwenen 197 miljoen USD en waar dat naar toe is gegaan.
RB
