We zien in Suriname dat delen van de bedrijven en de burgers zich niet houden aan de vele instructies, die overvloedig in de Nederlandstalige media door de autoriteiten worden gegeven. We hebben eerder al aanbevolen dat de regering de mediabedrijven aanspreekt en hen vraagt om in de lokale taal, waarin ze zaken doen, de informatie van de overheid op gezette tijden te vertalen. Er zijn bij de radiostations en bij de tv-stations die in de lokale taal zaken doen, omroepers die op gemakkelijke wijze informatie kunnen geven over het Coronavirus. We zien dat de overheid zelf alleen informatie geeft in het Nederlands en een klein beetje Sranantongo. Maar het gaat niet zozeer om de taal die men op een bepaald station praat, maar het praten van de juiste taal bij de juiste radio- en tv-stations. NII is gericht op het Nederlandstalige en het Sranantongo publiek. Er worden nauwelijks producties gemaakt in het Sarnami en in het Javaans of in de Inheemse talen en die van de marrons. Gezien de vernietigende effecten van Corona is het nu wel aangeraden dat NII ook die richting opgaat en zijn niet-Nederlandstalige producties ter beschikking stelt aan de niet-Nederlandstalige media. We zien dat veel overheidsvoorlichting, variërende van gezondheids- tot veiligheidsadviezen, niet bij de totale bevolking aankomt. We zien ook veel voorlichting in het Nederlands en dan wordt er gezegd dat ondanks veel voorlichting, er geen verandering optreedt. We hebben herhaaldelijk het meertaligheidsadvies gegeven, maar het is niet opgevolgd. De regering heeft er belang bij om het gedrag en de levensstijl van de eigen bevolking te kennen. Pas dan gaat men via voorlichting gedragsverandering kunnen toepassen.
We zien dat veel bedrijven hun werknemers niet hebben ingelicht. Men ziet er ook niet op toe dat de werknemers aan social distancing doen, terwijl dat best wel mogelijk is. We zien dat in supermarkten mensen nog in smalle gangen langs elkaar willen lopen. De minister van TCT moet de winkels inlichten dat men de manier van zaken doen wijzigt. Een manier is dat het publiek bij 1 of meerdere deuren door personeel wordt opgevangen. Men geeft de lijst van goederen door aan het personeel en de goederen worden klaargezet. Men betaalt en de volgende klant is dan aan de beurt. Zo wordt voorkomen dat het publiek onnodig goederen in de winkels aanraakt en deze dan weer door anderen worden aangeraakt. Er zijn sommige winkels die online pakketten van goederen uit de winkel aanbieden en bezorgen. Dat is een goed voorbeeld van hoe crowding in de winkels kan worden voorkomen.
Een zorgelijke zaak zijn nog steeds de verjaardagsfeesten die ongestoord in Paramaribo en de districten in de huizen van de burgers worden gehouden. De Surinaamse burger heeft een gewoonte zich eigen gemaakt om boro’s te nemen en wat niet toegestaan is toch te doen. In de informele sector wordt social distancing overigens ook niet in acht genomen. De regering moet een duidelijke oproep doen aan burgers om zulke feesten achterwege te laten. De politie moet nu in het belang van de openbare gezondheidszorg optreden. Het zou goed zijn als de politie een serieuze oproep doet aan de burgerij en dat vooral dit in alle lokale talen wordt bekend gemaakt. Er zijn berichten dat bepaalde politieke partijen gewoon doorgaan in het bij elkaar brengen van massa’s om politieke activiteiten te ontplooien. Social distancing van anderhalf tot 2 meter wordt niet in acht genomen. In Engeland bijvoorbeeld is het verboden om bijeenkomsten van meer dan 2 personen te houden. Alle winkels met uitzondering van winkels voor basisgoederen en apotheken zijn gesloten. Er zijn geruchten dat in Suriname de lokale bevolking in het oosten van het land doorgaat om mensen stiekempjes te vervoeren. Frans-Guyana is een hoog-risicoland omdat er in ons buurland veel mensen zijn besmet het Corona. Het land heeft 20 besmettingen gehad, waarvan 6 al zijn genezen. Vandaag zijn 2 nieuwe besmettingen geregistreerd. De politie moet duidelijke waarschuwingen geven en zich niet laten intimideren door de maffia die het vervoer doet op de Marowijne. Als we deze stringente maatregelen niet doorvoeren, zullen wij straks meer besmettingen krijgen. Er zijn gevallen bekend in de wereld waar de burgers worden aangepakt die zich niet willen overgeven aan de maatregelen van de regering, zoals het zich onderwerpen aan quarantaine. De regering moet verder erop blijven letten dat handelaren geen misbruik maken van, ‘vraag en aanbod’, en de prijs van veel gevraagde producten opeens naar eigen inzicht verhogen. Het concept van vraag en aanbod is namelijk ook in de vrijemarkteconomie gebonden aan grenzen.