Volgens de PALU zijn de in allerhaast genomen financiële maatregelen een uiterste wanhoopsdaad van de NDP-regering die aan het eigen ad-hoc en op vriendjespolitiek gebaseerde beleid dreigt ten onder te gaan. De goedgekeurde nieuwe wet lijkt puur bedoeld te zijn om te kunnen beschikken over valuta van hardwerkende Surinamers om zo een dreigend verlies bij de aanstaande verkiezingen te minimaliseren. De Surinaamse samenleving dreigt weer de dupe te worden van de NDP‑coalitie die het eigen eng partijbelang voorop stelt. Boven op de voelbare dreiging en gevolgen van de bestrijding van het COVID 19 virus zullen de genomen financiële maatregelen meer chaos dan ordening brengen.
Door het “van-dag-tot-dag” regeerbeleid van regering Bouterse II, het constant ondergeschikt maken van het Surinaamse belang aan buitenlandse bedrijven, corruptieschandalen en het bevoordelen van een kleine groep partijtoppers is de NDP-coalitie het vertrouwen totaal kwijt. Dit vertrouwen kan slechts hersteld worden op de korte termijn met het aantreden van een nieuwe regering die de juiste besluiten neemt. Volgens de PALU moeten ook financiële maatregelen van deze aard genomen worden met een zo breed mogelijk maatschappelijk gedragen lange termijnvisie. De vraag “Waar willen wij zijn met onze samenleving op de lange termijn” moet daarbij centraal staan. Anders zullen dit soort gelegenheidswetgevingen slechts van korte duur blijken te zijn en zullen meer pijn betekenen voor het volk. De komende regering, zeker indien de PALU deel daarvan zal uitmaken, zal deze wet terstond moeten terugdraaien. Met prioriteit zal een breed maatschappelijke discussie moeten worden opgestart hoe wij op lange termijn de inrichting van onze samenleving zien. En centraal daarbij zal moeten zijn de inrichting van de Surinaamse economie op de lange termijn, met de belangrijke vraag daarbij, welke duurzame economische activiteiten zullen uiteindelijk de motoren moeten worden van onze verdiensten. De inrichting van het monetaire en bancaire systeem met de wettelijke regelingen voor financiële transacties zullen dan de gunstige randvoorwaarden voor die economische activiteiten moeten creëren.
De aanname van de nieuwe wet voor financiële transacties zal het vertrouwen in de SRD en het regeerbeleid niet doen terugkomen. Integendeel, met grote argwaan wordt uitgekeken naar de uitvoering van de aangenomen wet en hoe partijtoppers verder bevoordeeld zullen worden. Het past in elk geval in het ad-hoc regeerbeleid van de bijna afgelopen 5 jaren. Want een van de grootste oorzaken van de ontwaarding van de SRD door ondoordachte overheidsbestedingen zal hiermee niet weggemaakt worden. Ook aan het vele lenen zonder een financieringsplan en weinig investeringen in de productie zal hiermee niet een einde komen. De wanhoopsdaad om de koersen te beteugelen met een slechte wet zal juist de koers omhoog stuwen.
De nieuwe wet roept meer vragen op dan die oplossingen aandraagt in het valutaverkeer. Om te beginnen zal de Centrale Bank van Suriname (CBvS) de koers vaststellen. De eerste vraag die rijst, op basis waarvan zal dit plaatsvinden? Beleidsmakers bekend met economische processen weten dat de koers niet eenzijdig ‘autoritair” kan worden bepaald. Anders hadden vele landen dit reeds doorgevoerd en de binnenlandse geldpers oneindig kunnen laten draaien door eenzijdig een gunstige valuta-koers vast te stellen. Duidelijk is dus dat bij onvoldoende aanbod van dollars via de CBvS de zwarte markt in valuta wederom zal bloeien, ondanks de hoge boetes en straffen.
Voorts worden valuta overeenkomsten bij het afkondigen van deze wet nietig verklaard. Lopende valuta overeenkomsten moeten binnen 30 dagen gewijzigd worden. Klanten mogen dan slechts in SRDs betalen. De vraag daarbij is hoe bedrijven en banken die valuta hebben uitgegeven aan hun valuta zullen komen. Zal het aanbod van dollars via de CBvS en de particuliere banken nu plotseling dan wel toenemen na afkondiging van de wet? Hoe mooi deze maatregel ook klinkt, de vraag die rijst, wat zal gebeuren met de beschikbaarheid van dollars en het economisch verkeer indien het verschil tussen de officiële CBvS-koers en de zwarte marktkoers groter wordt? Bovenop de verliezen die bedrijven momenteel lijden door afgenomen verkopen door maatregelen tegen het COVID 19 virus, zal dit een grote klap blijken te zijn voor vele productiebedrijven. Het beeld van de jaren 80 en 90 van lege schappen en dure producten tegen de zwarte marktkoers zal wederom terugkomen in Suriname.
Ook zal een Toezichtsorgaan in het leven worden geroepen met heel veel macht om huis- en bedrijfszoekingen te doen onder toezicht van de politie en zonder toestemming van het Openbaar Ministerie. Niet te verantwoorden deviezen voorraden zullen terstond in beslag kunnen worden genomen. De directe vraag hierbij rijst, zullen cambio’s en ondernemers van partij toppers ontzien worden door dit Toezichtsorgaan, zoals we in de afgelopen vijf jaren dat hebben meegemaakt?
Tenslotte zal via het ministerie van HIT de importen van goederen gereguleerd worden. Exporterende bedrijven worden volgens de wet gedwongen 60% van hun deviezen verdiensten uit het buitenland terug te brengen naar Suriname. Het ministerie van HIT zal dan bepalen of er deviezen worden toegekend aan importeurs en/of producenten voor de aankoop van inputs. Hier rijst de vraag op basis van welk argument goedkeuringen zullen plaatsvinden van deviezenaanvragen door de minister van HIT en de CBvS. Zullen wederom bevriende importeurs alle voorzieningen toebedeeld krijgen?
De NDP-coalitie heeft duidelijk in wanhoop deze maatregelen genomen puur om het verlies aan partijzetels te beperken. Alleen een nieuwe regering kan deze neerwaartse spiraal ombuigen met juiste maatregelen die genomen worden met een zo breed mogelijke maatschappelijke betrokkenheid en ondersteuning van de samenleving.
Secretariaat Massa Communicatie en PR
