“CBvS mag alleen biljetten met dekking uitgeven”
Voormalig governor van de Centrale Bank van Suriname (CBvS), André Telting, nu wijlen, heeft tijdens een gesprek in 2010 bij het programma ‘To the point’ op Apintie erop gehamerd dat er genoeg monetaire reserves zijn. De reserves zijn belangrijk voor de dekking van onze munt. Telting in 2010: “We hebben toppen bereikt en dan weer dalen. De grafieken geven aan dat de dalen zich voordoen met het wegzakken en zelfs opraken van de monetaire reserves, onder een bepaald regiem. Wanneer zij de zaak helemaal tot de grond hebben opgemaakt, dan komt een ander regiem. En na een hoogte krijg je wisseling van de wacht en weer neerwaarts; fel en scherp neerwaarts. Ik hoop dat we niet weer een regering krijgen die onze rijzende reserves gaan omslaan in een daling. Dan gaan we weer een periode van terugval en armoede tegemoet. De monetaire reserves moeten dekking geven aan ons geld, aan onze munt. De bankbiljetten die de bank vanaf 2004 heeft, zijn anno 2010 volledig gedekt door goud- en monetaire reserves. Alleen de Centrale Bank mag bankbiljetten uitgeven. Wij hebben de wet zodanig gemaakt dat de Centrale Bank alleen biljetten mag uitgeven als zij volledig gedekt zijn. Vroeger was het niet zo, dus er mochten biljetten worden uitgegeven zonder dekking. Dat heeft geleid tot al die nullen. Zo werd het geld minder waard. De belangrijkste functie is die dekking. Dat zorgt voor de koopkracht van het geld. Als je het weghaalt, gaat de koopkracht van de mensen weg. Vandaar dat de pensioenen van bepaalde mensen helemaal zijn ontwaard. Dat hebben we gehad. Het geld was gewoon ongedekte papier dat niemand wilde hebben.”
Biografie Telting
De inmiddels legendarische André Eugene Telting (25 oktober 1935 – Paramaribo- 6 augustus 2010) was een Surinaamse politicus en bankier. Op 1 maart 1994 werd hij president van de Centrale Bank van Suriname. Op dat moment zat Ronald Venetiaan (NPS) in zijn eerste ambtstermijn als president. Nadat de NDP in 1996 de verkiezingen had gewonnen, werd Henk Goedschalk governor. Onder de beruchte Goedschalk werden op grote schaal Surinaamse guldens bijgedrukt, terwijl de goudvoorraad verkocht werd. De daaropvolgende hyperinflatie liep op tot honderden procenten op jaarbasis. Bij de voortijdige verkiezingen van 2000 verloor de NDP fors. Telting werd getipt als president van Suriname, maar uiteindelijk kwam Venetiaan terug als president van Suriname, Hildenberg als minister van Financiën en Telting als president van de Centrale Bank. Nadat de inflatie weer genormaliseerd was, werd besloten om op 1 januari 2004 de Surinaamse gulden te vervangen door de Surinaamse dollar, waarbij 3 nullen vervielen (1 Surinaamse dollar was gelijk aan 1000 Surinaamse gulden). Telting bleef tot 2010 governor. Vier dagen voor zijn overlijden werd Telting voor zijn groten verdiensten en inzet voor de bevolking van Suriname benoemd tot ‘drager van het Grootlint in de Ere-Orde van de Gele Ster’, de hoogste onderscheiding van de Republiek Suriname. Gillmore Hoefdraad volgde hem op 15 september 2010 op, maar de lat bleek door Telting al gauw te hoog te zijn gelegd voor dit lichtgewicht. Waar Telting een verlosser was, bleek Hoefdraad een grote teleurstelling te zijn.
SAM