Logopedisten houden zich bezig met mensen met communicatief kwetsbare personen, mensen die als gevolg van een of andere oorzaak niet goed kunnen communiceren. In veel gevallen ontbreekt de juiste hulp voor mensen die daar behoefte aan hebben.
Het
nut van de logopedist
De voorzitter van de Vereniging van
Logopedisten in Suriname (Logosu), Gracia Nelson,
zegt dat de gemakkelijkste weg naar een logopedist via de huisarts of particulier
consult is. De logopedist werkt aan stem, articulatie, taal, slik- en gehoorproblemen,
waarbij tevens adviezen geven tot de taken behoort. De werkgebieden kunnen zijn
in ziekenhuizen, privépraktijken, opvanginstellingen, verpleegtehuizen en
scholen. Logopedie is een paramedisch beroep en houdt zich bezig zowel in het
onderwijs als in de medische zorg. De logopedist helpt ook kinderen, die zijn
geboren met een hazenlip en als gevolg daarvan door de neus praten. Het
individu dat zich niet goed kan uiten, loopt kansen mis op de arbeidsmarkt. De
maatschappij heeft een bepaald beeld over hoe mensen zich behoren uit te drukken.
Nelson noemt als voorbeeld het stotteren, waarin zij gespecialiseerd is. “De
maatschappij kijkt er op een bepaalde manier naar en de mensen ervaren daar
problemen mee. Niet alleen stotteraars, ook mensen die een beroerte hebben
gehad, worden begeleid bij hun spraak- en taalproblemen. Ook deze personen
ervaren problemen om in het arbeidsproces terug te komen. Deze hulp is nodig om
mensen weer zelfvoorzienend te laten zijn”, vertelt Nelson. Spraakproblemen ontstaan
behalve uit aangeboren oorzaken, ook als gevolg van een trauma aan de hersenen,
zoals bij een aanrijding, waarbij het spraak- of taalcentrum van de hersenen is
aangetast. Volwassenen en baby’s kunnen slikproblemen ontwikkelen en tijdige
therapie is nodig om te voorkomen dat iemand vocht in de longen krijgt en
daardoor overlijdt.
Nelson wijst erop dat het als vanzelfsprekend wordt gezien dat kinderen de taal leren en dit automatisch oppakken “maar wanneer dat niet gebeurt ontwikkelen kinderen vanaf de kleuterschool een taalachterstand.” Achterstanden ontstaan ook wanneer kinderen door hun meertaligheid de voertaal op school niet goed kunnen volgen. De logopedist heeft hierin een rol om na te gaan hoe deze kinderen geholpen kunnen worden. Bij personen die een beroerte hebben gehad, is het de neuroloog die de logopedist betrekt, waarna een onderzoek- en behandelplan volgt.
Lastig
parket
Ondanks al het goede werk van de logopedisten zit deze beroepsgroep in een lastig
parket. “De situatie wordt steeds nijpender”, laat Nelson weten. “Een consult
is nu minder dan $10 waard. Dat betekent dat we geen na- en bijscholing kunnen
doen, terwijl ons beroep zich blijft ontwikkelen. Het is overleven. Nieuwe
literatuur kunnen we niet aanschaffen en het gevolg is dat een aantal
logopedisten ondertussen zijn vertrokken naar het buitenland.
Opleiding gestopt
Ook de opleiding Logopedie ontspringt de dans niet. Vorig jaar leverde het
instituut nog 61 logopedisten af, maar in augustus vorig jaar is de opleiding,
die viel onder het ministerie van Onderwijs, Wetenschap en Cultuur, zonder
bekende reden gestopt. Dit, terwijl de behoefte aan logopedisten groot is.
Onze kinderen scoren laag
Via een Twinningproject in samenwerking met een Nederlandse partner wordt de
exacte behoefte in kaart gebracht. “We hebben testen afgenomen van kleuters en
we zijn geschrokken van de resultaten, want onze kinderen scoren laag op de
testen”, zegt Nelson. “Dit geeft de problematiek aan en welke oplossingen
moeten worden aangedragen. De meerwaarde van het Twinningproject is dat we
logopedisten in een specialistische richting opsturen. We zullen ook de reikwijdte
van de zorg vergroten, waardoor de gemeenschap beter op de hoogte zal zijn van
het werk van de logopedist via dit Twinningproject.” Logopedisten zullen
leerkrachten ondersteunen om de kennis toe te passen, zodat alle kinderen in de
klas baat hebben bij de taalontwikkeling. Nelson benadrukt tot slot dat
hierdoor verbetering van zowel de mondelinge als schriftelijke taalvaardigheid
wordt nagestreefd.
RB