De NPS heeft zich gebogen over de vermeende corruptieve handelingen bij de Surinaamse Postspaarbank. ‘De laatste dagen is de gemeenschap weer eens opgeschrikt door een schandaal bij een financiële instelling, in deze de Surinaamse Postspaarbank NV (SPSB). Het is heel opvallend dat onder deze regering de ene bank na de andere in opspraak raakt. Na het lezen van diverse artikelen in de media over deze kwestie vinden wij het meer dan noodzakelijk om deze case nader te belichten en hierdoor de journalisten en anderen te helpen met hun onderzoek.’
Bankbedrijf onderhevig aan strenge maatregelen
‘Banken zijn organisaties van openbaar belang. Het publiek vertrouwt haar gelden de organisatie toe, omdat het weet dat het bankbedrijf onderhevig is aan strenge regelgeving en onder toezicht staat van toezichthoudende, controlerende en regelgevende instituten. Deze instituten en regelgeving zijn o.a. de raad van commissarissen, de Centrale Bank van Suriname, de interne audit department (IAD), de risico-afdeling, de afdelingen Compliance en Accounting, de externe accountant, de Wet Toezicht Bank en Kredietwezen, de Bankwet en tot slot de Corporate Governance Code. Het publiek mag zich hierdoor verzekerd voelen dat met de door haar toevertrouwde middelen op een verantwoorde manier wordt omgesprongen.’
Best practice
‘Neem aan dat een directeur van een kredietinstelling een financiering nodig heeft. Hieronder vallen ook voorschotten en verstrekkingen voor zichzelf of een aan hem gelieerde organisaties. De Centrale Bank van Suriname heeft hierover een richtlijn uitgevaardigd die dwingend is voorgeschreven. Volgens richtlijn nr. 4 “(hieronder valt de directeur van een financiële instelling), is de procedure als volgt. De rvc moet de aanvraag van een insider groter dan 10% van het kapitaal goedkeuren. Uiteraard kan een directeur van een financiële instelling zijn eigen kredietaanvraag en/of afschrijving van een aan hem verstrekt krediet niet zelf goedkeuren uit hoofde van algemene beginselen van goed bestuur. Dus ook een eigen aanvraag (en/of afschrijving) kleiner dan 10% van de tier 1 kapitaal mag een directeur van een financiële instelling niet zelf goedkeuren. “Best practise” is dat een mededirectielid een aanvraag van de directeur (en/of afschrijving) kleiner dan 10% van de tier 1 kapitaal goedkeurt met rapportage naar de rvc.’
Aangehouden post minister Financiën
“Volgens bekomen informatie zijn er recentelijk bij de SPSB, kredieten/overtrekkingen verstrekt aan insiders, die tot het management van de bank behoren en aan het management gelieerde partijen. Vervolgens zijn deze kredieten/overtrekkingen niet terugbetaald en daarna afgeboekt. Nota bene niet van een voorzieningsrekening maar van een tussenrekening onder de naam “Aangehouden post MIN FIN”.”
Staflid op non-actief
‘Hoe komt het dat de afdeling Accounting dit heeft uitgevoerd? De afdeling is de eerste afdeling die zou moeten zorgdragen dat de juiste grootboekrekening wordt toegekend aan elke uitgave. Is dit de IAD afdeling ontgaan? Heeft IAD wel of niet aan de bel getrokken? Is dit o.a. de reden waarom het hoofd IAD van de SPSB op non actief is/was gesteld?’
Verzaakt de rvc zijn taak?
“Rvc-leden: heeft u uw taak niet verzaakt? Weet u dat conform richtlijn 4 verliezen van een financiële instelling als gevolg van een uitzetting die tegen de richtlijn is goedgekeurd, moeten worden vergoed door de leden die de uitzetting hebben goedgekeurd?”
Toezicht Centrale Bank
“De Dienst Toezicht Kredietwezen van Centrale Bank van Suriname, wiens inspectie zo stringent is en die banken onder “curatele” kan stellen en/of dwingende instructies kan opleggen: hoe is dit u ontgaan? Wanneer was uw laatste on site inspectie bij de SPSB? Waar zijn de jaarverslagen die horen bij een organisatie van openbaar belang? Van welk jaar is het laatste jaarverslag en is die voorzien van een goedkeurende verklaring? Van u wordt verwacht dat u na alle verdachtmakingen over malversaties per ommegaande een inspectie uitvoert! Of is dat u verboden?”
Het kredietbeleid SPSB
“Als gevolg van het slecht toezicht van de interne en externe actoren zijn volgens bekomen informatie kredieten verstrekt aan politieke relaties die grote achterstanden vertonen. Heeft de SPSB een kredietbeleid en is deze volgens de richtlijnen van de Centrale Bank van Suriname? Zijn de kredieten verstrekt volgens het vereiste kredietbeleid? Zijn de krediet- goedkeuringsprocedures gevolgd? Zijn alle kredieten in de administratie van de bank opgenomen? Wat is het saldo van de kredieten met een achterstand groter dan 90 dagen (de Non Perfoming Loans)?”
SPSB verworden tot een politiek instrument
Een gezonde kredietportefeuille is van essentieel belang voor de continuïteit van de bank. “De SPSB is verworden tot een politiek instrument voor de huidige machthebbers. Diverse bevriende relaties worden geaccommodeerd, waaronder diverse toppers in de coalitie en oppositie. Ook aan leden van de rechterlijke macht zijn kredieten verstrekt tegen soepele voorwaarden. Dit kan implicaties hebben voor de onafhankelijkheid van die leden. Het gaat hierbij om macht te verwerven voor de huidige machthebbers en ondertussen kan de directe leiding de verleiding niet weerstaan om zichzelf en aan haar gelieerde personen ook te accommoderen. In troebel water is het immers altijd goed vissen! Wie kan het wat schelen als de vertegenwoordiger van de aandeelhouder zich ook niet in toom kan houden! Zoals hierboven aangegeven zijn er meerdere controlerende en toezichthoudende actoren die gefaald hebben gelet op hun taakstelling.”
Oproep tot ingrijpen president
‘Wij doen een oproep aan de president om het onderzoek te tillen naar een hoger niveau, aangezien ook de monetaire autoriteiten op zijn zachtst gezegd zich niet hebben gekweten van hun taak en uit bekomen informatie ook betrokken lijken te zijn bij dit schandaal. Nota bene was de Clad de externe accountant van SPSB. De nieuwe accountant is nog niet aangevangen met de controle van de jaarrekening, al dan niet omdat de controle-opdracht niet is ontvangen. Volgens bekomen informatie is de controle opdracht niet eens voor de jaarrekening 2018. Waarom worden deze organisaties gevraagd om een onderzoek te doen? Zij zijn een van de aangewezen actoren die aan de bel moesten hebben getrokken?”
Onafhankelijk onderzoek
“Het onderzoek dient te geschieden door een onafhankelijke accountant die op generlei wijze betrokken is bij het huidig management van de SPSB. Het gevoerde toezicht bij de SPSB door het ministerie van Financiën is een teken aan de wand. Dit ministerie heeft controle over ruim 70% van de bancaire sector. Gelet op de handelingen gepleegd bij de SPSB, moeten wij niet allemaal huiveren voor zo’n concentratie van macht?”, aldus de NPS Werkgroep Planning en Ontwikkeling van het Johan Adolf Pengel Instituut.
