De grondstoffenmarkt van aardolie is volgens de laatste analyse van de Stichting Planbureau Suriname (SPS)-(januari 2019) op dit moment erg volatiel. Beleidsonzekerheid, handelsspanningen tussen de grote economieën en geopolitieke spanningen in de wereld voeden de volatiliteit van financiële markten en bedreigen de internationale handel, investeringen en economische groei. In dit verhaal blijft de invloed van buitenaf nog steeds op de lokale oliemarkt.
De gemiddelde internationale prijs voor ruwe aardolie steeg tot oktober 2018 en bedroeg gemiddeld USD 68,4 per vat in 2018, terwijl de prijs in 2017 nog USD 52,8 per vat bedroeg. Vanaf 2018 ligt het mondiale aanbod van olie op dagbasis volgens de statistieken van de International Energy Agency hoger dan het niveau van de vraag tot met het derde kwartaal van 2018.
Ondanks het aanbodoverschot waren de olieprijzen aan het stijgen. De stijging van aardolieprijzen tot oktober weerspiegelt deels de aanhoudende productiedalingen in Venezuela en de bezorgdheid dat de herinvoering van sancties tegen de Islamitische Republiek Iran door de Verenigde Staten van Amerika, een grotere impact zal hebben op de Iraanse olieproductie en export.
In november en december daalde de gemiddelde aardolieprijs tot USD 62,3 en USD 54 per vat. De reden voor deze daling is de aankondiging van de Amerikaanse overheid in november om sancties op 8 importlanden van Iraanse olie, waaronder China en India, tijdelijk op te schorten. Aan de andere kant steeg de olieproductie van de VSA, Saoedi-Arabië en Rusland.
Zowel het IMF als de Wereldbank verwacht dat de olieprijs op korte termijn zal blijven stijgen en daarna zal afnemen. Op middellange termijn zal een hoger productieaanbod van schalieolie van de Verenigde Staten van Amerika, maar ook een groter productie-aanbod van de Opec en andere olieproducerende landen, de olieprijs doen dalen.
Echter, de prijs zal op korte termijn lager uitvallen als de handelsspanningen tussen de Verenigde Staten van Amerika en China toenemen en de groei van de wereldeconomie lager komt te liggen dan is geprojecteerd. De gemiddelde ’futures’ voor olie van Bloomberg vertonen een stijgend verloop van de olieprijs voor 2019-2021 en wel van USD 56 per vat in 2018 tot USD 65 per vat in 2021.
In de eerste 3 kwartalen van 2018 steeg de exportwaarde van aardolieproducten op kasbasis met circa 21,1 procent ten opzichte van dezelfde periode in 2017. Stijgende wereldmarktprijzen van olie zijn hiervoor de reden. De aardolieproducten die geëxporteerd worden, zijn fuel oil, ULSD diesel, gasoline en asfalt. De producten worden geëxporteerd naar de regio, te weten Guyana, Barbados, Cayman Islands en Trinidad and Tobago. De gemiddelde exportprijs van aardolieproducten ligt lager dan de gemiddelde wereldmarktprijs van ruwe aardolie. Ook blijkt dat dit verschil naar verwachting in de komende 5 jaar steeds kleiner zal worden. Aan het eind van 2018 was ongeveer de helft van de geproduceerde aardolieproducten geëxporteerd. De verwachting is dat deze trend op middellange termijn zal worden voortgezet.
De groei van de lokale aardolieproductie in 2018-2019 heeft een matig verloop en wordt geschat op circa 1-2 procent, terwijl de productiegroei voor aardolieverwerkingsproducten in 2018 geschat wordt op circa 16 procent en in 2019 op 2,5 procent is geprojecteerd. Op middellange termijn zal de onshore aardolieproductie vrij constant blijven.
Kavish Ganesh
