Chandrikapersad Santokhi op 3 februari 60 jaar
Onlangs heeft hij leiding gegeven aan een politieke manifestatie ter gelegenheid van de viering van 70 jaar VHP, waar hij de voorzitter van is. De VHP voorzitter bereikt een respectabele leeftijd en is bovendien blakend van gezondheid. Hij geeft er blijk van dat met het klimmen der jaren ook de wijsheid is toegenomen en dat hij in zijn leiderschapskwaliteiten is gegroeid.
Niemand had ooit in zijn stoutste dromen kunnen voorspellen, zelfs hij niet, dat hij, in 1982 afgestudeerd aan de Politieacademie in Apeldoorn, in 2011 het politiek leiderschap van de VHP zou opeisen. Dat hij in 2019 door velen zou worden gezien als opkomende nationale politieke leider was ook niet voorspelbaar. Het ministerschap van Justitie en Politie, van 2005-2010 was een goede leerschool om zijn leiderschapskwaliteiten te demonstreren.
De basis voor zijn huidige carrière is gelegd op de Politieacademie in Apeldoorn, het onderwijs- kennis- en onderzoeksinstituut voor de politie, waar onderwijs, kennis en onderzoek altijd zijn aangesloten op de beroepspraktijk. Daarvoor blijft de Politieacademie toekomstgericht en innovatief. Het instituut heeft ook een kwalificerende functie met haar onafhankelijke examinering.
Velen die met hem hebben samengewerkt, zowel in zijn functie van Commissaris van Politie als van minister van Justitie & Politie, kunnen zijn toekomstgerichtheid en zijn leiderschapskwaliteiten onderschrijven.
In deze fase van zijn politieke loopbaan, is zijn missie om via de door hem op gang gebrachte Oranje Beweging de VHP te stuwen naar radicale politieke en bestuurlijke vernieuwing, die definitief afrekent met de traditionele politiekvoering.
Na de teleurstellende verkiezingsuitslag van 2015 zijn diverse beschuldigingen gemaakt aan het adres van de nieuwe partijleider van VHP. In commentaren volgende op die uitslag werd Santokhi verweten dat hij verantwoordelijk zou zijn voor het V7 debacle. Niets is echter minder waar. We weten ondertussen dat hij er alles aan heeft gedaan om er het beste voor Suriname uit te halen met een sterke combinatie van partijen met gelijksoortige doelstellingen.
De inhoud en het proces van samenwerking met de besturen van andere partijen is veel te laat opgestart en de uiteindelijke totstandkoming van V7 heeft als gevolg daarvan veel verwarring veroorzaakt onder de kiezers van de V7 partijen.
Santokhi heeft in de loop van de jaren achter ons sinds de laatste verkiezingen, veel afbrekende kritiek moeten aanhoren en dat stopt niet. Tegenstanders zullen de aanvallen op zijn persoon de komende maanden nog opvoeren in niet-aflatende pogingen tot karaktermoord.
Echter, Santokhi durft in de spiegel te kijken, niet alleen, maar waagt het ook zich kwetsbaar op te stellen. Dat getuigt van lef. En dat zijn juist kenmerken van integer leiderschap.
Van een leider verwachten we dat hij initiatief en verantwoordelijkheid neemt, richting en ruimte geeft, dat hij duidelijkheid creëert in moeilijke situaties, en ook dat hij helder en beeldend kan communiceren over de noodzaak en consequenties van te behalen resultaten. We verwachten dat hij zijn mensen motiveert en inspireert het beste uit henzelf te halen.
Eén van de belangrijkste eigenschappen voor een succesvolle leider is zijn of haar leervermogen. Is hij in staat als leider om ervaringen en denkbeelden om te zetten in nieuwe richtingen? Onbetreden paden bewandelen, verandergezind denken en baanbrekend vernieuwen. Adequaat handelen in bijzondere en stressvolle omstandigheden. Het hoofd koel houden en het hart op de juiste plaats dragen.
Er voor zijn mensen zijn. Een leider moet zich niet van zijn visie laten afbrengen wanneer het allemaal net iets anders gaat dan verwacht. Nieuwe wegen inslaan, de geijkte paden en ingesleten gewoonten achter zich laten. Santokhi bezit al deze eigenschappen en nog meer.
Kansen zien en risico’s nemen
Ondernemen, ook in het politieke bedrijf, is risico’s nemen. Santokhi durft zijn nek uit te steken, als persoon, voor zijn partij en vooral voor Suriname. De huidige situatie in het land vraagt, nee, eist dat! Het imago van de Republiek Suriname is regionaal en internationaal behoorlijk aangetast. De huidige president wordt niet serieus genomen en als we niet snel het roer omgooien, dan is het niet louter denkbeeldig dat we als land, als natie inderdaad het etiket failed state (mislukte staat) opgeplakt zullen krijgen en geïsoleerd zullen raken.
Onze economie ligt, om het maar grof uit te drukken, vrijwel op z’n gat, beweringen van het tegendeel ten spijt. Als staat verdienen we bijna niets en om de staatshuishouding draaienede te houden sluiten we links en rechts leningen.
Deze situatie is niet lang vol te houden; om dat te weten hoef je geen econoom te zijn; hoef je niet de deskundige te zijn die vragen stelt waarop de man in de straat het antwoord weet.
Dat we als land in een crisissituatie verkeren, zal niemand willen ontkennen, behalve dan de genen die (mede) de crisis hebben veroorzaakt. Men verklaart deze situatie door het aanvoeren van allerlei zaken die zich aan onze invloedsfeer onttrekken, zoals de terugval in wereldmarktprijzen voor mineralen, olie, e.d. De werkelijke oorzaken van de economische, de sociale en politieke crisis moeten echter gezocht worden in gebrek aan efficiënte leiding en in meer diepgewortelde structurele factoren. Progressieve wetten afkondigen heeft geen zin als ze niet worden uitgevoerd.
Om de crisis te boven te komen moeten we gaan investeren, de productiviteit en verdiencapaciteit opvoeren, verduurzamen, besparen maar ook innoveren en diversifiëren.
Maar er is meer nodig. Het land moet worden bestuurd door integere leiders die hun verantwoordelijkheid nemen. Suriname heeft behoefte aan een social engineering structuur, die zonder aanziens des persoons erop toeziet dat we ons correct gedragen, dat normen en waarden in acht worden genomen.
Leiders en volgers moeten werkgelegenheid creëren voor onze jongeren, met het accent op zinvol werk in duurzame projecten. Dat vergroot de arbeidsvreugde wat resulteert in betere werkprestaties.
Herstel van vertrouwen
De roep om herstel van vertrouwen klinkt nu krachtiger dan ooit te voren.
De volgende stap in de loopbaan van Santokhi als politiek leider van de VHP en, als de tekenen niet bedriegen, na de verkiezingen van 2020, regeringsleider, is het uittekenen van het ontwikkelingstraject. Wat is het beste economisch model voor Suriname en welke (bedrijfs)organisatie hoort daarbij? Dus hoe gaat de aanstaande regering het beleid, de NV Suriname aansturen om betere resultaten te halen?
Maar de leiding van de NV Suriname mag niet in een filosofie blijven steken.
Voor alles geldt: eerst goed doordenken dan alles samen doen. Anticiperen is altijd beter dan reageren, want dan is het veelal te laat.
Een overlegcultuur, solidariteit, samen schitteren, principe gedreven werken met vakmanschap, het bijstellen van het ethisch kompas en verbetering van de kwaliteit van het leven en geluk voor de burgers zullen als basis de formule moeten worden om Suriname uit de crisis te halen.
Dit vraagt om nieuw leiderschap. Leiderschap dat afrekent met zaken als nepotisme, clientelisme (politieke klantenbinding) en het benoemen van incompetente figuren op vitale posten.
Het moet uit zijn met het accommoderen van pajong-waaiers, waterdragers en non-valeurs.
Geen eenvoudige opgave!
De enige manier om vertrouwen op te bouwen, is zeker gezien worden bezig te zijn met doen wat we zeggen en te leveren wat we beloven, want waar het uiteindelijk op neerkomt zijn de prestaties. Regering, beleidsmakers en burgers moeten de handen ineenslaan om verloren vertrouwen te herwinnen, wat makkelijker gezegd is dan gedaan.
Chandrikapersad Santokhi is een van de grote kanshebbers om het roer van het schip van staat over te nemen en in rustiger vaarwater te brengen.
We wensen de voorzitter van de VHP een mooie verjaardag toe, veel wijsheid en goede gezondheid.
Suriname verwacht veel van hem omdat hij heeft getoond zijn gedachten te kunnen veranderen en daarmee de wereld.
Henry Ori