De regelingen die te maken hebben met de regeling van de algemene, vrije en geheime verkiezingen zullen worden gewijzigd. Tegelijk zal ook de grondwet worden gewijzigd waarin er bepalingen zijn opgenomen die te maken hebben met de verkiezingen. De bal is aan het rollen gebracht voor uitvoering van deze wijzigingen. De verkiezingen van 2020 zullen onder andere regelingen worden gehouden. Het is min of meer gebleken dat de NDP en de VHP voorstander zijn van de voorgenomen wijzigingen. Zij zouden zo een beetje ook de enige 2 partijen zijn die voorstander zijn van de wijzigingen. Dat zou niet met een toeval te maken hebben, maar mogelijk met een afspraak over een samenwerking bij de regeringsformatie in 2020. De gezichten zijn op dit punt wel aanhoudend en consistent. Concreet zullen de grondwet, de Kiesregeling en het Decreet Politieke Organisaties worden gewijzigd. Ten eerste wordt artikel 163 van de grondwet gewijzigd. De samenstelling van de ressortraden zal na de wijziging voortaan plaatsvinden na de verkiezingen krachtens het stelsel van evenredige vertegenwoordiging bij grootste gemiddelden en voorkeurstemmen. Hier wordt dus het stelsel van personenmeerderheid vervangen door het systeem van evenredige vertegenwoordiging. Deze wijziging wordt ook in de kiesregeling doorgevoerd, dat is althans het voorstel. De vraag naar wijziging van het kiessysteem op dit punt is er allang. Er is een brede ondersteuning voor deze wijziging, maar het kan dat veel partijen nu deze wijziging gaan bestrijden. Personen die meedoen aan de verkiezingen in de rr of dr moeten in het district wonen en hun hoofd- of werkelijk verblijf daar hebben. Wat betreft de woonplaats zijn er dus geen wijzigingen in de grondwet voorgesteld. In de Kieswet wordt artikel 7 gewijzigd. Nu wordt in de Kiesregeling met een politieke organisatie gelijkgesteld een combinatie van politieke organisaties, welke met het oog op deelname aan algemene, vrije en geheime verkiezingen is gevormd, mits deze combinatie bestaat uit politieke organisaties die aan de verkiezing mogen meedoen. Deze bepaling maakte het mogelijk dat combinaties van politieke partijen aan de verkiezingen konden meedoen. Dit punt is een heet hangijzer en er zijn veel tegenstanders onder de politieke partijen om deze mogelijkheid weg te schrappen. De situatie is eigenlijk dat de twee grootste partijen thans (NDP en VHP) de combinaties willen uitbannen en de rest, dus de kleinere partijen dat juist willen behouden. De NDP is vaak alleen de verkiezingen ingegaan. Ook bij de VHP zijn er allang stemmen vanuit de structuren en de achterban om alleen de verkiezingen in te gaan. Een bezwaar tegen combinaties is dat andere kleinere partijen onterecht meeprofiteren van de stemmen van de VHP. De basis van de VHP is voor een deel zeer traditioneel en honkvast. De overtuiging bestaat dat naarmate de polarisatie tussen de NDP en de VHP toeneemt, bijvoorbeeld door een agressieve public relations van eerstgenoemde partij, de VHP zal groeien vanwege deze aanval op een aantal waarden. De VHP kan blijken baat te hebben bij een aanval van de NDP op bijvoorbeeld het karakter van de partij. Dat zal een aantal stemmers drijven vanuit de NDP, waar men zich aangevallen en gediscrimineerd voelt, richting de VHP. Voordat dat gebeurd zal de NDP zoals wordt verwacht gebruikmakend van de middelen en faciliteiten die ze kunnen aanbieden als regeringspartij, enkele opportunisten aantrekken en deze ook groots presenteren als te zijn de nieuwe partij overlopers. In elk geval wordt nu voorgesteld om artikel 7 van de Kiesregeling te wijzigen; combinaties van politieke partijen zijn geschrapt en mogen dus alleen individuele politieke partijen aan de verkiezingen meedoen. Ook is een regeling voorgesteld dat het kiesregister 60 dagen voor de dag der stemming voor de politieke organisaties die aan de verkiezingen zullen deelnemen, ter inzage zal worden gelegd. Ook de wijze van ondertekening van de kandidatenlijsten van de partijen wordt gewijzigd. In de oude wet moest het dagelijks bestuur het ondertekenen, nu is voorgesteld dat ook andere statutair bevoegde organen de lijst kunnen ondertekenen. Dat geldt voor de DNA, de dr als de rr. Ook het Decreet Politieke Organisaties wordt gewijzigd. Eerder was in het decreet bepaald dat ‘het model van het openbaar register en de kosten van registratie worden bij staatsbesluit geregeld’. Thans is ook voorgesteld om ook de kosten voor de deelname aan de verkiezingen bij dit staatsbesluit te regelen. Er zullen dus kosten verbonden zijn aan het deelnemen aan de verkiezingen. Hoeveel deze kosten zullen bedragen is nog niet bekend. Al met al zullen de wijzigingsvoorstellen wanneer ze in DNA zijn, de verkiezingsroes erin brengen en eigenlijk de campagnes voor 2020 inluiden. 2019 zal nog een hectisch jaar worden.
