In navolging van de Hindoes wereldwijd wordt morgen ook in Suriname Diwali (Deepawali) gevierd. Deze dag is naast het feest Phagwa uitgeroepen tot een nationale vrije dag. Het feest is ook bekend als het ‘lichtjesfeest’. Het feest wordt massaal gevierd en behoort tot de twee meest belangrijke voor de Hindoes. Door de inzet van de Culturele Unie Suriname (CUS) is de Suriname Dia inmiddels een begrip geworden in de samenleving, het is een symbool van het steeds hechter worden van de Surinaamse bevolking. De vrije dagen zijn toegenomen, maar het heeft zeker een maatschappelijke functie. Suriname is vele religiën rijk en die behoren toe aan bevolkingsgroepen die geen van ze tot een minderheid behoren. Dat is het verschil met bijvoorbeeld de Westerse samenlevingen en de USA waar de christelijke godsdienst tot de meerderheid behoort. Ook in die landen zijn er meerdere nationaliteiten, maar er is sprake van minderheden. Zo hebben enkele landen in Europa een groeiende moslimbevolking, er wordt door een deel van de bevolking massaal deelgenomen aan de Ramadan en daar wordt bijvoorbeeld in de sportsector ook rekening mee gehouden. Maar die regeringen houden formeel geen rekening met geen enkele feest van de moslims. Dan is het zichtbaar dat de moslims bijvoorbeeld massaal verlof nemen maar de regering houdt daar geen rekening mee. De Nederlandse premier vond het dit jaar niet eens nodig om de moslims een goede Ramadan toe te wensen, het werd hem gevraagd en hij vond het dit jaar niet nodig. We halen dit aan om het verschil met de Surinaamse samenleving te benadrukken. De verschillende groepen in Suriname zijn niet op hetzelfde moment naar Suriname gekomen, maar door een linguia franca zijn de groepen heel hecht naar elkaar toe gegroeid. De polarisatie die in de Surinaamse samenleving zo nu en dan de kop opsteekt, wordt geforceerd door de politieke partijen in Suriname. De regeringspartij en haar mediacampagne loopt met kop en schouders vooraan wanneer het gaat om het uitdelen van impulsen die etnische sentimenten aanwakkeren. Deze groep heeft de zo nu en dan rond politieke verkiezingen opstekende etnische polarisatie naar een grotere hoogte getild. Heel subtiel worden namen met een bepaald accent uitgesproken en herhaald. Met vrije dagen als Diwali moeten politieke partijen over de gehele breedte zich verdiepen in de vrije dag en geven ze allemaal een boodschap uit. Deze boodschappen worden intern voorbereid en verschillen van elkaar. Dit gebeurt nu meer dan voorheen. Daardoor wordt het gedachtegoed waarachter de verschillende groepen in cultureel opzicht staan, steeds bekend. Daardoor ontstaat dus een veel hechtere samenleving. Diwali is bekend als een feest waar de nadruk licht op licht en verlichting. De verlichting staat symbool voor de geestelijke verlichting. Deze wordt bereikt door kennis te laten prevaleren en onwetendheid uit te bannen. Kennis dient er te zijn over het materiele en over het immateriële. Deze kennis en vorming van de mens wordt opgedaan in het onderwijs en door de vorming buiten de school. De rol van het goede voorbeeld is zeer cruciaal voor de verlichting van bijvoorbeeld de jonge Surinamer. We zien dat de meest zichtbare mensen in Suriname doorgaans geen goede figuren zijn die kunnen zorgen voor verlichting. Zo blijkt dat de mensen die klagen over koloniale onderdrukking tot de grootste onderdrukkers van de eigen bevolking behoren. Dat heeft dan te malen met het gedrag van hooggeplaatste figuren die represaille toepassen. Er zijn geen groepen in Suriname die enorm veel waarde hebben gehecht aan verlichting. We hebben het dan over onderwijs. Er zijn groepen en gebieden in Suriname die nog steeds moeite hebben met het verkrijgen van onderwijs. Het onderwijs in het binnenland is een groot probleem gebleven. Diwali heeft ook betrekking op de welzijnsbeleving van de samenleving en de gezinnen. Structurele maatregelen zijn door geen van de regeringen getroffen. De Surinaamse bevolking motiveert haar leiders niet om voort te gaan op het pad van de verlichting, dat is dus niet het pad van de corruptie, integendeel. De Surinaamse bevolking drukt de eigen leiders om voort te gaan op het pad van de corruptie. Decennialang Diwali vieren heeft niet ervoor gezorgd dat de samenleving in de diepte is veranderd. De bevolking is meer gericht op het sluiten van ruilovereenkomsten, ook met de goden en ook met de eigen leiders. Het is het geestelijk leiderschap van Suriname niet gelukt om de zeer universele waarden van Diwali te laten doordringen bij de gelovigen en ook niet bij de niet-gelovigen. Diwali heeft echter wel een toegevoegde waarde, omdat we hoop moeten blijven koesteren. En het schept meer liefde onderling tussen de Surinamers die op verschillende manieren en onder verschillende omstandigheden hier ‘samen kwamen’.
