De Faculteit der Technologische Wetenschappen van de Anton de Kom Universiteit van Suriname, onder aanvoering van decaan Nawin Ryan Nannan, kwam bijeen om de “Technische en organisatorische/institutionele aspecten verbonden aan het beheer van de Afobaka stuwdam”, te bespreken. De stelling waaromheen men discussieerde was: ‘‘Mag de Afobakastuwdam het eigendom zijn van een niet publieke entiteit?’ In eerste instantie was, 43% (15 personen) het eens met het gestelde, 57% (20 personen) was oneens.
De meningen van de deskundigen waren verdeeld
Een panel bestaande uit de energiedeskundigen Edmund Neus, Eddy Boetius, Viren Adjodhia en Marcel Eyndhoven gingen in op stellingen en de vragen van deelnemers aan de discussie. De mening onder deze deskundigen was verdeeld. Neus en Eyndhoven bevonden zich onder de meerderheid die het niet goed vond dat waterkrachtwerken geprivatiseerd worden. Adjodhia en Boetius waren een andere mening toegedaan.
De stuwdam in handen van een willekeurige particulier
Neus: ‘De dam kan niet bij een niet-publieke instelling zijn. Ons land heeft zoveel in deze kwestie gestoken, dat je het moeilijk in het particulier domein kan plaatsen. “Als wij kijken naar wat er is gebeurd bij het creëren van het stuwmeer, dat 1% van de oppervlakte van Suriname is”, nota bene gelegen in het centraal gedeelte van het land. “Er zijn heel wat mensen verplaatst. Feitelijk is de hele omgeving omgebouwd. Bij het management van de stuwdam zijn het meer en de omgeving eromheen betrokken. Ik zie het niet goed zitten in handen van een willekeurige particulier’.
Zijn wij elkaar aan het belazeren
Neus had het bij het motiveren van zijn stem ook over het aanpakken van het zakelijk fatsoen. Volgens hem bestaat er onderling wantrouwen. Gedacht wordt, dat wij elkaar aan het belazeren zijn. Dat wij vaak het behartigen van belangrijke zaken eerder in handen van het buitenland leggen. Wij gaan ervan uit, dat de overheid slecht bestuurt. Neus vroeg zich af: ‘als wij niemand vertrouwen, waarom beginnen wij niet met het uitbesteden van de regering’.
De stuwdam inzetten voor ontwikkeling
Het panellid Eyndhoven haalde tijdens het verduidelijken van zijn stem aan dat hij geen voorstander is van privatisering van de Afobaka Waterkrachtentrale. De dam moet volgens hem worden ingezet voor de ontwikkeling van Suriname. ‘Verkoop je het, dan zit je met een particulier bedrijf dat andere doelstellingen heeft dan de overheid.’
Privatisering druist in tegen de versterking van de dam
Volgens de spreker moet niet uit het oog worden verloren dat Suriname plannen heeft om het waterkrachtwerk in Suriname te versterken en uit te breiden, en de capaciteit te vergroten. Daarbij neemt de waterkrachtcentrale te Afobaka een centrale plaats in. Het ligt in de bedoeling om het Tapajaiproject door wateromlegging aan te sluiten op het Prof. Dr. Ir. W.J. Van Blommesteinstuwmeer. Eyndhoven: ‘De overheid ziet het stuwmeer als een instrument voor ontwikkeling. Maar kan dat niet toepassen als de krachtcentrale aan particulieren wordt gegeven. Je kan natuurlijk gemakkelijk zeggen, dat het volk de marktconforme prijs moet betalen.’ DNA- voorzitter Jennifer Simons die deelnam aan de discussie: ‘Sociaaleconomische aspecten spelen ook een rol.’
Eigen belang
Er waren in het panel evenveel voor- als tegenstanders van het privatiseren van de Afobakastuwdam. Boetius: ‘Ik ben het ermee eens. Ik denk dat het veel beter of voordeliger is om een particulier bedrijf de leiding te laten hebben. Het kan ook in jointventure-verband. In Suriname gaat het organiseren, het zaken doen heel moeilijk, omdat vaak politieke invloeden spelen. Door een onafhankelijke persoon erbij te halen, kan dat tegengegaan worden. Daardoor heeft de staat niet zoveel invloed en ruimte om vreemde dingen uit te halen.’
Mislukking van de ordening goudsector als voorbeeld
Als voorbeeld werd de ordening van de goudsector aangehaald. ‘Er werden heel wat commissies en een managementteams ingesteld. Maar kijk naar wat na 3 jaar is gebeurd. Absoluut niets! Alleen het belang van enkele mensen is behartigd.’ Boetius had het er ook over dat de Suralco 50 jaar lang heeft weten te voorkomen dat er onder de hoogspanningskabels langs de Dr. Martin Luther King grond werd geoccupeerd of bebouwd. ‘Ik weet niet of de overheid bij overname in staat zal zijn het zo te houden. Nu al is het anders. Districtscommissaris kunnen tegenwoordig bermen weggeven.’
Privatisering niet nu maar in de toekomst
Van het panellid Viren Adjodhia kan en mag de Afobakadam in beginsel in handen zijn van de private sector. ‘Uiteraard ga je de dam niet onderhands verkopen. Als het wordt verkocht, moet het wel gebeuren volgens een transparante procedure waarbij iedereen in staat is eerlijk mee te doen. Het is bewezen dat particuliere bedrijven het veel beter doen qua efficiëntie en kwaliteit.’ Zijn motivatie was ideologisch gebaseerd: het kapitalistische versus het socialistisch model. Hij voegde eraan toe dat de privatisering niet nu hoeft, maar in de toekomst wel kan.
Geslaagde discussie?
Na de discussie werd aan de deelnemers voor de tweede keer gevraagd om te stemmen op de vraag: ‘‘Mag de Afobakastuwdam het eigendom zijn van een niet publieke entiteit?’’ Het resultaat was, 32% eens met privatisering en 68% oneens. Dit was in vergelijking met de eerste stemming die werd gehouden voordat de discussie plaatvond, een significante verschuiving van 11 stemmen in het stemgedrag. In eerste instantie was 43% (15 personen) het ermee eens, 57% (20 personen) was oneens. Geconcludeerd werd dat de deelnemers verrijkt waren na over het onderwerp van gedachten te hebben gewisseld.
HD
