‘Wroko ne kirie sma’ (werken maakt mensen niet dood). Woorden van de veelzijdige bekende Surinamer van Chinese afkomst, Micle Fung You Kee. En niet zomaar woorden. Als kleine jongen zijn deze woorden hem ingeprent in het hoofd door zijn vader, wijlen Fung You Kee. Micle vertelt openhartig aan Dagblad Suriname over zijn verleden. Zijn vader is als Chinese immigrant met de laatste zeilboot naar Suriname gekomen in de jaren ’30. Hij was te werk gesteld te Marienburg in het district Commewijne. Na zijn contractperiode opende hij een winkel. De plaats waar hij woonde, heette toen ‘Broeng’. Hij vernoemde zijn winkel naar die plaats ‘Toko Broeng’. Morgen vieren we 165 jaar Chinese Immigratie in Suriname.
Micle opgegroeid te Combe
Micle zijn vader verhuisde eind jaren ’30 naar Paramaribo. Aan de Waterkant opende hij bijkans 80 jaren geleden samen met zijn neef de winkelzaak Soeng Ngie & Co. Micle is opgegroeid aan de Crommelinstraat. Dit gezin telde 7 kinderen, waarvan 2 inmiddels zijn komen te ontvallen. Micle noemt zichzelf een rasechte ‘Combe man’. Als kleine jongen haalde Micle ook kwajongensstreken uit, zoals het plukken van de manja’ s van buurvrouw.
Heel strenge vader
Micle heeft van zijn vader een heel strenge opvoeding genoten. Maar hij geeft toe dat hij als kleine jongen best ondeugend was. Een flinke pak rammel die hij af en toe kreeg met een riem staat hem nog vers in zijn geheugen gegrift. Discipline en respect, deze zijn vooral zaken die hoog aangeschreven stonden bij zijn vader. Micle betreurt het dat juist deze 2 aspecten zoek zijn bij de jeugd van tegenwoordig. “Vroeger stonden de jongeren in de bus automatisch hun zitplaats af aan een senioren burger, indien er geen plek meer was om te zitten. Tegenwoordig is weinig sprake hiervan.”
Moeder hielp medemens graag
Van zijn moeder Law Soe Fat heeft Micle geleerd om zijn medemens te helpen. Hij herinnert het zich nog dat zijn moeder haar medemens graag hielp. Voor haar gold ook de gouden regel ‘eenvoud siert de mens’. Het valt Micle op dat het helpen van elkaar vergeleken met vroeger steeds aan het vervagen is. Hij heeft aan zijn moeder te danken dat hij samen met zijn broers en zusters een middelbare schoolopleiding heeft genoten. Volgens zijn vader moesten de kinderen al vanaf jonge leeftijd helpen in de winkel. Maar mama dacht hier anders over en heeft ervoor gezorgd dat al haar kinderen een middelbare schoolopleiding hebben genoten.
Hard werken sedert jongs af bij gebracht
Het harde werken is Micle sedert een kleine jongen ingeprent. ‘Yu no musu kibri yu anu nanga futu leki gowtu’ en ‘wroko no kirie sma’ zijn uitspraken die hij vaker hoorde. Micle weet nog dat hij als kleine jongen nooit mocht uitslapen op de zondag. Om 5.30 uur werd hij al wakker om zich aan te kleden om naar de kerk te gaan. Zijn vader vertrok dagelijks al om 5.00 uur ochtend van huis en kwam na 12.00 uur in de avond thuis. In de avonduren hadden de kinderen een speciale taak. En dit was het draaien van ‘pepre moisie’. Het rollen van papier om specerijen erin te verkopen. Micle was kampioen in het rollen van deze ‘pepre moisie’. Micle heeft ook hele leuke momenten gekend in zijn jeugd, waar hij met toestemming van zijn vader een potje mocht gaan voetballen of met slingers spelen. In zijn tijd was er geen smartphone.
Kookkunsten niet zomaar
De kookkunsten van Micle zijn hem als kleine jongen met de paplepel ingegoten. Zo moest Micle zijn vader verplicht helpen in de keuken. Van tegenstribbelen was er totaal geen sprake. Alvorens zijn vader ingrediënten importeerde, kreeg hij samples. Deze samples werden eerst uitgeprobeerd, waarna na goedvinding de bestellingen werden gedaan. Micle moest erbij staan in de keuken en mocht ook helpen met proeven. Deze manier van werken wordt nog steeds door hem gecontinueerd. Volgens Micle gaat hij het nieuw product eerst uitproberen en beoordelen alvorens hij dit aan de consument aanbiedt.
Ik ga nooit uit Suriname
De 67-jarige Micle, die aan fitness doet en zijn kookkunsten graag deelt met de gemeenschap, houdt intens veel van de natuur. Hij is een echte natuurmens. Zijn liefde voor de natuur is onvoorstelbaar groot. Uitslapen op de zondag doet hij liever in de natuur. ‘Ik ga nooit uit Suriname. Ik ben een rasechte Surinamer.’ Voor zijn klanten heeft hij een verassing in petto. En dit is het openen van een derde filiaal te Charlesburg, dichtbij de Ringweg. Zijn streven is erop gericht om de opening te verrichten op 17 maart 2019. Volgend jaar bestaat de winkelzaak Soeng Ngie & Co 80 jaar. Na het overlijden van zijn vader wordt deze gerund door zijn zonen. Deze vestiging is reeds geruime tijd uitgebreid met een tweede vestiging op de hoek van de David Simonstraat en de Wilhelminastraat. Voor de kookliefhebbers heeft hij ook een verassing in petto. Micle die als motto hanteert ‘de klant is altijd koning’ bedankt de totale Surinaamse gemeenschap voor het vertrouwen dat zij in hem gesteld hebben. Als boodschap geeft hij mee niet stil te blijven zitten en vooral respect, moraal en ethiek hoog in het vaandel te dragen. Op zaterdag is het precies 165 jaar geleden dat de Chinese immigrant voet aan wal zette op de Surinaamse bodem.
Asha Gajadien-Bhagwat