Het schooljaar 2018-2019 komt op gang. Motivatie van leerkrachten is een thema dat aan het begin van het schooljaar van meerdere zijden werd besproken. Directeur Marcia Dankerlui van het Instituut voor de Opleiding van Leraren deed, in verband met de Dag van de Leerkracht, daaraan mee. Zij heeft een inleiding verzorgd tijdens een bijeenkomst van het Elsje Finck-Sanichar College Covab, een instelling voor het verpleegkundig beroepsonderwijs in Suriname.
Studenten hebben recht op gekwalificeerde leerkrachten
Er werd gesproken over effectiviteit, de beroepscompetentie en bekwaamheid van leerkrachten. De attitude waarover een leerkracht moet beschikken, hoe hij/zij zich moeten gedragen en lesgeven, werden aangegeven. Daarnaast had mevrouw Dankerlui het over activerende werkvormen en de vaardigheden waarover een leerkracht in de eenentwintigste eeuw moet beschikken. De standaard waaraan de beroepsopleiding moet voldoen, kwam ook ter sprake. Dankerlui ging in op het thema van de Dag van de Leerkracht 2018. ‘Het recht op onderwijs houdt in het recht op gekwalificeerde leerkrachten. Het gaat om bevoegdheid en bekwaamheid.’
Wat is en wie is bevoegd?
‘Bevoegdheid en bekwaamheid horen bij elkaar. De leerkracht moet een bepaalde bevoegdheid, een diploma, hebben. Maar hij/zij moet ook bekwaam zijn. Wij merken weleens dat leerkrachten de bevoegdheid hebben, maar de bekwaamheid missen. Waardoor de effectiviteit van zijn/haar onderwijs minder is. De leerkracht moet weten hoe de leerstof voor te bereiden en over te dragen. Er zijn leerkrachten die hun stof kennen, maar het niet kunnen overdragen.’
Organisatievermogen
Een onderwijsgevende moet over organisatievermogen beschikken om zich voor te bereiden en de lessen te ordenen en in doses te verdelen, hoe les te geven binnen een bepaald tijdsbestek. Naar zeggen van de spreker is het interpersoonlijke en het communicatievermogen van de leerkracht van belang. Goed kunnen luisteren, is daarbij geboden. Er moet sprake zijn van vakinhoudelijke deskundigheid en de leerkracht moet volgens Dankerlui vakoverschrijdend zijn. Het creativiteit-vermogen waarover een leerkracht moet beschikken, om niet steeds op dezelfde manier les te geven, werd ook aangehaald.
Pedagogische competentie
‘De leerkracht dient interesse te hebben in de student. Zonder die interesse is het resultaat minder positief. De leerkracht moet in staat zijn om met de student ervoor te zorgen dat er een veilige en open sfeer is. Er moet sprake zijn van respect. Respect naar de studenten toe, respect tussen studenten onderling en respect tussen leerkrachten onder elkaar. De leerkracht heeft een verantwoordelijkheid naar de student toe. De leerkracht is een leider en opvoeder. Leerlingen en studenten van alle onderwijsniveaus moeten gevormd worden.’
Samenwerken
Samenwerken tussen collega’s is belangrijk. Er moet sprake zijn van overleg. Dankerlui had het ook over ‘het waardig uitdragen en vertegenwoordigen door de leerkracht van het instituut, waar hij/zij bij betrokken is’, het contact met de ouders bijvoorbeeld.
Reflectie
‘Vaak zijn mensen niet bereid naar hun eigen handelen te kijken. Reflectie moet er zijn. Er moet nagegaan worden hoe het de volgende keer beter te doen. Beroepsattitude, een kritische opstelling en beslissingsvermogen zijn nodig. Leergierig om zijn/haar eigen functioneren beter te maken, staat een leerkracht goed. Het is een kwestie van blijven leren om goed te zijn en beter te worden. Investeren in jezelf is nooit weggegooid geld.
Activerende onderwijsvormen
‘De wereld is veranderd. De manier waarop er les wordt gegeven, is ook aan het veranderen. Vroeger deed de docent alles, de leerling schreef op. Tegenwoordig moeten studenten bezig zijn. Als een leerkracht na het lesgeven moe is, dan heeft hij het niet goed gedaan. Er moet meer aandacht gegeven worden aan activerende werkvormen. Discussies, werkgroepen, educatieve excursies zijn nodig. De les kan op verschillende manieren veel interessanter worden gemaakt. Internet is een mogelijkheid geworden.’
HD