Gisteren, 16 september, stond de wereld stil bij de ‘Internationale Dag voor het Behoud van de Ozonlaag’ (Wereld Ozondag). Deze dag is door de Verenigde Naties uitgeroepen en bedoeld om jaarlijks (nationaal) activiteiten onder de aandacht te brengen, die niet schadelijk zijn voor de ozonlaag. 16 september is de datum waarop in 1987 het Montreal Protocol werd ondertekend. Het protocol is een internationaal verdrag, dat opgesteld is om de ozonlaag te beschermen. Deze bescherming komt tot stand door de productie van een aantal stoffen, waarvan men aanneemt dat ze de ozonlaag aantasten, uit te faseren. Momenteel hebben 191 landen het protocol geratificeerd.
Belangstelling
Milieuactivist Erlan Sleur, die ook voorzitter is van de Stichting Probios, stelt dat er binnen de Surinaamse samenleving weinig belangstelling blijkt te zijn voor dit onderwerp. Als gewezen werknemer bij het Nationaal Instituut voor Milieu en Ontwikkeling in Suriname (Nimos) heeft Sleur heel wat misstanden in het veld geconstateerd. Vooral koelmonteurs zag hij veelal schadelijke stoffen rechtstreeks in het milieu vrijlaten. “Men is of niet goed voorgelicht of men houdt zich niet aan de afspraken”, stelt Sleur. Controle over dit soort problemen valt onder de taakstelling van het Nimos.
“De controle dient bij de douane al te beginnen. Ik wil niet roomser dan de Paus gaan lijken, maar ik heb het gevoel dat er weinig of geen controle is. Je ziet nog steeds koelkasten en airconditioners met schadelijke stoffen erin. Je hoort wel dat de ozonlaag zich aan het herstellen is, maar dat wilt niet zeggen dat wij minder waakzaam moeten zijn. Natuurlijk zijn bepaalde gevaarlijke stoffen uit de handel gehaald. De consumenten worden echter niet echt voorgelicht. Mensen letten ook niet echt op zulke zaken wanneer zij inkopen doen”, aldus Sleur.
Ozonlaag
De aarde wordt omringd door een laag die bestaat uit allerlei gassen. Deze laag kennen wij als de dampkring of de atmosfeer en is ongeveer 700 km dik. De ozonlaag bevindt zich tussen 15 en 30 km hoogte in een luchtlaag binnen onze atmosfeer, die wij kennen als de stratosfeer. Ozon is een gas dat van nature in de omgeving aanwezig is. Ozon lijkt op het gas zuurstof, dat we inademen, maar heeft een sterke geur en is blauwachtig. Door de jaren heen wordt de ozonlaag langzamerhand vernietigd door menselijke activiteiten. De mensen gebruiken bepaalde stoffen die de ozonlaag kunnen vernietigen. Voorbeelden van deze stoffen zijn chloorfluorkoolstoffen (CFK’s), Chloorfluorkoolwaterstoffen (HCFK’s), halonen en methyl chloor. Enkele voorbeelden waarvoor deze stoffen worden gebruikt: Chloorfluorkoolstoffen (CFK’s) en Chloorfluorkoolwaterstoffen (HCFK’s) zijn gassen die in ijskasten, vriezers en airco’s worden gebruikt. Deze gassen zorgen ervoor dat de ijskast en vriezer erg koud worden, zodat eten en drinken kunnen worden gekoeld. Halonen is een stof die je in een brandblusapparaat vindt. Methylbromide is een stof die in de landbouw wordt gebruikt om bijvoorbeeld grassen en onkruid te doden.
Het ozongat
Het gat in de ozonlaag is zich langzaam maar zeker aan het herstellen en wetenschappers hebben nu ook bewijzen dat dat mede te danken is aan de maatregelen, die door de mens zijn genomen om het gat te verkleinen. Als het zich aan het huidige tempo blijft herstellen, zou er aan het einde van deze eeuw misschien geen sprake meer kunnen zijn van een gat in de ozonlaag. Het ozongat is ruim 19,6 miljoen vierkante kilometer groot, ongeveer 119 keer de oppervlakte van Suriname.
Kavish Ganesh
