Al meer dan twee maanden is er een enorme discrepantie te merken tussen de aankoop- en verkoopkoers van de Euro. En dat ook nog bij de lokale commerciële banken. De bank koopt de Euro nu voor SRD 7.80. Dezelfde bank verkoopt de Euro voor SRD 8.70. Een verschil van 90 cent. Verkoopt iemand dus een biljet van Euro 100 voor de bank, ontvangt die SRD 780 in handen. De bank maakt er hier bruto SRD 90 op als zij dezelfde Euro 100 weer verkoopt. Een transactie van Euro 1.000 brengt dus de bank gemakkelijk bruto SRD 900 op.
Enkele maanden terug werden door de commerciële banken maatregelen getroffen om te voorkomen dat er via de cambio’s gespeculeerd wordt (voorbeeld: goedkoop Euro’s opkopen bij de cambio’s en vervolgens duurder verkopen bij de bank). Echter blijkt de speculatie op de valutamarkt volgens econoom Steven Debipersad niet te zijn beëindigd. Het is nog steeds mogelijk om lokaal in vreemde valuta zaken te doen. Dit verlengt het speculatieveld. “De band die er was tussen de bank en de cambio’s is doorgeknipt. Banken doen heel weinig zaken in Euro met cambio’s. En dit zeker vanaf het moment in Nederland enkele maanden terug een geldzending van ruim Euro 19 miljoen is aangehouden door de autoriteiten”, stelt Debipersad.
Hoe werkt dit op de burgers?
In november 2016 werd de cambio’s een verbod opgelegd om Euro’s te verkopen aan de burger. Zij mochten vanaf toen hun Euro’s alleen aan de commerciële banken verkopen. De cambio’s mochten Euro’s wel nog opkopen, maar burgers moesten zelf naar de bank om Euro’s te kopen. Dit model heeft enkele dagen voor bezorgdheid gezorgd bij de cambio’s. Echter bleek al gauw dat de cambio’s de Euro’s normaal aan de man brachten. De cambio’s projecteren op hun prijslijst een bied- en een laatkoers (aankoop- en verkoopprijs) voor de Euro. Dit indiceert al dat men ook Euro’s verkoopt. Als men nu bijvoorbeeld met vakantie gaat, koopt de burger haar vreemde valuta liever bij de cambio’s dan bij de bank. Een cambio komt hen veel goedkoper uit. “Cambio’s blijven hun bestaansrecht behouden, zeker als het om Euro’s gaat. De mensen die het willen omzetten naar hun eigen rekening op de bank krijgen wel problemen. Maar nationale uitgaande reizigers komen er niet bedrogen uit. De mensen die uit Europa naar Suriname komen, komen er wel beter uit, en wel bijna een hele SRD op elke Euro”, stelt Debipersad.
Hoe werkt het op ondernemers?
Exporteurs die in Europa zaken doen, ontvangen in de meeste gevallen Euro’s voor hun goederen en diensten. Vaak genoeg moet de exporteur zijn personeel in SRD uitbetalen. Hier dient er rekening mee te worden gehouden dat er twee soorten exporteurs zijn: seizoen (ad hoc) exporteurs en reguliere exporteurs. Dit maakt een verschil uit bij de bank, als de exporteur zich aanmeldt met zijn Euro’s om SRD’s voor terug te krijgen. De verantwoording van het geld wordt een lang proces. Ook hier blijkt men veel meer aangewezen te zijn bij de cambio’s in plaats van bij de banken.
Afgenomen vraag
Het bovenstaande heeft te maken met een sterk afgenomen vraag naar Euro’s in Suriname. De behoefte die eerder werd uitgeoefend door financiële instellingen in Suriname is afgenomen, gezien de band tussen de cambio’s en banken minder stabiel geworden is. De aanhouding van de Euro 19 miljoen, waar de Surinaamse autoriteiten nu ook stil over zijn, is de hoofdoorzaak hiervan.
Debipersad stelt dat deze situatie wel langer duurt dan verwacht werd. Hij ging in het begin ervan uit dat het niet stand zou houden, gezien een verschil van bijkans SRD 1 heel raar is. “Wij zijn een van de enige landen in de wereld waar zo een verschil bestaat. Zolang de confisquering van Euro’s in Nederland stand houdt of geen duidelijkheid krijgt, zal het blijven voortduren”, stelt de econoom. Hij merkt tenslotte op dat het erop lijkt alsof de samenleving deze zwaarwichtige kwestie helemaal vergeten is. Dit, terwijl zij te maken krijgt met de effecten ervan.
Kavish Ganesh