“Mede door het vertrek van de Billiton en de Suralco en de daling van de prijzen van grondstoffen op de wereldmarkt, is ons land in een economische crisis beland. Ellenlange discussies en verwijten over en weer zorgen er niet voor dat de crisis wordt opgelost. Van de beleidsmakers wordt verwacht dat zij met creatieve oplossingsmodellen komen om deze crisis te bedwingen. Een van de oplossingen is de hervorming van ons belastingsysteem, waar slechts 40% door de belastingen worden binnengehaald.” Organisatie- en managementdeskundige Stanley Zaalman werpt hier een blik op.
Zaalman stelt voorop dat overal waar het recht dwingende normen stelt er individuen zullen zijn die trachten aan de werking van aan hen onwelgevallige normen te ontkomen. “Dit, door zich in een zodanige juridische of een andere positie te manoeuvreren dat deze normen weliswaar volgens de geinterpreteerde tekst van de wet niet op hen van toepassing zijn, maar naar doel en strekking wel. Suriname vormt naar zijn mening in dit opzicht geen uitzondering. Desalnietemin dient er te worden opgetreden tegen praktijken die aangewend worden om de normale belastingheffing geheel of voor een deel onmogelijk te maken.”
“Zo een verweer van de Staat moet niet alleen als geoorloofd, maar ook als noodzakelijk worden beschouwd. De inschakeling van militairen voor assistentie van de belastingdienst is naar mijn opvatting een zedelijk en wettelijk geoorloofde daad, omdat met name de goudzoekers in het binnenland erop uit zijn de rechten van de Staat te verkorten”, meent Zaalman. Aangezien Suriname zich in een economische crisis verkeert, moet de wetgever op kort termijn de belastingdienst te hulp komen met een algemene formule om strafbare wetsontduikingen te keren.
“Daartoe moet geen rekening worden gehouden met rechtshandelingen, die kennelijk worden verricht om te ontkomen aan heffing volgens doel en strekking van de wet. Een leidende gedachte om te komen tot de wettelijke introductie in het belastingrecht, is de wens om het genoemde kwaad door middel van een algemene wettelijke formule voor goed uit te roeien, zodat de wetgever niet langer gedwongen zou blijven voortdurend achter de feiten aan te lopen met reparatiewetgeving.”
“Een ander aspect waardoor de doelmatigheid in het belastingrecht zou worden gediend, is de inschakeling van een taskforce (integere mensen) om een specifiek deel van de belasting te innen”, stelt Zaalman. Opgemerkt dient te worden dat het de belastingdienst al jaren niet lukt om de belastingen op een adequate manier te innen. De noodleidende diensten als onderwijs en gezondheidszorg kunnen hierdoor in voldoende mate financieel worden bijgestaan. Hieruit mag blijken dat maatregelen niet langer kunnen uitblijven, zodat de wetgever geen laksheid kan worden verweten.
Zaalman: “Het in kaart brengen van de groep goudzoekers die in het binnenland actief zijn, afkondiging van de wet op de milieubelasting, zodat de grootste vervuilers kunnen worden aangepakt, omscholing van ‘spookambtenaren’ tot milieu inspekteurs, afkondiging van de wet op de onroerende zakenbelasting, het in kaart brengen van de bezitters van onroerende goederen die zowel hier alsook in het buitenland wonen en hun bezit verhuren in buitenlandse valuta en het in kaart brengen van familiebedrijven die als wisselkantoor dienst doen voor de overmaak van geld en goederen naar Suriname, al deze maatregelen moeten ervoro zorgen dat de staatskas wordt gevuld.”
“De doelmatigheid in het belastingrecht is slechts gediend met het feit dat deze maatregelen worden uitgevoerd. Toepassing van deze maatregelen kunnen potentiele wetsontduikers wellicht ontmoedigen”, aldus Zaalman.