Over de aandacht afleiden. Surinamers ergeren zich groen en geel aan de stijgende prijzen, de slechte dienstverlening en de onveiligheid. Men voelt zich slecht behandeld en in de steek gelaten door de overheid en ook het parlement hinkt al jaren op één been. Een volk dat constant klaagt is slecht voor het imago van de president. Het brengt zijn positie als leider in gevaar. Een leider ziet zichzelf graag positief in het nieuws. Hij drukt graag op een startknop (bijvoorbeeld van een cassavefabriek, de bouw van een Academisch Medisch Centrum of de Naschoolse Opvang). Maar het wordt lachwekkend als door onbenulligheid de projecten finaal mislukken. Om de aandacht af te leiden kan hij de schuld geven aan het buitenland of het kolonialisme. In zijn begeerte naar positief nieuws kan hij ook nepnieuws omhelzen, zoals: de Coroniaanse kokosolie is de beste ter wereld. Er zijn veel foefjes om de aandacht af te leiden van de problemen die men niet kan oplossen. Het omstreden staatshoofd (omstreden want veroordeeld en verdacht) zou een buitenlandse oorlog kunnen beginnen. Maar dit is geen optie. Suriname is te zwak om ook maar iets te doen tegen de vervreemding van een mineraalrijk stukje grondgebied, genaamd Tigri. Er is iets anders nodig om de aandacht af te leiden van de mensen die elke dag lijden aan inflatiehoofdpijn; iets om de mensen als een man achter de president te laten staan. De jaarlijkse overstromingen in het verre binnenland komen hier goed van pas. De president kan niet zijn wil opleggen aan de wisselkoers, maar kan wel een paar korjalen met voedselpakketten naar het binnenland laten koersen voor de overstroomde gebieden. De natuurramp biedt een mooie gelegenheid om de beste kant te laten zien. Het is een slimme zet: het trekt de aandacht en maakt het moeilijk om de ware bedoelingen te herkennen. Mensen die druk bezig zijn weten niet dat ze druk worden beziggehouden met beelden van een president die druk bezig is met een ramp in het binnenland, terwijl het water hun zelf tot aan de lippen is gestegen. Mensen in nood moeten altijd hulp krijgen, maar er kan een politieke show van worden gemaakt. Overstromingen in het binnenland waren er al voordat de bosnegers daar zijn gaan wonen. Daarom bouwden de oorspronkelijke bewoners, de indianen hun huisjes en dorpjes op hoge oevers en hoger gelegen land of ze bouwden hun huisjes op palen van dikke boomtakken. Overstromingen (ook door milieuschade) zie je aankomen en je kan maatregelen treffen. Goed beleid kan niet worden vervangen door het uitdelen van voedselpakketten.
Over beloften die niet worden onderbouwd. Er wordt van alles beloofd, zonder te zeggen hoe het gaat gebeuren. Het is als de zwaarlijvige die belooft dat hij volgend jaar 75 kilo zal wegen, zonder te zeggen wat hij morgen gaat eten. Het echte probleem wordt niet verholpen. De belofte brengt geen verandering. Stel je voor, je dokter zegt: “u bent erg ziek, ik kan u niet helpen, maar ik beloof u dat als u in de toekomst ziek wordt, ik u wel ga helpen”. Dat is doorschuiven van problemen naar de toekomst.
Over kolonialisme. De Hollanders hebben de voormalige slaven en contractarbeiders in Suriname ongevraagd een grote dienst bewezen door hen versneld te moderniseren. Zonder kolonialisme zaten ze anders nog opgesloten in Afrika en India. Slavernij en contractarbeid waren pijnlijk, maar het leven in traditionele gemeenschappen in Afrika en India was ook wreed. De druk om te moderniseren wordt nog steeds uitgeoefend door de witte man (lees: Amerika en Europa), want Suriname wordt nog onbehoorlijk bestuurd. Smokkel (van mensen, drugs en goud) en witwasserij worden onvoldoende tegengegaan. Sommige nazaten van de tot slaafgemaakten moeten ook nog de eenentwintigste eeuw worden binnengesleept, zodat zij niet meer zo hevig tegenstribbelend tekeergaan op de voetbalvelden en zich gaan gedragen naar de moderne maatstaven.
Over het sociaal contract. Dit was geen programma voor goed bestuur en duurzame ontwikkeling, maar om de verkiezingen te winnen, zonder te letten op de kosten van het contract. Het is de perfecte uitdrukking van het isme dat achter de naam van de president kan worden geplakt. Dat isme heeft de hele landsbegroting en het hele land (weer) uit balans gebracht. Iedereen is in levensstandaard achteruitgegaan. Het volgende contract kan liever worden afgesloten om: a) banen te scheppen, b) volksgroepen te stimuleren om te gaan werken en niet een hoop kinderen te produceren die de staat moet onderhouden, c) de vijf procent rijksten in het land flink vermogensbelasting te laten betalen en d) de overheid kleiner en efficiënter te maken. Pas dan kan je zeggen: we hebben iedereen gevraagd om offers te brengen en de kar te trekken.
Over bagger. Suriname dreigt een Haveninfarct te krijgen en economisch het loodje te leggen, als er niet snel maatregelen worden getroffen. De toegang tot de Nieuwe Haven, de Surinamerivier, slibt in snel tempo dicht door modder. Dit is slecht nieuws, want bijna alle goederenafslag gebeurt in de Nieuwe Haven. Straks vaart geen enkele behoorlijke boot meer naar de haven, dan wordt de Nieuwe Haven een dooie pier.
Over yoga. Yoga is onderdeel van een vijfduizendjaar oude filosofie van geestelijke en lichamelijke discipline en zelfbeheersing. De tegenhanger is kama-sutra, een tweeduizendjaar oude tekstboek van plezier. Beide karakteriseren de Oude Hindoes die obsessief bezig waren met ordenen, controleren en het streven naar een goed leven door de driften te beteugelen en zachtmoedigheid te kweken (het pad naar verlossing). Ook diversiteit en tolerantie kenmerken het hindoeïsme. Tijdens het bezoek van de president van India werd op de sociale media geroepen dat yoga afgoderij en demonisch is. Je schaamt je een beetje voor mensen die dit roepen; je wil ze vergeven dat ze zich zo kinderachtig gedragen. Luidruchtige, orgiastische voorgangers, hun zakken gevuld met geld, stimuleren deze angst en jaloezie. Er komen geen argumenten aan te pas. De yoga asana’s (posities) noemen ze demonisch, maar ze genieten vast wel van de vele posities van de kama-sutra.
Over rijkdom. Er zijn drie manieren om rijk te worden. De eerste twee zijn werken of erven. De derde manier is stelen en plunderen. Door straffeloosheid wordt de derde manier een courante en doeltreffende manier om rijk te worden en tot de top te behoren. Dit maakt studeren of werken voor jongeren minder interessant. Stelen zonder gepakt te worden is een realistische strategie. De invloed van de boevenbende is groot: ‘hé, je rijdt nog in je oude bak, kom bij ons, doe mee, dan rij je snel ook in zo’n luxe SUV’.
Over onderwijs en technologie. Suriname loopt ver achter in opleiding en technologie, terwijl er in de wereld een race gaande is tussen beide. Achterstand leidt tot armoede. Om rijk te worden zijn technologie en werknemers met productieve vaardigheden nodig. Technologie vraagt om hoogopgeleide technici, zoals ingenieurs (ir en ing). Suriname heeft er te weinig van. Zonder aanbod van hoogopgeleide technische mensen neemt de technologie niet toe en zonder nieuwe technologie is er weinig vraag naar hoogopgeleide technici. Goed onderwijs en technologie gaan hand in hand. De politiek moet onderwijs en technologie krachtig stimuleren. Als prikkel moeten ingenieurs goed worden beloond, zolang ze schaars zijn.
Over keuzes maken. Verkeerde politieke keuzes hebben Suriname verarmd. Ook het kiezersvolk heeft blijkbaar verkeerd gekozen. Persoonlijke keuzes leiden ook tot verarming. Sommige groepen reproduceren hun armoede en inkomensongelijkheid door bij verschillende partners veel kinderen te verwekken. Deze veelwijverij (polygamie) en kinderrijke gezinnen met afwezige vaders verhogen het risico op armoede. De opleiding van vrouwen wordt onthoofd door vroege en veelvuldige zwangerschappen. De kinderen erven niets of alleen een paar kruimels, omdat ze zo talrijk zijn en vaak niet zeker is of de vader wel de vader is. Het cultuurpatroon van vermenigvuldigen als konijnen maar niet kunnen tellen, moet worden doorbroken. Rijke mensen worden rijker omdat ze minder kinderen krijgen, veel investeren in die kinderen en hun ook een vermogen nalaten dat weinig verkruimelt. Tot slot: keuzes op demografisch gebied. Suriname is van oudsher een immigratieland. Om de bevolking sneller en zinvoller te laten groeien, moet Suriname aantrekkelijk worden gemaakt voor immigranten met geld en kennis. Rijke en slimme migranten moeten worden verleid om naar Suriname te komen om te wonen en te werken.
D. Balraadjsing
