Ter herdenking van ‘slachtoffers en nabestaanden van politiek geweld’ is vandaag uitgeroepen tot Dag van Nationale Rouw. Vlaggen zullen halfstok staan en radio- en tav-stations zullen aangepaste muziek draaien. Door wie is een verzoek aan de regering gedaan om deze dag af te kondigen? Hoe schieten wij als samenleving vooruit met deze dag? Zijn er groepen in de samenleving die tegenstander zijn van zo een dag? Zijn de regering en de regeringsleiders geloofwaarig wanneer het gaat om het herdenken van zo een dag? De antwoorden van deze vragen hangen af van een aantal andere zaken. De eerste is wie gerekend kunnen worden tot de slachtoffers van politiek geweld. Zijn er categorieen van slachtoffers van politiek geweld? Ten tweede, wat moet worden verstaan onder politiek geweld? Hoe verhoudt politiek geweld zich tot mensenrechtenschendingen en genocide? Er is in Suriname in de jaren ’90 als proces om te komen tot vrede en een staak-het-vuren een Vredesakkoord getekend. Dit Vredesakkoord had als doel om de partijen van de Binnenlandse Oorlog te doen beloven om het pad van geweld te verlaten en te demilitariseren. Onderdeel van het akkoord was een amnestie welke geregeld moest worden bij wet. De amnestiewet als gevolg van de Binnenlandse Oorlog was in het kader van een oorlog die gaande was. Deze oorlog was gericht tegen de militaire dictatuur en het Surinaamse leger en werd gefinancierd en opgezet vanuit het buitenland met betrokkenheid van Surinamers in ballingschap. Aan de zijde van het nationaal leger, bij de rebellen en ook in en rondom de gemeenschappen waar de oorlog werd uitgevochten, zijn door chaos of doelbewust ook burgerdoden gevallen, waarvan bekend is de doden die vielen onder ook kinderen en vrouwen in het Marrondorp Moiwana. Nu is er een beweging die de moorden die gepleegd zijn op en rondom 8 december op 15 personen in het Fort Zeelandia op 1 hoop gegooid met de waarschijnlijk honderden doden die zijn gevallen tijdens de Binnenlandse Oorlog. Deze beweging die toevallig ook een tegenstander is van het 8 decemberstrafproces, ziet geen verschil in de context en de omstandigheden waaronder de 8 decembermoorden op advocaten, docenten, mediamensen, ondernemers en gevangen genomen militairen is gepleegd. Deze beweging, waarin ook een broer van de kapot geschoten advocaat en docent John Baboeram hand- en spandiensten verleent, probeert de gezichten van de 15 8 decemberslachtoffers te anonimiseren en weg te vegen door ze te verstoppen in de honderden gevallen van slachtoffers in de Binnenlandse Oorlog. Deze beweging bestaat uit loyalisten van enkele verdachten van het 8 decemberstrafproces en hun poging is om de herdenking van 8 december te frustreren en de 15 namen die achter elkaar worden opgelezen op 8 december, te verstoppen en anoniem te maken tussen de honderden doden van de Binnenlandse Oorlog. Deze beweging althans haar sympathisanten zijn toevallig ook van oordeel dat de 8 decembermoorden te rechtvaardigen en zelfs noodzakelijk waren. Deze beweging is gelieerd aan de huidige regeringspartij en daarmee is de puzzel van de Dag van de Rouw compleet. Wie moet rouwen en hoe lang gaan wij rouwen? Hoe moet de verwerking van de de rouw plaatsvinden? Zijn er groepen en personen die zich tot daders rekenen? Wie zijn deze personen en groepen, want als er slachtoffers zijn, zijn er ook daders. De slachtoffers zijn bekend, de nabestaanden zijn bekend en hebben zich ook aangediend, maar what about de daders? Bij rouw spelen ook een rol de boetedoening en het opbiechten van moorden. Is er in het programma ingebouwd een systeem om moordenaars en degenen die anderen middels doodslag hebben omgebracht, ruimte te geven om bij een instantie of een dominee op te biechten? Is men bereid om ook publiekelijk op te biechten? Tijdens deze regeerperiode is de amnestiewet die verbonden was aan het Vredesakkoord uitgebreid om ook de daders van de decembermoorden eronder te laten vallen. Bij die wetswijziging is ook wettelijk beloofd dat een vredescommissie zou worden ingesteld om verzoening teweeg te brengen tussen de slachtoffers en de daders. Dat deel van de wet is nooit tot uitvoering gebracht. Het is stil rondom de uitvoering van dit deel van de wet. Het is waarschijnlijk een probleem om daders zover te krijgen dat ze zich als daders presenteren in de samenleving. Dat komt omdat een deel van de samenleving geen voorstanders is van verzoening als plaatsvervanger van de 8 decembermoorden. De verzoening is een fase te ver vooruit, het is een zaak zonder erkenning en draagvlak, even vreemd is ook de dag van de rouw vandaag. Het is een dag zonder betekenis, de bekendmaking van de regering heeft daarvoor te weinig om het lijf.
