Een fragment uit Kriyoro (1863-2018), een boekje verzorgd door het Tori Collectief en uitgegeven door de Stichting Pro humaniteit, “Willen of niet, ieder mens heeft lichamelijke gelijkenissen met zijn ouders en voorouders. In de laatste vijfenzeventig jaar is de bewustwording van de Surinamer met sprongen vooruitgegaan. Rond de Twee Wereldoorlog ontstond de ‘Baas in Eigen Huis’-beweging, een Creoolse nationalistische beweging. Als over ‘de Creool’ wordt gesproken komt een donkergekleurde Surinamer het eerst in gedachten. Maar de huidskleur, de kleur van de menselijke huid, van deze bevolkingsgroep varieert van bijna zwart en donkerbruin tot vrijwel kleurloos, wat lichtbeige of -roze lijkt en is kortom kleurrijk.”
Verwantschap
De Afro Srananman is een brede groep binnen de samenleving. De afstamming gaat terug tot de tijd van de Wilde Kust. De zucht naar avontuur van Europese zeevaarders (Spaanse, Engelse, Hollandse, Franse, Portugese) en de expansiedrift van Europese mogendheden luidden het tijdperk van het kolonialisme in. Het Amerikaanse continent werd ontdekt en Suriname werd op de wereldkaart gezet. Het Surinaamse volk is een natie van Inheemsen en immigranten: Europeanen, Afrikanen en Aziaten. Objectieve criteria hiervoor zijn verwantschap, cultuur, taal of religie. Subjectieve criteria zijn de verbondenheid en solidariteit die gevoeld wordt door de gemeenschap. De integratie en assimilatie hebben zich in de loop der jaren ontwikkeld tot de huidige multi-etnische samenleving.
Moederland
Kolonialisme is een omstreden begrip, een medaille met twee kanten. Er zullen altijd twijfels bestaan of de positieve kant tegen de negatieve opweegt, of dat de wereld er beter of slechter aan toe is, dan wel zou zijn, zonder de neiging van staten om gebieden te bezetten uit economische en-of strategische overwegingen. In het bijzonder de economische kolonisatie die buiten Europa sinds de grote ontdekkingsreizen werd toegepast door Europese landen. Aan het begin van de volksplanting in Suriname waren het Indianen en Europeanen die de bevolking vormden. De Europeanen, eerst Engelsen en Hollanders, later gevolgd door Fransen hebben na hun vestiging eerst de Indianen, de autochtonen, geknecht. Afrikanen werden naar Suriname gesleept en tot slaaf gemaakt. Hun nazaten vormen een brede groep van de Surinaamse samenleving.
HD