In de lucht die we dagelijks inademen, zitten heel veel verschillende stoffen en gassen. Bepaalde van deze stoffen zijn erg schadelijk. Roet is een stof die erg schadelijk is. Hoe zit het met onze luchtkwaliteit? Want gezonde lucht is essentieel.
Roet is een onderdeel van fijnstof. Het roetgehalte heeft belangrijke invloed op onze gezondheid. In het verkeer zien we dagelijks auto’s, bussen, vrachtwagens maar ook bromfietsen dikke zwarte gaswolken uitstoten die roetdeeltjes bevatten. Roetdeeltjes zijn restproducten van (onvolledige) verbranding van koolstof houdende brandstoffen, die tevens onderdeel zijn van fijnstof.
Stikstofdioxide (NO2)
Stikstofdioxide is een voorbeeld van een gas, die schadelijk is voor onze gezondheid. Het ontstaat bij verbranding, zoals in de motor van een auto bij hoge temperaturen. Dieselmotoren stoten meer NO2 uit dan benzinemotoren.
Fijnstof
Fijnstof is de naam van miljoenen kleine deeltjes die in de lucht zweven. Die deeltjes verschillen allemaal van elkaar in vorm, grootte en materiaal. De verzamelnaam voor al deze stofdelen noemt men fijnstof.
Hoe ontstaat roet?
Roet ontstaat als ultrafijn (kool)stof samenklontert. Ultrafijnstof kan ook andere stoffen bevatten dan roet. Het meeste ultrafijne stof komt vrij bij verbranding. Hierbij kan gedacht worden aan bijvoorbeeld industrie, motoren, kookdampen of sigarettenrook. Daarnaast komt ultrafijnstof ook in de lucht als gevolg van slijtage van metalen onderdelen, zoals remmen van auto’s.
Milieuvervuiling is schadelijk voor onze gezondheid. Van alle milieufactoren brengt luchtvervuiling de meeste schade toe aan onze gezondheid. Dit beaamt ook huisarts Asha Mungra, als wij hier navraag naar doen. Luchtvervuiling leidt tot ziekte en vroegtijdige sterfte. Ook kan de levenskwaliteit afnemen. Vooral hart- en vaatziekten, evenals longziekten, kunnen optreden. Andere ziekten kunnen ook voorkomen, aldus de arts.
De ultrafijne stofdeeltjes kunnen diep doordringen in je longen en ontstekingen veroorzaken. Het ultrafijnstof komt via de longblaasjes in je bloedbaan terecht en zo overal in je lichaam. Het ultrafijne stof bevat ook roetdeeltjes.
Blootgesteld worden aan ultrafijnstof kan dus gevaarlijk zijn. De periode waarin iemand blootgesteld wordt, is bepalend. Bij kortdurende blootstelling kunnen bij gezonde mensen klachten ontstaan als hoofdpijn, oogirritatie, hoesten en kortademigheid. Bij mensen die al een aandoening hebben aan hart, bloedvaten of longen kan de gezondheidstoestand verergeren. In bepaalde gevallen kan men ook overlijden.
Bij langdurige blootstelling aan luchtvervuiling zijn de gezondheidsklachten vaak blijvend. Aandoeningen die kunnen ontstaan, zijn verminderde longfunctie, astma, bronchitis, hart- en vaatziekten en longkanker. Het IARC (Internationaal Agentschap voor Kankeronderzoek) heeft fijnstof officieel geclassificeerd als kankerverwekkend.
Het Nationaal Instituut voor Milieu en Ontwikkeling in Suriname (Nimos) beaamt het gevaar van een slechte luchtkwaliteit. Een concrete meting moet echter nog volgen. Ook Wilgo Koster van de padvinders van de Pater Anton Doniciegroep te Latour geeft aan dat een eerder gehouden luchtmeting in het centrum van Paramaribo heeft aangetoond dat de vervuilingswaarden door kwik heel hoog zijn.
Roetfilter voor auto’s
In Nederland bijvoorbeeld zijn steeds meer dieselauto’s voorzien van een filter, waarmee roet effectief wordt geneutraliseerd. Op deze manier wordt de luchtvervuiling voor een deel beperkt. Dit is gelet op het belang van een goede volksgezondheid, geen overbodige luxe.