De Progressieve Vakcentrale C-47 richtte de minister van Arbeid, in de maand april een schrijven, met als onderwerp ‘Beknotting Vakverenigingsvrijheden’. Werknemers en sollicitanten worden in werkveld menens de Vakcentrale onder druk gezet om afstand te doen van hun vakverenigingsvrijheden. Zij vroeg het ministerie naar zijn standpunt. Het zou betreffen: a) afstand doen van het recht om lidmaatschap aan te vragen b) afstand doen van het recht om zich kandidaat te stellen als bestuurslid, c) afstand doen van het recht om deel te nemen aan vakbondsacties.
Hoe de beknotting gebeurt
Voornoemde beknotting geschiedt door middel van het stellen van een keus aan de werknemer of sollicitant. Die moet kiezen voor of indienstname en/of de in het vooruitzicht gestelde bevordering of die kiest voor afwijzing van diens sollicitatie en/of geen bevordering.
Ingeval de werknemer of sollicitant kiest voor het eerste, dient hij/zij (op voorhand) afstand te doen (van enkele) van zijn/haar vakverenigingsvrijheden. Vaak dient de werknemer of sollicitant een verklaring of de akte van een overeenkomst te ondertekenen, zodat achteraf kan worden verklaard dat de werknemer of sollicitant vrijwillig afstand heeft gedaan van zijn vakverenigingsvrijheden. C-47 is van mening dat deze keus eigenlijk een illusie is.
De belangrijkste vraag die bij dit onderwerp gesteld moet worden, is of de werknemer of sollicitant wel (zogenaamd) vrijwillig afstand kan doen van zijn/haar vakverenigingsvrijheden. De Wet Vrijheid Vakvereniging is duidelijk ten aanzien van de keus gesteld aan een sollicitant. Volgens de wet is het verboden een sollicitant voor voornoemde keus te stellen en indien dit toch geschiedt, is de met hem gemaakte afspraak nietig.
Concreter gezegd, (reeds in dienst zijnde) werknemers die (op aandringen van de werkgever) een verklaring of de akte van een overeenkomst hebben getekend, waarin zij (zogenaamd) afstand doen van hun vakbondsvrijheden, kunnen hierna toch die vrijheden uitoefenen en wel zonder vrees voor disciplinaire maatregelen of ontslag.
Reactie Arbeid
“Ten eerste keuren wij de praktijken zoals die zijn beschreven af en geven aan dat die geheel in strijd zijn met de grondwet en de nieuwe Wet Vrijheid van Vakvereniging, die gebaseerd is op internationale standaarden”, schijft het ministerie. De autoriteit deelt ook het standpunt dat elke afspraak (beding) om afbreuk te doen aan de rechten genoemd in de wet nietig, dus niet geldig is. Werknemers zijn niet verplicht zich aan te houden als ze de overeenkomst met een inbreuk hebben getekend. Deze overtredingen dienen ook gerapporteerd te worden bij de Arbeidsinspectie.
Kavish Ganesh
