Een particuliere groep, genaamd ‘Caribbean Management and Project Office’, wil in Suriname cannabis telen voor de export. De teelt van cannabis wordt in verband gebracht met wetenschappelijk onderzoek van cannabis als medicijn bij sikkelcelziekte. De export zou vooral plaatsvinden naar Nigeria, omdat daar ruim 250.000 baby’s per jaar worden geboren met sikkelcelziekte. Zo heeft het in de media gestaan. Niemand had eerder gehoord van de genoemde groep en de regering maakt zoals gebruikelijk van alles een mysterie. Het lijkt te gaan om twee zaken: legalisatie van cannabis voor medisch onderzoek en het openen van een gelegaliseerde exportkanaal voor deze cannabis. Parallel is er in de media ook een discussie over de teelt van industriële hennep.
De discussie is verwarrend omdat het gaat om verschillende varianten van dezelfde cannabis/hennepplant (cannabis en hennep zijn synoniemen). Om de discussie goed te voeren moet men het verschil kennen tussen drie soorten gebruik van cannabis: recreatief, medicinaal en industrieel.
Industriële cannabis is een cannabisvariant die in feite geen drug is. Het bevat zo weinig van de stof die zorgt voor het ‘high’ gevoel, dat je wel meer dan tachtig jointjes achter elkaar zou moeten roken om een beetje in hogere sferen te komen. Deze cannabis wordt geteeld vanwege de vezels van de plant die stevig en duurzaam zijn en als grondstof dienen voor een veelheid van producten, zoals kleding, tassen, touw en nog veel meer. Er zit toekomst in deze industrie, maar de concurrentie is moordend. Bovendien moet een industriële cannabisplantage goed worden gecontroleerd, want er kan ook stiekem een andere cannabisvariant (wiet) tussen de industriële cannabis worden geplant.
Recreatieve cannabis (bekend als marihuana, hasj of wiet) wordt gebruikt voor genot en ontspanning. Deze variant bevat veel van het actieve stofje dat zorgt voor het ‘high ’gevoel. Het is verboden in Suriname, maar toch tamelijk vrij verkrijgbaar. Onder medicinale cannabis moet worden verstaan cannabis die via de apotheek wordt verstrekt en voldoet aan de hoogste kwaliteitseisen en alleen is bedoeld voor gebruik als medicijn bij bepaalde aandoeningen. Er zijn verschillende soorten medicinale cannabis, afhankelijk van de hoeveelheid actieve stofjes die erin voorkomen. Je kan ook ‘high’ worden van medicinale cannabis.
Medicinale cannabis wordt gebruikt bij onder andere chronische pijnen, slaapproblemen, spierkrampen en sommige vormen van misselijkheid. De beweringen van cannabisgebruikers over de medische voordelen van wiet overtreffen het bewijs. Ze zien alleen maar ‘helende’ invloeden. Maar tot op heden is er onvoldoende bewijs dat medicinale cannabis echt werkt bij ziektes. Cannabis kan daarom nog niet worden gerekend tot de rationele geneesmiddelen. Het is een plantaardige, alternatieve medicijn met een verzachtend effect bij bepaalde aandoeningen. Legalisatie van medicinale cannabis kan snel leiden tot misbruik. Men zal ziek spelen om aan een recept voor cannabis te komen, als de medicinale cannabis minder kost dan illegale cannabis. Als je alcoholgebruik illegaal zou maken, en het alcoholgebruik alleen zou toestaan voor medische of religieuze doeleinden, dan zou het aantal mensen dat alcohol nodig heeft voor religieuze of medicinale doeleinden explosief stijgen. Er zou een nepepidemie van gelovigen en zieken ontstaan.
Recreatieve cannabis is weliswaar geen gevaarlijke drug, maar het gebruik ervan heeft wel risico’s. Door roken komen kankerverwekkende stoffen in de longen. Het gebruik kan leiden tot sloomheid, verwardheid, duizeligheid, depressie, psychose en problemen met concentratie en geheugen. Alcohol versterkt de effecten van cannabis. Een sterk onderschat risico van cannabis is gevaarlijk gedrag in het verkeer en verhoging van het aantal verkeersongevallen. Naar schatting wordt bijna 9% van de gebruikers afhankelijk van cannabis. Afhankelijkheid is vooral problematisch bij jongere gebruikers, die minder gemotiveerd zijn om te stoppen dan ouderen die een gezin en een baan hebben om zich zorgen over te maken. Medicinale cannabis wordt vooral in verband gebracht met chronische aandoeningen, dus chronische toepassingen, en de positieve en negatieve effecten van cannabis op lange termijn zijn nog veel minder bekend of onderzocht dan de effecten op korte termijn.
Er is een verschil tussen geloof en bewijs bij medicinale cannabis. Geloof en verwachting spelen een grote rol bij de helende werking van middelen. Op grond van vooroordeel verwacht men een groot effect. Mensen die heilig geloven in de geneeskrachtige werking van cannabis, zullen zich bij het gebruik ervan ook beter voelen. Iemand die er niets van verwacht kan anders reageren. Gelovigen kunnen na een paar uur zingen, dansen en springen in de kerk ook een ‘high’ gevoel ervaren en zich beter voelen, althans op de korte termijn. Maar om te zeggen dat de kerk of het gebed ziektes als kanker, epilepsie of sikkelcelziekte kan genezen, gaat te ver. Je wordt er ‘high’ van, totdat je weer nuchter bent en ontdekt dat niets is genezen.
We moeten even stilstaan bij sikkelcelziekte, omdat het in een adem wordt genoemd met de teelt van medicinale cannabis. Het is een erfelijke bloedziekte, dat vooral bij Afro-Surinamers voorkomt. De ziekte gaat gepaard met bloedarmoede en aanvallen van hevige pijnen. Genezing is niet mogelijk. De behandeling bestaat uit pijnbestrijding en bloedtransfusies. Er wordt beweerd dat cannabis de pijn zou verminderen, maar er is geen bewijs dat cannabis de pijn beter bestrijdt dan bestaande middelen. Cannabis kan misschien tijdelijk de pijn verzachten, maar op de ziekte zelf, het feit dat de normale ronde rode bloedcellen de vorm krijgen van een halve maan (‘sikkelvormig’), heeft het geen effect. De pijnaanvallen ontstaan doordat de sikkelvormige rode bloedcellen sneller klonteren en bloedvaten verstoppen. Cannabis kan dit niet voorkomen. Overigens, het onderzoek naar goede behandelingen voor sikkelziekte is hoopgevend. Er is zelfs een Sickle Cell Disease Coalition (te vinden op internet) waarin alle actoren de handen ineenslaan om tot een betere behandeling te komen. Cannabis zal niet de doorbraak veroorzaken in de behandeling van sikkelcelziekte.
Een besluit om cannabis te legaliseren kan dus niet op medische gronden worden genomen, omdat cannabis nog geen rationeel geneesmiddel is. Legalisatie blijft een politiek en maatschappelijk besluit, waarbij de wens van het publiek (het electoraat) een rol speelt. Suriname scoort slecht in internationale lijsten van drugs en corruptie en legalisatie van cannabis is vragen om nog meer problemen.
Maar stel, de teelt van medicinale cannabis wordt bij wet goedgekeurd. Welke problemen kan je verwachten? Ten eerste, de overheid heeft geen flauw benul van de teelt en de verwerking van medicinale cannabis. Ten tweede, medicinale cannabis moet aan zulke hoge kwaliteitseisen voldoen dat bij export naar de Europese markt de kosten de baten zullen overtreffen. Ten derde, internationale wetten zullen remmend werken. In de meeste landen zijn kleine hoeveelheden cannabis voor persoonlijk gebruik toegestaan, maar niet het bezit van karrenvrachten. Een Afrikaans land zoals Nigeria is minder lucratief voor een gecertificeerd product. Het is een arm land. Dat betekent weinig afzet. Dus, je loopt het risico dat je cannabis gaat telen en het vervolgens niet kwijt raakt. Dan zit je daarna met een voorraad cannabis. Wat denkt u dan dat er met die voorraad zal gebeuren? Ik denk dat u weet wat ik denk, maar u mag het zelf zeggen.
De vraag naar legalisatie van cannabis doet zich voor tegen de achtergrond van de verarming in Suriname. De regering is zwak. Ze laat staatsgelden op verbluffende en mysterieuze wijze verdampen en doet alsof het om een wissewasje gaat. Ze kan de alledaagse criminaliteit, de cocaïnetransporten of het gevaarlijk gedrag in het verkeer niet beteugelen. Hoe zal ze dan bij legalisatie van cannabis de criminelen buiten de deur houden? Suriname kan zich liever toeleggen op productie en export van manja’s en bloemen.
D. Balraadjsing