Paul Somohardjo: 'Als er geen oceanen waren zouden velen op de fiets naar Nederland vertrekken'

Voor de oudste politicus in Suriname, partijleider van de Pertjajah Luhur (PL) en assembleelid Paul Somohardjo, is het overduidelijk. Suriname 42 jaar Onafhankelijkheid heeft haast geen soelaas geboden. Niet voor het land ook niet voor de natie. ‘Als er geen oceanen waren, zouden velen op de fiets naar Nederland vertrekken,’ aldus Somohardjo in gesprek met Dagblad Suriname. Hiermee doelt hij op de hulp die door families die in Nederland wonen wordt gegeven aan families in Suriname. Een vorm van ontwikkelingshulp benadrukt de politicus. ‘Nu is een Euro bijna SRD 10. Weet je hoe blij Surinamers zijn wanneer zij een briefje van Euro 100 toegestuurd krijgen.’
Somohardjo zei dat hij in de jaren 70 al had gewaarschuwd dat Suriname nog niet ready was om Onafhankelijk te worden. Maar dit was tegen dovemans oren gericht. ‘Het was de Partij van de Arbeid (PvdA) in Nederland die wilde dat Suriname onafhankelijk moest worden. Dit was voor de PNR in Suriname toen water in hun molen.’ Als het aan Somohardjo lag zou hij een referendum houden om het volk te laten uitspreken of zij al ready waren op eigen benen te staan.’ Maar helaas het is nooit tot een referendum gekomen.
42 jaren van onafhankelijkheid moet Somohardjo constateren dat Suriname nog afhankelijker is geworden van buitenlandse mogendheden dan ooit tevoren. Een van deze mogendheden is China. ‘En wie betaalt, die bepaald,’ voegt hij er sarcastisch aan toe.
Dat de nationale eensgezindheid in Suriname na decennia nog niet helemaal op gang is gekomen is volgens de PL-topman te wijten aan Nederland. Dit land zou verzuimd hebben om het intermenselijk contact tussen de verschillende groepen te bevorderen. ‘Nederlanders zijn de beste bruggenbouwers in de wereld. Maar ze hebben ernstig verzuimd om de intermenselijke brug in Suriname te bouwen.’ Zo werden de Javanen in de kampongs gehouden en afgebakend van de overige groeperingen.
Ook verkwalijkt Somohardjo Nederland dat zij middels de zogenaamde Wet van Donkers vele Javanen zand in de ogen hebben gestrooid en hebben verhinderd terug te gaan naar hun land van afkomst namelijk Indonesië. Volgens de wet van Donkers zou na de Tweede wereld oorlog automatisch de Nederlandse nationaliteit verkregen worden. Dit zorgde ervoor dat slechts een handjevol Indonesiërs per boot naar hun geboorteland zijn vertrokken. ‘Ja omdat onze voorouders moesten blijven in Suriname om de verwaarloosde plantages weer op te knappen.’
Ook deed zich voor en rond de onafhankelijkheid een situatie voor dat degenen die in Suriname waren achtergebleven tot hun 70 jaar moesten wachten op hun aov. Zonder enige uitkering de grillen van de Surinaamse economie doorstaand. En het verschil lag erin dat degenen die het zich wel konden permitteren om een vlucht naar Nederland te betalen bij hun aankomst in Nederland al een warm onthaal kregen. Ze kregen meteen een bepaald geldsbedrag een ingerichte wonen en uitkering om ervan te leven. ‘Terwijl zowel de personen in Suriname als in Nederland over de Nederlandse nationaliteit beschikten,’ aldus Somohardjo.
Desondanks is hij de families die in Nederland wonen bijzonder erkentelijk dat zij jarenlang ontwikkelingshulp hebben gestuurd voor families in Suriname en dat nog steeds continueren. Anno 2017 ziet hij de toekomst van Suriname heel somber in. Het volk wordt zoet gehouden met voedselpakketten terwijl bedrijven failliet worden en over de kop gaan. Het financieel leningenplafond is al lang overschreden. De reserves van de Centrale Bank van Suriname worden gebruikt om de buitenlandse verplichtingen te betalen. ‘En meneer Hoefdraad komt zo mooi zeggen dat de overheid niet uit haar eigen portemonnee gaat stelen. Maar meneer Hoefdraad vergeet erbij te vermelden dat het beslist niet de overheid is die steelt. Maar de minister.’
Asha Gajadien-Bhagwat