De heffing van de Belasting Toegevoegde Waarde (BTW), die voor het dienstjaar 2018 op schema staat, is gebaseerd op het bestemmingslandbeginsel. Er wordt BTW geheven op levering van goederen, verrichten van diensten en invoer van goederen. BTW wordt niet rechtstreeks bij consumenten geheven, maar op indirecte wijze via ondernemers. Uiteindelijk zal de consument er wel het meest van voelen. Als dit nieuw systeem goed werkt, zou de informele economie van Suriname minder interessant moeten worden voor de spelers binnen de informele sector. Meer mensen zullen bij invoering van deze wet belasting moeten afdragen, waardoor de overheid ook meer inkomsten heeft. Het concept kent tot nog toe een standaard BTW van 17.5%.
BTW zou volgens politicus/econoom Guno Castelen niet slecht zijn. Echter wijst hij op een uitspraak van de C-47-voorzitter: het is een kostenverhogende maatregel. “Op alle productie die er is, zal er belasting worden toegevoegd. Op zich is dat niet fout, maar wat je tegelijkertijd moet doen, is met de sociale partners aan tafel zitten om te kijken hoe je de belastingdruk op de loontrekkers, die altijd worden getroffen, kunt verminderen. Je moet gewoon aangeven waar je de werkers, die je al helemaal uitzuigt, tegemoet komt”, stelt Castelen.
Is de vakbeweging in tel?
Gezien Castelen ook een vakbondspet opheeft, ziet hij de regering zo meteen ook geen rekening houden met gevoelens binnen de vakbeweging. Castelen zijn grootste bezwaar onder de huidige regering heeft niet met de maatregelen te maken. Hij vindt het maar lastig dat de regering niet voldoende communiceert met de samenleving, maar zaken gewoon oplegt. “Deze regering beperkt mensen in hun vrijheid. Zij zeggen A en doen B. Zij geven de indruk dat zij iets willen doen, geven de handreiking, maar zitten te intimideren en te discrimineren. Het is een bestuur dat corrupt is. Waarom wilt men BTW nu? Men zit met een financieringsvraagstuk”, stelt Castelen. De bedoeling van de wet kan volgens Castelen goed zijn. Echter zit ook hij zoals de C-47-voorzitter met vragen rond de uitvoeringscapaciteit. Ook daar heeft hij geen geloof in.
Indertijd is met de invoering van de huidige omzetbelasting bewust gekozen voor een beperkt aantal belaste prestaties met daardoor een beperkt aantal belastingplichtigen. De inzet was om de heffing en de controle beter te kunnen waarborgen. De invoering van de BTW was reeds bij de introductie van de huidige omzetbelasting in het vooruitzicht gesteld. Een belangrijk bezwaar tegen de huidige heffing is de willekeurige uitwerking van de heffing van omzetbelasting op de eindprijs van goederen en diensten.
Momenteel is Suriname de enige lidstaat van de Caricom zonder BTW-heffing. Met de invoering van de BTW zal de huidige heffing van omzetbelasting komen te vervallen. Volgens de memorie van toelichting van het huidige concept van de wet, ligt het met de invoering in de bedoeling dat daadwerkelijk een verschuiving van de feitelijke loon- en inkomstenbelastingdruk komt voor werknemers en zelfstandigen. De verschuiving geschiedt via aanpassing in de loon- en inkomstenbelastingsfeer waardoor er kan worden gewerkt aan verbreding van tariefschijven, verhoging van de belastingvrije som, verhoging van overige vrijstellingsbedragen of herschikking van de tarieven. Hierover dient er echter met de sociale partners breedvoerig overleg te komen. Daar wacht ook de vakbeweging op. De wet wordt binnenkort ter behandeling aan het parlement aangeboden.
Kavish Ganesh