De Wereldalfabetiseringsdag (of Internationale Dag tegen Ongeletterdheid/International Literacy Day) is ingesteld om aandacht te schenken over de gehele wereld aan analfabetisme. Het wordt jaarlijks op 8 september herdacht. Volksvertegenwoordiger tevens gewezen minister van Onderwijs, Raymond Sapoen, vindt dit onderwerp nog steeds een issue voor Suriname. De cijfers zijn er echter niet direct voor handen om dit te staven. Dit maakt dat Sapoen zich juist meer zorgen baart. De afdeling Onderzoek en Planning bij het ministerie van Onderwijs, Wetenschap en Cultuur (Minowc) zou in beginsel de data rond dit onderwerp prijs moeten kunnen geven. Echter blijkt de praktijk juist het onderzoek naar dit soort onderwerpen te missen.
“Deze afdeling zou eigenlijk jaarlijks data-analyses moeten doen”, stelt Sapoen. Ook ten aanzien van zittenblijvers en drop-outs zouden er analyses moeten worden gemaakt. Sapoen merkt op dat juist dit soort belangrijke onderzoekingen niet gedaan worden, vanwege het chronisch tekort aan onderzoekerskader op het ministerie. “Tijdens de begrotingsbehandeling heb ik het ook gezegd. één ding waarin wij moeten investeren, is onderwijs en de instituten van het ministerie van Onderwijs. Elke hervorming die je wilt plegen of elke hervorming die je wilt doorvoeren, kun je niet monitoren, laat staan evalueren als je het kader niet hebt”, stelt Sapoen.
Het Minowc en talrijke ngo’s blijken wel activiteiten uit te voeren op het gebied van volwasseneneducatie en tweedekansonderwijs voor vroegtijdige schoolverlaters. Dit is meer bekend als de Bigisma Skoro. De activiteiten die in het kader van hiervan in de planning staan, behelzen de voortzetting van een effectievere bestrijding van het analfabetisme in Suriname. Inmiddels is er een nieuwe alfabetiseringsmethode ontwikkeld, waarmee gewerkt wordt. Naschoolse vorming/huiswerkbegeleiding/vaktraining voor schooluitvallers, en scholing en herscholing van werklozen behoren ook tot de beleidswensen. Echter blijkt uit de begroting van het ministerie hier geen financiële allocaties voor te zijn gemaakt. Ook het belang van aandacht aan dit onderwerp wordt niet gestaafd met cijfermateriaal. De Bigisma Skoro is meer voor volwassenen, die om welke reden dan ook vroegtijdig uit het onderwijssysteem zijn gevallen of geen onderwijs hebben kunnen genieten. De Bigisma Skoro dient in ieder geval de basis instructies te kunnen bieden voor het lezen en schrijven. Voor wat ongeletterdheid bij jongeren betreft, zou er moeten worden gekeken naar de toegang tot basisonderwijs.
Ondanks de lastige economische omstandigheden, zien critici basisonderwijs toch als een sterk punt in Suriname. Ook Sapoen vindt dat er geen zodanige belemmering is voor kinderen tussen in de leeftijdsklasse van 4 en 11 jaar om het basisonderwijs te kunnen volgen. “Je kunt concluderen dat onze jonge kinderen redelijk tot goed geletterd zijn”, stelt Sapoen. Hij maakt echter wel een kanttekening voor de verafgelegen gebieden (vooral het binnenland), waar de toegang tot onderwijs beduidend laag is. Daar zou men zich wel zorgen over moeten maken. Een analfabeet is iemand die de vaardigheid in lezen, spellen en schrijven niet of in onvoldoende mate beheerst. Er kan een onderscheid worden gemaakt tussen analfabeten en laaggeletterden. Laaggeletterden kunnen wel lezen en schrijven, maar beheersen deze vaardigheden niet goed genoeg om te kunnen functioneren in de samenleving. Daarnaast bestaat er een groep mensen met dyslexie, die wel kunnen lezen maar het niet (geheel) kunnen interpreteren. Een analfabeet is echter in het geheel niet in staat teksten te lezen.
Kavish Ganesh
