“Wij moeten zelf iets voor het land doen”
Op de hete vooravond van 30 augustus stond het programma van Suri Juice op de rol. Het was een avond van de presentatie ter introductie van een nieuw project van Suri Juice. Druk bezocht. De kern van de avond was dat Suri Juice een nieuw start wil maken met fruittelers in Suriname. Dit in samenwerking met de instanties die zich bezighouden met het telen van fruit. Een presentatie werd gehouden door de bedrijfsleider Kajal Mahabier.
Fabriek
De fabriek bestaat al ongeveer 26 jaren. De afzetmarkten van Suri Juice bestaan momenteel uit 180 scholen, supermarkten en horeca in Suriname. Al 3 jaar heeft Suri Juice een eigen waterlijn en produceert ook gebotteld water. Suri Juice heeft als doel om kwalitatief vers en hygiënisch geproduceerde sappen te leveren aan de Surinaamse gemeenschap.
Economische situatie
De afzetmarkten namen door de jaren heen toe, maar de toevoer van lokaal fruit was niet genoeg om de productie te draaien. Vandaar het fabriek in 2005 overging tot het importeren van concentraat uit het buitenland (naast het gebruik van lokaal fruit). Sinds 2015 heeft Suriname te kampen met een verslechterde economische situatie, waarbij de wisselkoers onstabiel werd. Deze onstabiele wisselkoers heeft ertoe geleid dat importen lastiger worden. De kosten worden hoger. Suri Juice heeft daarom besloten om weer over te stappen naar opkoop van lokaal fruit. Een andere reden is de huidige trendvraag naar verse vruchtensappen op de markt. Dit, vooral bij jongeren en mensen die bewust kiezen voor een gezonde leefstijl. Suri Juice wil op deze vraag inspelen.
“Het wordt tijd dat wij Surinamers wakker worden. Kijk om je heen. We hebben genoeg grond, maar het wordt niet nuttig gebruikt”, zei de bedrijfsleider. Het aanwezige publiek reageerde niet enthousiast op dit ambitieus idee. Suri Juice probeert de Surinamer wel te motiveren. “Waarom kunnen we geen eigen initiatieven nemen? Waarop moeten we wachten? Op de overheid?”, vroeg Mahabier zich af.
Bijdrage
Suri Juice wil machines halen die de capaciteit van 4-6 ton fruit per uur kan verwerken. Er is een investering van rond 1 miljoen Euro begroot. Van de dc wordt verwacht dat die zulke economische initiatieven in het district stimuleert. Dit kan door jongeren te motiveren om voor de agrarische sector te kiezen. De dc zou ook kunnen inspelen op de behoeftes van de telers en ondernemers. LVV zou zich strak moeten richten op voorlichting op het telen van fruit. Het KMO Fonds dient in te komen met financieringsmogelijkheden en het begeleiden van telers bij aanvraag van leningen.
Discussie
Tijdens de vragenronde ging Varsha Boejharat, landbouwwetenschaper tevens middelgrote fruitteler, in op enkele retorische vragen van de bedrijfsleider. Boejharat komt uit een gezin van een landbouwer. Gezien haar vader als teler de minimale prijs kreeg en niet op tijd betaald werd en input van LVV aan informatie over de agronomische handelingen te wensen overliet, stopte haar vader met de landbouw.
Boejharat koos op haar buurt bewust voor de studierichting Agrarische Productie (Adekus), omdat zei er in gelooft dat de sector potentie heeft. Na het afstuderen deed zij haar eigen onderzoek en startte met het telen van fruit. Bij de verkoop ervaart ze vaak dat zij als teler de minimale prijs krijgt, terwijl de wedeverkopers en fabrikanten een grote winstmarge aanhouden. “We hebben inderdaad genoeg vrije grond, maar de vraag moet zijn: hoeveel is geschikt voor de fruitteelt”, zei de landbouwer. De vraag die in haar ook opkomt, is als de openbare infrastructuur in Wanica in orde is om aan grootschalig fruitteelt te beginnen. Het probleem dat aangekaart werd, is niet recent komen opdagen. Dit heeft jaren gespeeld in de agrarische sector. Hier komt een stukje beleid bij kijken. “Wie en op basis waarvan wordt de prijs van een product bepaald in dit land? De input in de agrarische sector is vooral importproducten. Dit maakt dat onze eindproducten vaak duurder zijn”, stelt Boejharat. Al jaren worden boeren systematisch uitgebuit door opkopers. Er is zelfs in de rijstteelt nog geen sprake van een ontwikkelde keten met gedegen contracten. Een dramatisch voorbeeld is ook de cassavefabriek waar telers na grote investeringen op den duur geen afzet meer hadden. De verwachting dat Surinaamse boeren daar reeds gereed voor zijn, is volgens critici niet realistisch. Menige vorige initiatieven zijn ook op dit punt gestrand. Wenst Suri Juice op grote schaal te planten en te exporteren, dan dient die samen met LVV en relevante instanties haar huiswerk goed te maken.
Contracten
De samenwerking tussen Suri Juice en de telers zal in contracten worden vastgelegd. In de contracten worden voorwaarden opgenomen voor het telen van biologisch fruit. “Mensen hebben rare ervaringen opgedaan met andere afnemers. Wij zullen de mensen een garantieprijs geven en contracten sluiten. Zij zullen zekerheid hebben. Wanneer er een overschot is, nemen wij ook af. Vandaar ook het idee van export van pulp”, stelt eigenaar Widjaiperkas Mahabier. Hij stelt ook voor dat fruittelers zichzelf bundelen, om zodoende een krachtiger stem te hebben bij onderhandelingen met opkopers.
Afwezigheid LVV-minister
De eigenaar vindt het jammer dat bij zo een belangrijk moment, de minister van LVV niet aanwezig was. “Zo zie je hoe mensen omgaan met belangen van agrariërs. Zij hebben lak aan de agrariërs. Als de minister in Wanica ontwikkeling wilde zien, zou hij zeker aanwezig moeten zijn”, stelt hij. Dit maakt echter niet dat Suri Juice op de overheid zal blijven wachten.” Wij moeten niet wachten op wanneer het land iets voor ons doet. Wij moeten zelf iets voor het land doen”, aldus de eigenaar.
Kavish Ganesh
