Tijdens mijn trip in het buitenland las ik in het nieuws het voornemen van de regering om de bauxietsector te behouden voor Suriname; een fantastisch strategisch besluit (i.h.b. als u kijkt naar mijn ideeën over werkgelegenheid en verstedelijking). Er is echter een klein addertje onder het gras en dat is dat de huidige raffinaderij gesloopt wordt om vervolgens elders (in West Suriname) een raffinaderij te bouwen. Ik heb hier – uit Surinaams belang – sterke kanttekeningen bij, voor de desbetreffende ‘decision makers’ in deze zaak.
1. Er wordt gesproken over de sloop van de huidige raffinage faciliteiten om dan vervolgens een feasibility studie uit te voeren. ‘As a matter of fact is de scope of work’ (SOW) vorige maand afgerond door de Suralco en zal eind augustus Alcoa een besluit nemen om de SOW fiat te geven (en dus te financieren) of niet, om dan vervolgens in oktober tot de sloop over te gaan. Dit klinkt als het slopen van je eigen huis, om dan vervolgens op zoek te gaan naar een nieuw huis. Suriname heeft nu de assets (alhoewel financieel afgeschreven en technisch een rehabilitatie nodig) en die moet je niet uit handen geven alvorens je meer dan 95% zeker bent van het succes van een nieuwe raffinaderij.
Met andere woorden, eerst de feasibility studie uitvoeren en dan slopen! Wat is de haast anyway voor het slopen? En Alcoa moet niet aankomen met het argument dat de raffinaderij een gevaarlijke situatie is, want daar zijn zij voornamelijk zelf verantwoordelijk voor door 1) jarenlang geen (vervangings)investeringen te plegen, 2) het onderhoud de laatste 3-5 tot een absoluut minimum hebben gebracht, en 3) de raffinaderij tot goed tot een volledige stilstand hebben gebracht door niet alle vloeistoffen uit de pijpleidingen en tanks te drainen.
2.Ik ken Alcoa zo’n beetje en de toon die ik las kwam mij maar al te bekend voor: Alcoa sloopt, en zal een feasibility studie uitvoeren, en ALS die een positief resultaat sorteert, dan zal Alcoa eventueel bereid zijn om te participeren in een samenwerking voor de realisatie. Evenzo was Alcoa/Suralco (i.h.b. de heer Halfhuid) van plan om Suralco weer zijn oude glans te geven. Daarna was het van plan om de Suralco niet te sluiten. Daarna was het van plan om de Suralco weer op te starten. Daarna was het van PLAN om de bauxietsector te behouden. Anyway, het patroon is duidelijk. Er zijn teveel conditionele factoren zijdens Alcoa in de overeenkomst (MOU) om te garanderen dat de sector behouden blijft.
3. Alcoa zegt een feasibility studie uit te voeren. Feasible voor wie? Alcoa werkt met transfer pricing en head office costs doorberekening en kan zodoende al heel gauw een feasibility studie een negatief resultaat laten uitwijzen. Zo hebben zij jarenlang hun kosten in verscheidene landen zonder een wet op transfer pricing kunnen opschroeven. De winsten in die landen zijn dan lager, zodat er minder belasting betaald wordt. De transfer prices worden door berekend aan het hoofdkantoor of zusterbedrijven in belasting aantrekkelijke regio’s.
4. Nogmaals, feasibile voor wie? Als Alcoa infrastructuur en procesfaciliteiten bouwt zijn die volgens een bepaalde methodiek (safety, environment, health, engineering standaarden, labor laws, preferred suppiers – die niet per se de goedkoopste zijn!) -, etc) die beslist niet het goedkoopst zijn. Chinezen en Arabieren bouwen raffinaderijen veel goedkoper. Een dergelijke feasibility studie moeten we derhalve in dit geval – waar het er sterk op lijkt dat Alcoa / Suralco er gewoon tussenuit wilt knijpen – door een (onafhankelijke) derde laten uitvoeren. Dit brengt mij bij……..
5. De vorige feasibility studies! Alcoa zegt dat ze 50 miljoen dollars uittrekken voor het verrichten van een feasibility studie…. maar nog geen 10 jaar geleden is er reeds een complete studie uitgevoerd door Bechtel. I know, want ik heb het ergens thuis liggen. Deze moet geüpdatet worden: engineering, wereldmarktcondities, scenario’s, EHS, strategische en structuurplannen van Suriname, etc. Is daar jaren en miljoenen voor nodig? Waarom zijn ze daar niet (allang) mee gestart?
6. Door de jaren heen heeft de Suralco een aantal zaken ge-outsourcet, waardoor de overhead en andere lasten veel lager is komen te zitten: Pansa Machine Shop, Surmac (op Para), Badjalala, Cobo, Sewdajal, etc. Dit is geweldig voor technology & skill transfer, specialisatie (die dan weer gehanteerd wordt voor andere bedrijven), werkcreatie en fysieke verstedelijking. Het elders bouwen van een raffinaderij (in West Suriname) maakt dus weinig sense. Je zal alles weer moeten internaliseren, waardoor je productiekosten hoger komen te liggen.
7. Het voorgaande wordt bestreden door te zeggen dat de technologie waar de Suralco van gebruik maakte verouderd is. Ook dat is bezijden de waarheid, immers is het gebaseerd op het Bayer proces, waar alle raffinaderijen op zijn gestoeld, welke reeds 100 jaren oud is. Inderdaad zijn er bepaalde monitoringssystemen die je zou kunnen vernieuwen, maar vergeet niet dat in het Alcoa systeem de Suralco de meest efficiënte plant was! Bovendien is de Suralco een redelijke grote plant (zeker even groot als de 2 plants in Australië, de plant in Texas en groter dan Pcos de Caldas in Brasilia). Dus slopen of niet slopen? NIET slopen, maar EERST de feasibility studie doen. Dit brengt mij bij……
8. De rehabilitatie van de raffinaderij kostte in 2015 zo’n 280 miljoen dollar. Laat dat nu het dubbele zijn, zo’n 600 miljoen dollar, en plak daar nog eens tegenaan een 200 miljoen dollar om de raffinaderij geschikt te maken voor het bauxiet in West Suriname (dat een lager gehalte aan aluminiumoxide heeft). Dan kom je op grofweg een 800 miljoen dollar. De raffinaderij heeft een kapitalisatie waarde (als het opnieuw zou bouwen) van 1.5 – 2 miljard dollar. Waarom zou je dan een nieuwe bouwen? Er is reeds een haven, power house, water plant, lime plant, mud lake aanwezig……………….het lijkt me dan erg sterk dat een raffinaderij in het verre Westen van het land (met in acht neming van punt 6) more feasible is.
9. Met het sluiten van de raffinaderij in december 2015 is een heleboel skill en knowledge naar het buitenland vertrokken, in het bijzonder Dubai. Als wij nog een paar jaren wachten omdat er eerst gesloopt moet worden, dan een feasibility, dan de constructie in West Suriname…………… dan ben je die skills en knowledge voorgoed kwijt (Suralco was reeds aan het vergrijzen). Rehabilitatie moet je nu starten met stapsgewijze influx van high skill en high knowledge labor;
10. Een deel van knowledge en skills kan opgevangen worden met het zogenaamde bedrijvenpark waar men het over heeft. Maar welke bedrijven? Welke size? Welke sociale en milieu impact? In welke sector(en)? Er is teveel onzekerheid hierover. Maar zelfs in een optimistisch geval waarbij je hier inderdaad een bedrijvenpark realiseert…wat als de feasibility studie voor West Suriname negatief uitwijst? Dan is meteen de waarde van je bauxiet (1 van onze vormen van sustainable competitive advantage) aldaar tot nul gereduceerd;
11. Met de inzet van de reserves in West Suriname, moet Suriname in staat zijn om investeerders (uit China en de Arabische landen) te vinden om de raffinaderij te rehabiliteren met Alcoa eventueel in het management (hun core expertise) zonder dat ze er ook maar 1 cent in hoeven te steken. Vervolgens zet je quick lime, aluinaarde, hydrate (gebruikt voor vuurvast materiaal ook wel refractory genoemd), en zelfs bauxiet af, afhankelijk van de marktcondities (en dus veelzijdiger da wat Alcoa in bijna 99 jaar in Suriname gedaan heeft). Let wel: het is Alcoa die vroegtijdig de Brokopondo overeenkomst wilt breken, en die bewust / onbewust door getalm vanuit het hoofdkantoor van Alcoa Latin America & Caribbean ervoor hebben gezorgd dat 1) de raffinaderij zonder bauxiet kwam te zitten, en 2) de raffinaderij er nu zo bij staat. Daartegenover heeft de Surinaamse overheid 1) de markt mee (er is mondiaal een gigantische transitie gaande van conventioneel staal naar aluminium uit energie efficiëntie overwegingen), 2) genoeg reserves in West Suriname en Nassau, 3) zijn er reeds studies in het verleden verricht die geüpdatet moeten worden, 4) we door de jaren heen bedrijven hebben ontwikkeld die de value chain voor het ontginnen van bauxiet in West Suriname best zelfstandig aankunnen – ik denk hierbij aan Grassalco, SEMS, Haukes, etc., en 5) diverse leveranciers die zijn ontsproten langs de Highway naar Paranam toe.
Dit zijn zo’n beetje mijn sterke kanttekeningen bij het besluit om eerst te slopen, dan een feasibility studie uit te voeren voor een raffinaderij in het westen van het land. Ik wil benadrukken dat ik hier geen enkel belang bij heb (ik ben ook niet meer voornemens om weer voor de Alcoa te gaan werken), en ben bereid om inzage te geven in mijn zaken om onpartijdigheid te demonstreren. Ik ben gewoon van mening dat we gigantische basale fout maken door eerst te slopen en dan de feasibility studie uit te voeren, welke consequenties heeft voor Suriname in de vorm van werkgelegenheid, competitiveness, verstedelijking, etc. Een aanrader in deze zijn de boeken Dealing with Giants en Negotiate like the Big Guys.
Danny Lachman
